Previous Page  484 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 484 / 582 Next Page
Page Background

442.r

Logica Difp.

l.

&

X.

De natura DemonHrationú.

quacn volunras ; imo incelleaio prrerequirirur ad

vo.

lidonem, ira vr

non

poffic velle voluncas fi non pra:–

fupponerernr

aélio

inrdleélionis,iuxta

illud

axioma,

nihil volitum quin pr&cognitum;

quia vol untas

ea

po–

cencia ca=ca,

&

non poceil prorumpere in operatio–

nem, quin illuminetur ab incelleétu, cúmque ralis

i~

Juminatio fiat media incelleétione, inde etl:

qu~d

non

poffic velle volunras,quin przíupponatur incelleébo;

arqui quod

Cfi:

prius

OOlil

depender

a

pofi:eriorÍ ; ergo

incellelt:us,

qui

eíl: prior in intelleétio'ne non pendet

a

concurfu voluncaris,qui eít polterior

illa:

prrer~rea

quia quocies aliqua caofa eíl:

ita

complera, vt ei cor–

refpondeat inceger effefrus fecundum omnem racio–

nem fuam,fruíl:ra add1cur alia caufa, fed cota intelle–

élio fecundum omnes formal ir ates eius correfpondcc

incelleélui in formato fpecie impreífa; e

1

rgo ali-a caufa

prreter intelleélurn fic informatum non concurrit ad

intelleétionem. Tandem quia obieétum voluntatis '

ada:quatum func

bonq~1,,

&

malum, vnde verum non

efl: obieétum illius,& Ge non poteíl: circa illud opera–

ri,quia potencia non poceíl: circa Cuum obieé):um ad:r–

quarum operari,& ideo aud1rns non poteíl: videre,(ed

voluncas producerec intelleél:ionem 'cum ipfa in–

telleétio verfecur circa verum

1

ipfa voluncas verfare–

rur circa ipfurn,&c.fed eíl:o aliquis

fíe

volunracis con–

curfus, cene non eíl: ita neceffarius, ve fine eo non

poffinc reliqure

pocenci~

intelleél:u imperfeaiores

fuos aétns exercere,quod in fenGbus euidens efl, nam

aétiones harum poteotiarum non requirunc maiorem

concurfum phylicum in nobis quam in brucis, cu m

vcrob1que fine eiufdem

f

pecíei-; ergo fi in bruris

non

egenr concurfu alcerius potomiz, nec in homine ege–

bunt; ergo a fortiori

non

egebic incelleétus cum fic

perfeélior omni fenfu,quod non conringerer

li

depen–

derer,cum rnaior dependen tia vel a pluribus maiorem

arguac imperfeélionem; przcipue quia

ipfi

aduerfarij

idem

quod

in fenlibus concedunc in intelleltu,confi–

tences

inrelle~um

non przuentum a voluntate elice–

re affenfutl? conclufionis mere neceff:y-ium abfque

eius concurfu; qua ergo racione ex fubílraél:ione

on–

curfus ceífabit aél:us inrellellus.

31

Dices, irilpcdire voluntacem aífenfom intelleél:us

non per fubíl:raél:ionem concurfus,fed per nolirionem

iimplicem cui obedir incelleéh1s racione imperij,quod

habec volunras in illum; volunras cnim domina efr

cuí in omnibus fubdicur intelleétus.

B

Conrra, quia volllnras non pocell impedire alfen–

fum

incellell:us, nec impedimenco eífe influxni illius

ad

quem nacurali pondere inclinatur, naturalitérque

refonur ,

per folam denominacionem excri'nfecam

in

illo; acqui nolicio fimplex voluncaris nihil aliud

eít, quam denorninacio excrinfeca

in

inrelleéh1, cum

lir

albis immanens in voluncace, racione cuius ni·

' hil producirur inrrinfecc in inrelleétu; ergo per

fo–

Iam nolirionem Gmplicem non porefl: volumas im..

pedire , aut facere

ne

alfenciacur concluGoni

eui–

denri

ad

qu;im

éx

euidentia pra:miífarum cogitur

affenriri inrelleétus ; maior eít euidens , qwia

im~

pedimentum vt impediac, aliquid intrinfecum po–

tencire .deber e(fe inrrinfecum in illa; quia quod

eíl:

excriníecum nihil eíl in

illa,

cum tale extrinfecum

non frr ratio aél:iua, nec effeétiua, nec vllam vim

pgtefl habere racione cuius impediacur aétus intrin·

~~cns,

&

naruralis

pot~ncia:

, affenfos eni1n aétus

~mma~ens

eíl in intelleél:u; vnde illum non poreíl:

.n~ped1r~

denominado ir-a extrinfeca, qua: nec

in–

trmfccu~id

habeat in inrelleél:u, nec

attin–

gar

~ere,~.

realicer inte

~a:L,

v.g.

minimc pof–

fec 1mped1ra curfus rel\:us pilz p

' étx

a

p~riere,

nec poífec fa:ere ve reuerrerecur ad lo

per

mo–

ruro

comranu'.° , nili cali lapide imprim ur

im–

pulfus

contrarius fuperans vim illius ;

vnde

li

aH-

quis vellec lapidcm retrorfum verti per folam dc–

nominationem excrinfccam nolitionis , auc v'oli–

tionis , falleretur fine dubio; ergo íimiliter in

no-

firo

cafu.

