434
Logica
Difp~
l.
&
X.
De natura D-emonflrationü.
aurea Apocalyplis, qua omnes lapides redificij fpiri–
tualis metiebantur
ab
Angelo ,
&
ideo vericaces
credendas,
&
vt fide Sanétas definir, ac errores con–
trarios damnat ,
ve
eonllat ex Concilio Tridentino,
&
ex
crecerís
omnibus: imo non folum definir vc–
riraces per difcurfom elicitas ex principiis
fi~ei,
fed
eciam definir verum fenfum Scripmrz,
&
incencio·
nem
Spiricu~
fanéti
in
iis, qua= reuelauit, vel per
Scrípturas, vel_pcr traditionem,
vnde
vt certiffimum
afferendum eíl: habere infallibilicacem prox.imam,
f>{.
immediaram ex affülenria Spirirus Canai, qure ::equi–
ualec rcuelationi,
&
non ex dependentia difcurfus,
ant illationis
fyllogiíl:ic~,
quapropter liccc Eccle–
íia, inquit, Diuus ThDmas cum Diuo Auguíl:ino,
dicatur non doccre nouam fidem, quia femper ex–
plicar anriq.uam , nihilominus fua definitione facit
immcdiate,
ve
aliquid
Ge
nunc
dce
explidca,
&
for–
mali
fide, qnod anrea non erac.
~
.IE
s
T 1
o
I
v.
f/trum pr4.mijfa Jint caufa conclujionis?
&
quo genere caufa?
SE.CTIO
I.
Sententitl aduerfariorum propommtur.
1
HA!c qurefbo originem ducit exilia
parci~ula
in
, dcfin1tione demoníl:rationis ab Ariíl:otele po–
fica,
c4u.dfc¡ueconclujionu,
circa quam
eft,
prima opi–
pio alferens préEmilfas effe proprie caufas efficientes
phylicas refpell:u conclulionis; lic
P.
Rubius hic.
P.Tolecus
PP.
Conymbricen(
&
alij . Probatur pri–
mo
~x
D. Thoma dicente conclufionem oriri can–
quam
a
caufa
a
pr"miffa: ergo.
l.
,
Secundo , illud quod coníl:icuet potentiam
in
oiél:u primo concurrir phyfice , efficienter cum
1
ea
ad all:um fecundum, fed prremi!fa coníl:icuunc in–
relleétum in aétn primo ad efficiendam conclulio–
nern , licur fpecies imprre'ffx coloris coníl:icmmc
po~
tentiam viíinam ad v1íionem illius: ergo prremiffa:
concurrunt phyíicc efficiencer. Minor probacur,
quia inrellell:llS line pr:1:miilis non eíl: completa effi–
cíens caufa in atl:u primo ad conclulionem: ergo
complecur per prremiífas.
3
Tercio, omnis ratio obieaiua formalis
efl
caufa
efficiens aél:us tendencis in illam rem: fed pra!miífa:
font raciones fonr.ales obieétiure concluíionís: ergo
funt
caufre efficienres illius.
4
~ano,
eodem modo conrinetur habirus in aél:u,,
qllo concluGo in prremiilis, fed habicus continerur
efficiécer in aétu:ergo eciam conclufio in pra:rniffis.
s
Qginto, quia
{i
concluíio non procederet
a
préE•
miffis tanquam
a
caufa, non fcquerecur debiliorem
parcem préEmiífarum , folum enim effeél:us fequirnr
imperfeél:ioncm cauféE, vt filius a'gricudinem paren–
rnm,
fed
concluíio fequirur debitiorem partero , vt
cít
axioma certum in logica: ergo coocluíio
efl
effe–
étus in genere caufre efficientis
a
préEmiffis.
6
Secunda femencia aíferit prremi ffas non
elfe
ca
u-
fos concluíio1 is,[ed exemplaria : lic aliqui neoterici,
~ia
cxemplar nihil aliud
_eíl,quam
id ad cuius nor–
mam efficitur effeéh1s
a
caufa agcme; fod intelleétus
ad normam
prremHfarum
operarur conclufiones:
ergo pr::aJFitieafunc caufre exemphres
illarnm.
7
Secundo, quia ince
.-lnm
elic1c conclulio-
nem informatur
a
prrem1
ffis tanq
"l
a
turma
intel·
leétu,ali, fed caufa
exc:mp laris
eíl:
forrn , ·,
telleétua–
lis, qu::e ' informac c.a11lam efficiencem int tlcll:ua–
lem
:1
vt influat in ÍULtm
eff~¿
um: c:rgo przmiífre,
quz hoc modo infonn'ant
funt
caufa exemplatis
conclufionis.
S
E
e
T 1
o
I I.
Noflrn, fententin, expli&'4tur
,
&
probatNr.
