0000747692

(

~reft.

Vtrum pr1.,mifferum aflenfo necefitetur

intetle!JmJ&c.

439

qua: vt

xi,

co1l~riet~tis

dicitur opp9lita neceffica–

ti quoad fpecificationem. Neceífüas autem quoad

exercirium eíl: ea determinado potentiéi! ad aél:um

exercendum , ve non poífit illum non elicere , aut

illo

ceffare, ve

vol

untas beacorum, ira efi deter–

minara ad exercendum aél:um charitacis circa

Deum

ciare vifum vt non poffit non amare ipfum, aut

Cuf–

pepdere illum amorem beac1ficum. Huic necefficari

opponirnr libertas concradiél:ionis , qure· níhil

eíl:

aliud,quam indifferentia potentire a<il operandum,vel

non

operandum. Sed nóca curn communi Doétorum

neceffitarem qu'oad fpeciem includi in neceffirace,

quoad exercitium; nam

beatus ira decerminams eíl:

ad amandum Deum, vt ab illo amare non po{fü cef–

fare,

foniori non poterir odiífe Deum, quia odiumt

& amor non compatiuntur in eodem fubieél:o refpe·

ll:u eiufdem obieél:i, non tamen includi necefficacem

contradiétionis in neceffirare, quoad fpeciem.

Vicimo. Idcm eft obieétum conclulioais, & pra::-

mi!farum ; ergo qui confentit pr.rmiílis,

affirmac

obieétum illarnm effe vt in pra::miffis reprrefentacur,

nou poteft negare conclulionem; quia nemo poteíi

idem obieaurn affirmare,& negare;antecedens parer

qllia hom(} , animal rationale ; & Petrus idem funt

realicer,& funt obieétum pra::miffarum• & concluGo–

nis; ergo._Ex quibus conuincicur, idem eciam dicen–

dum

eCfe

conclníione probabili , fuppofito qtiod

affentirur inrelleétus pra::miffis ; & fuppoliro euiden.:o.

iudicio de bonicate

~onfequentire;

qaia quamuis

argumentum probaWle abfolute loqnendo non

ne–

cdfüec inrelleétum; qnia non eíl: euidens,& cerrum¡

tamen ex fuppoficione, quod inrelleétus

iam

aítertti-

tur pra:miffis, inconfequentia appareat euidenrer

le;;

gitima: ita neeeffitatur imellelh1S", vt

~1on

poífü dif–

fentiri conclu'Goni euidemer fequurz ex illis prre–

rniffis, quibus iam fopponicur inrelleél:us affenfum

, prreíl:iriffe. Hoc enim ve optime notat Hurrado.,com-

SECTIO

II I .

Noflr1eJentmti1e prob1etur.

' mu ne eíl: cuicumque fyllogifmo, atque difcurfoi;

quo quibufdam pofitis aliud fequi neceffe eíl: muta–

rnus opinionem,quia polfumus murare pra:rriiffas; at

vero his conceffis non poteíl: mucari concluíio,

pRima conclulio, íncelleétus alfen

euidenti pra::

D.Thomas vnillerCim docet ibidem : itaque

p~rell

miffarum neceíliracur quoad fpecificationem ad

quis fimplicirer di!fenriri co'ncluíioni probabili, quia

aífenfum co-nclulionis, hrec eíl: communis fencentia

poteíl: íimplicicer diífentiri prremiílis ; at vero femel

Doél:orum.

prremiffis prrellirn alfen

fu,

non poreíl: conclufio

ne-

Primo

lic

probatur. Intelleél:us non poteíl: diffenti-

gari;

qure neceffiras non eft Gmpliciter, fed ex

fop.;

ri obieéto quod proponirur

ve:

~uidenter

verum, cum , pot'itione,

fecundum quid; in demonfiratiofle ano;

verum ve verum fit exrra obieél:um dilfenfus;fed quo-

tem eft limpliciter, quia incelleaus

non

poreft

non

tiefcurnque pra:cedit euidens prremiffarum aífenfus,

aífentiri prremi(Iis.

& apprehenlio euidencis illarioriis conclulio illara

proponitur , vt euidenter vera; ergo illi non poteíl:

dilfenciri intelleaus.

Confirmatur.lncelleél:us non poteíl: aífentiri falfo,

fub racione falli, in hoc aurem euentu cognofcit in–

telleélus veritatem talis conclulionis conrineri eni–

denter in pra::mHÍis,q_uibus iam intelleét:us ipfe alfen–

titus

eít, ica

exiftirnee omnino falfam oppofitam

concluíionem;non ergo poterir opp0ÚCíE conclulioni

alfenfum prrebere; nec

diximus ipíi , quam eaiden–

ter vider fequi,diífentiri,cum in illa nulla relnceat ra–

tio faHicatis,qure moueac ad diffenfom,(ed potius om–

nim'?

veriras,qure moueat ad alfenfum,& in oppoíi–

ta,omnimoda,falGcas, qure cogat ad diffenfum.

