Previous Page  485 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 485 / 582 Next Page
Page Background

~a=ll:.

V.

.

Pi;rum afenfra pr11;miffarum

neceJitet

inte!letfum,&c.

loco

mo~iua

illius eíl: fufficiencer applicaca

ád

mo–

tum ex

vi illius impulfus, ita mouec eciam inuicum,

&

maxirnc renuencem, ve non poffic non moueri,

quia ve naturalis pocencia, & habee omnia requiftca

ad

operandum etiam

fi

fubdacnr volumati , ergo in–

relleél:us, qui eodern modo per vos fobdimr volun–

tad' ac potencia mociua non obfiance nolitione

vo–

lunracis

fi

lit

applicatus ad eliciendum aífenfum con–

dulionis fuflicienrer ex vi pra::miífarum alfen

fu ,

nul–

lo modo poterie impediri ne aífentiamr.

SECTIO

I.

Alitlfolutiones refatn,ntut.

3S

Dlces intellea:um magís fubiici voluncati, quia

eíl:

rnagis rationalis.

39

Conrra)vr aie optime Hunado,quia incelleél:us

eíl:

magis rarional,is,

quia

efl: immediamm principium

rnouens volumarem,iuxta regulas racionís,non vero

quod voluntas poffir incelleél:ui dominari circa ob–

ieél:um euidens, & mutare illius cender1di modum.,

non

enim poteíl:

a

voluncate cogi, ve affeneiacur ob–

ieél:o falfo, neque itero vr diffenciarnr obieél:o, quod

apparet v7rurn: ergo non porerie cohibere aífenfom

aél:ualem ad eu1dencem concluftonem.

40

Occt.irrunr aduerfarij ad

huius

inílantiz difficul-

tarern dicendo eífe diuifam rationem in creeeris po·

tenriis,ac inrelleél:u,quoniam bis eíl: radicams imme–

diare in eadem anima cum voluntate,& prior ad eius

1iberos mocus recipienclos.

.

41

Sed contra, quia ft effe radicarurn in eadem anima

fofficit

ad parendum voluntaci,cur imelleél:us agens

in abíl:rahendis fpeciebus non paree?

42.-

Dices, ideo non parere, quia eíl: potencia non co-

gn0fcens.

4

J

Co

ne

ra)q

uia hac racione potencia rnotiua eiufdem

animre cum non

lit

cognofciciua non pareret ad nu.

turn, fed promptiffimc

&

ad nuturn paree, ergo

falfa

eíl:, folucio.

44

Dices, volunrarem polfe impedire a[enfum con–

cluíionis applicando inrelleél:ui obieétmn alind effi–

cacius mouens.

45

Coi

tra

primo, quia nullutn obieétum pocefl:

pro-

poni incelleétui , quod efficacius moueat quam ve

ri–

tas euidens,qure ex eo quod virtualicer concinetur

in

prremiffis conceffis, & propret clariracem iplins

effi–

caciffime rapicur inrelleétus ad fui aífenfum.

46

Secundo , quia licec illa applicacio obieél:i eíl: an–

tequam aífenriatur prremiffis,vel poft aífenfom li an–

ee aífenfum, non eíl: quadl:io de hoc: íi poíl: aífenfum

przmi!farum,non potefl: impediri concluftonis-affen–

fus,cum in eodem iníl:anti intrinCeco reali,quo affen–

cirur prremiilis, aífentiatur concluíioni: nam omne

agens quod non habet contrarium, nec operacur me–

dio motu locali, producit eotmn fuum effeél:um ad

quem eíl: fufficienre·r confritmus in aétu primo in

eo–

de ip{l:anci quo fufficienrer

c~níl:ituitur,

ve videre eíl:

in potencia viíiua,& in luminofo refpeétu liAcis,atqui

incelleél:us non

haber

concrarium & per aífenfum

prremi ffarnm coníl:ituitur fofljóenter

ad

producen–

dum affenfum coricluGonís:ergo €odem iníl:anti,quo

~ffentitnr

prremi ffis,aífentitur concluíioni.ltem,quia

vel

diíl:rahieur

illa

applicacione ab atrenrione aél:uali

pr<EmiíTurum vel non; ft primum, ante illam diftra–

ll:io.nem incelleél:us aífenfom pra!buic conclu lioni,

CUlU

in eodem in(bnti Íntrinfeco ,

Vt

diximns, affen–

tiatur pra::miílis,& concluíioni;& ftc in inftanri ante-

. cedenci,& reali exrrinfeco reípeél:u di íl: rafüonis prre–

buie aífeníum pra: miílis: ergo eti am concluGoni,

li

non difhahicur:ergo non minus clecerminacus manee

iurelleétus ad aífenfum concluíionis poíl: applicatio-

11ern quam aneea,currt tota dererminatio inrelleétus

·defumatur formaliter ab attencione przmiifarum,

fed ante applicationem obieél:i propcer

illam

aet'en–

tionern erar dererminatus iheelleétus concluftoni:er•

go poíl: applicarionem: ex quo euidenrer colligitur,

quod licet ad fummum per talem appli'cationem

ob–

ieél:i poffic efficere volunta.s ve intelleétus non ira in•

tense operecur circa obieél:um concluftonis euidart•

eis,non tamen potuiífe efficere ve fufpendat

a{fonfom

concluftonis.