'

Vrgecur hoc ac declaratur: Ignis habens vinurem

H

calefaciendi inrrinfece fuffidcncem

&

non

impedi~

tclm cnm omnibus requi Gtis ad oper.andum ,

~

patfo

apprnximato; habens

ex

parte Dei concurfum

in

al'tu

primo paracum 'non potefi impedid ' & contineri

a

Deo ne calefaciat pcr folam '1oluncarem excrinfe–

cam , qnamuis efficax,

&

abfc¡iluta concipiatur, quia

illa voluntas ad exmt' cum non mutet intrinfecc\

ncc coilac aliquid ex requi füis ad o.perationern ignis,

non pocdl narnralem propriccaceln ígnis impedire;

fed

magis fubditur Deo ignis, eiúfque infinito impe–

rio, quam inrellcétus voluntad ; ergo

fi

Deus per

fuam nolicioncm non poteíl: impedire aél:ionem ígnis

ad quam impecu narurali fer_rnr ;

a

forciori voluncas

non poterir per nolicionem limplicem impedire, aut

faccre ne incelleétus prornmpac in alfenfum con–

clufronis; ad quem naturali prremiífarum pondere

fertur.

Deinde, viliLta porentia eo modo quo inrelleétus,

H

fubdirur voluncati;

&

nihilominus palp,ebris apenis

obieélo pra:fenti

&

irformata illa fpecie impreffa

non poceft videre,

&

elicere vilionem, licer ·millies

nolit volumas, vr pacec experiencia, quia ell porencia

namralis, & habet omnia requilica in al'tu primo ad

operandum, fed incellcél:us informatus aífenfu prre–

miífarnm euidentium eíl: potencia narnralis habens

omnia requiíica ad operandllrn in aétu primo, ergo

per folam nolirionem voluoratis non poreíl: impediri

in

alfenfo conclnGonis euidencis, ad quam naturalis

vis przmiffarum cogir·inrdleél:um.

Dices, non ira fubdi pocenciam viliuam refpeétu

3G

imperij volunrncis, licut incelleé.l:us, quia incelleétus

porius fubditur volunrati licue potencia motiua,quam

licue viliua,

qua:

poc~ncia

motiua ad imperium appe–

tirus fenlitiui ,

&

voluntacis , tanta promptimdine

fuos aéh1s exercet ,

ve

tefic Auguíl:ino

8.

confeíf.

cap.

vix a feruicio difcernacur obediencia illius,

lic

inquiunt intelleél:Llm fobordinari volunratis

im–

perio, ve

ab

ea recrahi,& detineri poffir quin realfen•

fom

pr~fiet

conclufioni, etiam poíl alfenfu1

prre-

1

rniífarum.

Sed conrra, quia eodem modo fubditur potentia

37

loco motiua , ac potencia vHiua voluncaci , vndc

licue quando potencia viliua, vel auditiua

ell:

fufli–

ciencer applicata,

&

babee ornnia requiúca ad ope–

randum, non obíl:ante tali imperio voluncaris,

&

eriam

li

volunras nolic operationem illins , neceffa-

rio ferc in operationem: lic limilicer potencia loco

rnotiua fi ell fufficienter applicara

ad

mocum cum

ornnibus fuis requilitis, non obtlanre

cali

imperio

voluntatis,

&

nolidone illius, neceffario mouebirur,

quin

a

voluncate poffit

illQ

modo in tali motu im..

pediri , vnde quando obedic illa imperio volunra–

ris, eíl quando calis pot!ntia non eíl: fufficiencer

ap–

plicata ad rnotum localem, donec pra:uia cognitio-

ne , & imperio appeticus fenGciui cui defpotice

obedic

~

applicetur ; hac autem fall:a applicatione

non pocell: voluncas facere ,

ve

foam

fufpendat

aélionem , licue edam ,non poteíl facere , ve po–

tenci~

vifü1a poO:quam babee omnia requiíita ve

fufpendat fuam ; explicacur hoc , nam

íi

quis ma–

ximum impulfum producat

in

alterum , eriamli

ille nolic moucbirnr fine dubio , & proiiciecur

in

folum , conílernabirúrque fine dubio ,

alias

nul-

lus in luth vincererur , quia nullus

ex

Juét~toribus,

(j

perfpiciarur eius defiderium , vulc

r.n

·folum

proiici , coníl:erníque , ac folo

a:quar~;

~

non

obftante

tali nolitione , quia potenr1a

loco