Secundo,quando incelleél:us prrebet affenfum pra::-

miffis euidentibus bene difpoíitjs, iudicat duo excre..

ma vniri cum medio; ergo iudicat virtualicer vniri

inrer

fe ,

nam qua:: funt eadem vni tercio funt eadem

incer

(e;

ergo

íi

poíl:ea dilfentiretur-concluíioni, af–

fenticur virtualiter duabns concradiétoriis; imo

po•

tius cogeremr illis formalicer alfenciri; quia concra–

diétoria con

ufionis inferri debe

ex prrerniífa, qua::

lit

contradill:oria illi prremi

ff~,

ex qua euidenter

in–

ferrur concluGo. Nam

pofiquam alfentims eíl: his

pra=miffis; omnis homo

eíl:

animal, Ced .Petrus eíl: ho–

rno, alfenciretur huic; ergo Petrus non eíl: animal;

poíl:ea deberet affentiri

fimtl

propolitionibus his;

omnis homo eíl: animal,aliquis homo non

animal;

qure funt co11cradiél:oria::

limnl,

formaliter; patee

hoc, & de prima non poceíl: dubi'tari, cum

prima

pr;cmiCfa, cuí primp afTentims

inrellel\:us. De

fe–

cunda

lic

patee euiden,cer; nam fimul

aíf~ncitur

illi;

Petrus non eíl: animal;

fed

Petrus eíl: aliquis horno;

ergo aliquis horno non eíl: animal: ecce quomodo

atfentitur Gmul formalicer duabus contradifroriis;

omnis hamo eíl: animal,aliquis horno non eíl: animal;

fed lumini narnrali repugnar, vr quis affentiatur dua ..

bus contradiétoriis;ergo cum lmnine namrali pugnat

:iffenciri prcemiffis euidentibus, & di!Tendri conclu–

ftoni;

quod non neceífüet

ad'

aífeníum cohdufio ..

nis

quoad fpeciern.

SecundA conclujio ponitur,

pro611tnr

lintho–

ritnte Ariffotelú.

Ecunda conclufto, intelleétus pra:fuppofico alfen-

euidenti pra::mi!farum neceffiratur etiam quo-

ad exercitium ad a!fenfum conclllfionis. Ha!c fenten-

tia eíl: fere omnium Theologorum;qui rationem red–

dences cum D.Thoma,

1.1.

cur coníl:iruant in v'olun–

tate habicum pire affeétionis ad credendurn;

vnicam~

& potiilimam caufam reddunc ;quia intellcétus in iis

quibus non neceilicatur

veritare ciare vi

fa'

eget

exrrinfeca voluncacis dererminatione.

Primo probacur authorirare Arifioq!lis lib.1.

Poíl:

i.ó

cap.

vbi íic

aic:

igitur demonfiratiua fcientia ex

principiis,ex neceffariis, quod enim quifpíam fcir,

fieri nequir, vt alicer

habeat,

paulo poft, aut igi–

tudta dicarur, aur hoc principium fupponatur; de–

r11oníl:rationem neceífariam eífe, edi demoníl:ratum

lit

quipiam fieri non poffe, vt illud fefe habeat ,Cecns

ex neceffariis; ergo coníl:are demoníl:ratiuam ratioci•

nationem opone[, ecenim

fit,

vr & non demoníl:ra–

tum

raciocinetur e:ic veris , ac vt

necelfariis quif-1

quam, niG demoníl:rans ratiocinationeni- conficiati

non..fic;id enim ipfum iam demoníl:rationis proprium

eíl:, figno illo,

iam pacer demonftrationem ex: ne–

ceífariis eífe.

poíl:ea

ait;~cque

demoníl:ratiuam ra..

tiocinationern ex neceífariis effe oporcere; ex hifce

patee, nam

non eíl ifte fciens' qui non habec eius

racionero propter quid efl: tius , cuius demonftrado;

atqui fieri poteíl:,vt

quidam ipfi

neceífario

corh·

perac,medium amem B,per quod illud demonftraemn

non Gc,neceífario is plane,qui ralem ratiocinationem

excruxir,conclulio aucem eíl:

neceífar~

neceffi.

tate eft, ita Vt non

•·

alicer e!fe: cum igitur id

quocl demonft:r2 ·

. quifpiam fcit,

neceífar~om

opor•

eac eífe,c

per medimri quoque neceffarium,de·

rnoníl:r' tonem eius illum habere

oportere:~re

ver.;

explicans

D.Tho111a9'

lcél:.

1 '.

lic

ait ;

dim

erg-0

Philofo