SECTIO

IÍ.

'l.Álúfolutiones diluuntuf',

P

Rincipali noíl:r_o

arg~meneo

refpondént aduerfa.:.

41

rij aliter dicendo vnum ex pta!requifitis intelle¡.

ltus ad aífemiendum

effe

confeníum volmitatis pelt

aél:um, quo velie aífenciri intelleél:um concluíiani

euidenti , cum aurero volllntas pofüo affenfu prct1.,

mi ífarum noli eve

í

ntelleél:us aífenti arur concluftoni

euident~,

inde euenire ve nullo modo poffic aífeneirí

concluíioni. Explkant hoc exemplo poeenci.a: locó

motiu~,

qu.e licct neceífari;i ftt,nihilominus indiget

imperio volunratis ad operandum : vnde

facile. con–

cedenc concrarij inrelleé\:um pofitis omnibus rt!qui–

füis ad operandum rton poífe non operad, negabnnt

tamen inde inferri

poíitis

aífenftbas prc.emiífarum

te-:–

neri ad affenciendum niG volumas coníentiat:imo

{j,

bree reclamee incelleét:us cenebicur ceífare ab alfen•

fo

concluíionis.dicunt eniin anee imperium volunca-

tis intelleél:um pon dfe completem, nec h2berc

om·.

nía prretequiGta ad alfenciendum,quia

dotént

vnum

ex pra::requiíitis, effe aétum voluncacis, quo

v~lic

vt

i~1relleél:us

affenciatur.

De hac folutione aduerfarior

um fit.::

loquirur

P. 48

_ Arriaga.difp.

15

.in Logica felt.6 .

num.66

.in fine.Ego

dico racione naturali non poífe folucionem hanc re–

iici,li enim ille dicat incelleétum,ficuc pendee

ab

aliis

ttrnltis condicicmibus phylicis ad operandum :

ita

etiam p'endere

a

licencia volt1ncatis

'que.e

in hoc re–

pugnancia? aut qua racione 11ácurali coñrrariúm ei

oíl:enderur?fic ille.

His t'amen non obíl:antibus

Ge

efficaci ter

frnpli-

49

gno folurionem aduerfariorum. Primo quia W>lun-

tas depender

in

omnibus Cuis operado ni bus

ab

ope–

raeionibus amecedentib'us incelleétus:vnde vol untas '

non poteít

prorumpe~

in aéh1m proprium nili príus

illmninerur ab incelleél:u, & media cognitione

pro–

po11at obieétum illud, circa quod opereratura eíl: vo•

luncas,vnde

{i

incelleél:us non proponat aliquod

ob–

ieél:um voluncaei nullo modo

ptn~rie

circa illud

ope.:..

rari voluneas;itaque fine dubio cognitio de tali obie ...

ll:o

pra:cedic ad aél:um voluncaeis circa ipfum,fecun..

dum illud euidemiffimum axioma Philofophicurn

9

nihil volitum,quin pr1tc<Jgnitum,quod

fundaeur

in

natu–

ra,

&

conditione ipíius

volunrati~,

que.e,

quia c:Eca

eíl:, non poceíl: motum aliquem operaeionis propri<!

facere, nift ílluminetur

ab

aliqua potencia, & manu...

ducatur ab ipfa,vnde

fr

non

a

vidente potencia duca.o

tur,fed ab alia

c~ca,nullo

modo poceric reél:e operad

fed poeius quali in cenebris fepulta iacebit,fecundum

illud Euangelij:fi'

c1tciti

c~coducatumprltf1et,4psbo

inf<>"

Uetlmcadent.lraque

volunras,dependec ab incelleél:u i11

operad , quod adeo vecum eíl:

vt

multi ex aduerfariis_

alferane libris de anima

aél:um

intelleél:us phyftce

&

realicer producere ornnes aélus volurtl:"á'n , o

modo~

quo verbum diuin

roduci

r

Spiricum

_ fanél:u~

qui eíl: amor ·

reams prodtlél:us per vol unracem

diuina

atre, &

filio per

modum vnios princ1pij.

Tune íic; illud quod depende r ab alio in omni

ope–

ratione

efr poíkrius illo

in

omni

operadone,fed

yo-

luma»

1

-