P
Rima Conclulio. Prrerniífz non funt
propri~
8
caufa: p.hyGca: efficientes ccmclulionis; ha:c
eíl:
communior ínter neotericos ,
&
probatur.
Primo, quía quando aliqua caufa eíl: completa in
9
aélu primo omnímodo, fuperflua efl alia concaufa.,_
vt comprincipillm illius,
fed
intelleél:us in genere
' cauCe efficientis phyGcre complerns eíl: omnímodo
ad
eliciendam conclufionern: ergo fuperflure funt
prremiífr.e, vt influanr cum intelleétu canquam prin–
cipium phyíicum in concluíionem:maior pater, nam
fruíl:ra fillnt per plurá, qure poífunt fieri per paucio–
ra; minor lic probarur, quia in aétu primo duplex
ratio requiritur neceffaria, ve potencia reddatur om–
nino completa: prima cll ad facilirer opcrandurn:
fecunda efi ad limplíciter poffe operari, fed neutra
harum rationum tribuitur
a
prremiffis intelieél:ui,
cum vmunque habeat intelleél:us anee prremiifas:
ergo omnino eíl: completa potencia
ante
eas: ma–
ior patee, quia vt ex terrninis, confiar ornnis ratio
operandi
in
aétu primo ,
vcl
neceífaria ad operan–
dum in aétu primo adrequatc ad hcec duo membra
reuocarnr, videlicet ad íimplicicer, vel ad facilius
poffe: nihil enim aliud reperimus
in
principifs
ope~
ratillis,,
&
ideo
ad~quara
eíl: diuiíio habituum in
ha–
birus infofos,
&
ad quxfüos: quia hab1cus infufi
ÍtiRt
ad fimpliciter poífe; adqDiliti auteu1
funt
ad
facilicer
po{fo
operari: minar
ftc
prob:u:ur:
quía in·
celleaus per fpecies impreffas,
&
habitus infufos
habec quidquid eíl: neceffarium
in aélu
primo
ad
fin:¡plicicer poffe operari :
&
ex
eo quod habet ha–
bicus fcientificos adquifüos haber omnem facilita–
ce1n ad operandum ·, fed fpecies l1abicus infufos,
&
adquiíicos haber ante pra:mirfas : ergo intelleétus
nnre pr:
:rmiíf.aseíl: ornnino cornpietus in aé\:u pri·
mo ad operandum ,
&
lic, nihil cornplementi recipit
a
prremiilis; ergo prremiffa: non funt caufa efficien·
ces phyíicz conclulionis.
Declaramr: ideo ponitur in· fenrentia
c~rnmuni
io
habicus naturalis in potentiis ve Coa coc.flicientia
fa–
cilius,
&
fuauius ,
&
cum maiori propenlione,, ac
foaujrate aél:us efiiciancur, hac aucem racione feclu..
fa
fruílra ponerecur. ltem fpecies ponuntur ad hoc
Vt
a
potencia repr::efencatiuum aétus attingatur,quod
non poterac ex vi iplius folitarire
pote~tix, d1m_i~fa
przcisc vitalitatem aél:us
concin~at,
naque .fpec1es
íimpliciter pofie cribullnt potenua: ,
&
habnus
fa.
cilicarem, fed prremi ílarum eflicientia, nec. ad fim–
plicirer poffe, nec ad facilius poffe, nece1fana efr, vt
•
dixi fupra: ergo fruílra ponicur.
Secundo,volunras propofito obieé\:o abintellel\u
11
haber
ex
fe viro fuflicientern
ad
producendum altura
amoris, line eo quod
,pfe
aétus imelleétus
propo·
neos habeat influxum phyficum,
&
cffeétiuum in
aétus voluntacis: ergo pari racione reiiciendus efr in–
fluxus phyíicus
pra:miífa.rurnve minimc
nec~_!Tarius.
Dices ideo aél:us intelleél:us non influunt
111
all:us
volumatis, quia funt aél:us diuerfa! pocentire.
Conrdl, quia ideo inrer aétus diuerCarur:i
p~ren·
u
tiarum non damr influxus vnius in alium)qu ·a drner–
fimode;endunt ad
fua
obieéta ipsáque arcingunr,íed
aífenfus preemilfarnm ,feu principiorum,
&
concl.u·
.lionis díuerfimode rendunt ad
foa
obieéb. ...,immedia–
te,& mediare fcilicer:ergo d:fferenri ,_¡ rradica
non
ob–
eíl:.Irem licue bonitas
qua:
a
vol
untare amarnr e!t
ex!"
tra laricadtnem obielti cuillíl ibet aétus
iñrelleétu~;
ica
cuiufcumque alfenfus fc1enciiici, feu concl uíionis
obieétum