0000747692

~reft.

Vtrum

pr"miffarum

affenfu

necefit~tur

intcllcam,&c.

437

ad vim illatiuarn ipfarurn rcducuntnr ad hoc g.enus

caufa: fcilicct etlicientis , íic illc :

contra gences

cap.

57.

rat.4. ait, principia effe quodammodo caufam

efficiencem conclufionis : vbi nota cum Ferrara non

d'ixilfc fimplicicer, fcd quodammodo,vt doceret quod

explicuimus.

T 1

L T 1 M A.

.Dijfolutmtar contfllriorumfimd11ment

AD Diuum Thomam dico, quibufdam locis con•.

declarare an loquatur de caufa eflidente phyli–

ce; imo

polfec conieétari non de illa loqui, fiquidem

dicic prrerniífas effe quodam modo caufas. conclulio–

J}is; caufa enim phyíica; non quodammodo fed fim–

plicicer,

abfoluce caufa eíl:; in ali is

a~tcm

locis lo–

quitur de demonftratione obieél:iua,

fenfus efi, ob-

·iell:um pra=milfarum, ncmpe effenciam in demoníl:ra–

cione

priori elfe caufam obieél:i conclufionis in re,

quando propria paffio demoníl:rata diíl:inguicur rea–

licer ab elfenda:vel racione quando folum ratione di–

fiingui-cur;in demoníl:racione vero

poíl:eriori inclu–

denda efr cognitione nofl:ra

,.&

fenfus

efl:

ipfam ef–

fcntiam, Vt c:ognicam penderc

paffionibus

CO–

gnitis.

fecundum diftinguo maiorem:

quo~

confticuit

conferendo virturem.potcndz ,

complendo quam

haber ipfa, vel integrando illam, concedo; mouen–

do feu

repr~fentando,

decerminando,nego; incel–

leél:us enim coníl:icuic voluntatem in aélu primo ad

operandum,

qnia non complet vircutem phy6cam

voluntatis, fcd folum reprrefentando mouet

feu

de–

terminar ve fupra demoníl:rauimus: ideoque non eíl:

caufa efficiens phyíica aaus.voluncatis' fed tantum

rnoralis, ad mino'rem negacur limilicudo fpeciei

im–

prelfre : ad cuius probationem negacur anceccdens,

probatum eíl in prima racione. Deinde negacur

falliffimum illud qnod in vltima minori poniturmam

inrelleél:us omnino complecus cft ad quamcumque

operacionem

per

virtutcm pro[!>riam, fpeciem

ha–

bims, tam ad limpliciccr, quam ad faciliter operan–

dum anee prremilfas,&

lic non

poteft

vilo

modo com–

pleri~r

illas.

cenium neg<ttur abfolme,& Vniuerfalitcr fum-

' pmm illud antecedens, vilibilicas namque

ell

ratio

formalis motiua potcntix

viliu~

ramen non ac–

tingic phylicc viGonem; & reuelacio pa1Iiua refpeétu

fidei phylice non concurrir; licec

!ic

ratio formalis.

Ad quanum nego limilicudinem , quia , ve latiffi-

rne crall:acu

habitibus demoníl:rat Suarez, habicus

continemr produél:iue phyíice in aélu, quod non ba–

bee conclufio rcfpeélu prremilfarum.

Ad quintum concedo non ex eo conclulionetm fc:-

qui debiliorem partem , quia

fit

prremHiis,

fed

quia

ab affenfu illarum determinatur ad alfenfum conclu

fionis : vnde eo modo quo iudicaLiit pra::mitfas eífe

interfo vniras, iudicat

pofr~

eonclulionis excrema

~niri

incer

fe.

Simile repericur

aétibus voluncatis,

q~i

licec non fianc

cognitione incellell:us ,

camen

ha:c nacuralis eíl: aétus volumatis ell nacuralis, acque

adeo fequicuc quali debiliorem partero.

Ad ptimum fccundre Cententire concedo mai'oremf

nego minorem , ve patee ex dia:is fecundá conclu–

fione.

Ad Cecudnm refpondeo non effe Cufficiens medium

ad probandum prremilfas elfe caufas exemplares ex eo

quod informant intelleltum, cum fpedes imprelf:e,

habitus informent intelleél:um , & non funt caufre

exemplares.

1,ideph.

de Penafiel, Philof. Tom.I.

.__

..._,...._

~JE

S TI O

Vtrum

pr~miffarum

affenfa nece!Jitetur

intel~

leólw ad ajfenfam éonclujionis,

SECTIO

Sententia

11d11erfari11

proponitut.

v~ftio

hzc controue.rtitur occa6one illius par–

ticulre in demoníl:rationis definitione pofirre:

aliquid aliud necefferio /equitur.

_qua prima fencen–

tia alfcrit intellell:um foppofito aifenfu pra:milfarum

non neceffirari quoad execcitium , vt eliciar concln–

fionem:

lic

P.Rubius, Smiglefius, Valius.,.& alij,

probarór

Primo, amhoritate

DiuiThom~

.1.q.9.art.~.ad

3•

vbi fic·ait: Voluncas mouet intellcltum

qua~tum

exercicium aél:us, q!lia

ipfu~

verum, quod eíl: ob–

ieél:um.intelleél:us continecur fub vniuerfali bono, vt

quoddam bonnm particulare:

quibus

deducitur~

quod ficut bonum ell duplex fummum,

perfeél:if–

fimum

quo continetur omnis ratio boni, qua1e eíl:

Deus;

particulare ac lithitacum, quale eíl: quodli–

bet bonum creacum: eodcm modo duplex eíl: vermn¡

fummum &_perfetbffimurn continens omnem tatio–

nem veri

idemmet Deus:

particulare ac

~imica.;.

tum,

quale eíl: quodliber verum creatum,fiue

fir

prin ..

cipium cuidens,íiue concluíio ex eo deduéta.

Prreter~

ea licue volúcas libera

eíl:

circa quodlibec bonum par–

tiéulare liue

finis, fiue medium: ira

poffit

ope–

rad , & non operari circa illud : circa bonum verd

fommnm

pcrfe~e

eognirnm,quale

eíl:

Deus clare

vi–

fus

beacis nullam habet libertatem,fed omnino ne.–

ceairatur ad illum diligendum: eodem modo

intel–

leél:us circa quodlibe.t verun1 particulare líber

eíl pér

depcndentiam

voluntate , ita vt poffit applicati

voluntace ad operandum circa illud,& diuerci ah ope-

atiene, fed circa fumme verum

are libi ofienfum

nullam habet libertatem, nec poceíl: diuerci

volun–

tare, quin opererur circa illud,

racionem huius red–

dic D.Thomas, quia quodlibet

verum

particnlare;

operario intelleltus circa illud efi edam particulare

bonum , fed circa particulare· bonum qnodclimque

non necc!Iicatur

vol~ncas;

fed poteft vdle;

non

vclle illud : etgo liberum eíl: voluntad velle applica–

re incelleél:um ad operandum circa quodcumque

ve•

rum particulare, vel diuercere illum ah operando

cic–

ca illt1d, non camen circ:t verum vniuerfale, ac pcr–

feél:iffimum ciare oíl:enfum, quale

eft

Deus in

patria~

quia

omnis potencia naturaliter determinara eíl:

operandnm circa illud quod perfeltiffirnc cominet

rationcm fui obieél:i : ita vt dum

libi

offertur, non

poái~

Íufpenderc. oper,acionem : fed. Deus dar.e. vif

concmet perfeébffime omnem rattonem ven

ergo

nec vol untas poteíl: fufpendere aélum propofüum cir..

ca illud

libi

clare oíl:enfum : quia íicut eíl: vniuerfale

bonum:

lic

operad circa illud eíl: vniuotfale bonum

potentire,

ideo illud clare videre intelleél:9m, fom,•

mum bonum eius eíl:,& fummum bonum voluncatis;

itanc:c ipfa poteíl: ipfum non diligere, nec diuerre–

re incellell:um

vifü>ne clara eiufdern.

cota

hac;

doélrina colligic Rubeus hanc rationem , qure

pro

hac fententia efficax

Prima eíl:: voluntas non

neceffic~

operan-

dum

circa aliquod a

·e bonum: ergo nec in–

telleél:us circa

culare vernm

probamr

~onfc

quentia ·

polico quod intdleél:us fubditur vo–

Juncati~·q

antum

applicationem,

feu

exercitium

~perandi

, quia

intelleétum operari circa

patci'-

;

cul.are