0000747692

~reft.

I1l.

Vtrum

pr~miffe

flnt certiore1,f5 euidentioreJ

con~luftrme.

4i.9

tione ad conclulionis manifeíl:ationem euidentem,

ad faciendum certiorem intelleél:um de veritare

conclulionis: ergo

funt

euidemiores,

~ertiores,

notiores conclulione.

.u.

Tercio principalirer íic argumentar: omnes pra:-

miífa

minus diíl:ant

primis,

immediaris digni–

tatibus, qu:i:

Cune

prima principia, ac fonres prími

totius lucis, euidentiz,

cerritudinis inrellell:ualis;

magífque accedunt ad calia prin.cipia, quam coíl–

dulio, liquidem inrer prima prindpia

conclulio–

nem mediant pra:miífa:,

feu

fecunda principia: fed

illa, qua: accedune magis ad maxima luminofa ma–

:xime enidenria, rnagis luminofa

enidemia

funr,.

quam

illa,

qua: magis diíl:anc,

remocius

exill:unr,

ac deriuantur ah

illis:

ergo pr::emiífa:, fquz magis

accedunc ad talia euidenriffima principia, cmmt cla–

riores, euidentiores, & cerciores ipfa conclulione:

minor in qua eíl: difficultas , pa.tet

illo axiomare,

quod magis accedit ad maximc

r~le,

eíl: magis rale:

ficuc quia Angelu3 magis accedit ad Deum fontem

perfell:ionis, eíl: perfeél:ior homine, qui minus ac–

cedit acl Deum: & lumen crelornm euidemius eíl:, &

clarius lumine fublunarium, quia rnagis acce<lit ad

fonrem lucis, Solern nirnirum, quarn foblunaria.

i. ;

~arto

przmiífa: non

funt

reque cerra:,

eui-

dences, nec minus certa: ,

euidemes, quam con–

clulio : ergo

funt

euidenriores illa: prima pars anre–

cedentis patee : aél:us fpecie diuerfi non

funr

zqualis

perfoél:ionís elfenrialiter, dua: enim fpecies , ve ho·

mo, &

leo,

ficut alferic Ariíl:oreles 7.Meraphyf.func

·licue numeri; & ficut non dacur vnus numerus requa–

lis cum altero in perfeétione, ita vna fpecies femper

eíl: altera effentialiter perfeét:ior:

fed

pra:milfa:,

conclufio func aéh1s fpecie,

dfentialicer diuerfi:

ergo non fune zquales in cerritudine,

euidencia,

qua: funt perfea:iones effenciales aé\:uum fcientifico–

rum , ve funt pra:miífa,

conclulio: euidentia

.enim,& certimdo funt de eífencia cuiufcunque fcien–

ti.r, vt late probatum manee in procemialibus qua:ft. ·

vrrum Logica

lit

fcientia: minor illa

probarur,

quia

illi

aél:us fpecie diíl:inguunrur , qui habenc ob–

ieél:a fpecie diíl:inél:a

habentur per media fpecie

diuerfa : fed pra:miífa: habent pm obieél:o principia,

conclt1'io vero non ,

fed

aliquid deriuarum ex illis.

Item pra:milfa: habencur per media effentialiter di–

uerfa,ac concluii0 : ergo pra:miífa:,

conclulio

Cune

aél:us fpecie diuer

íi.

l..f.

Secunda pars anrecedenti5 patee

primo,

quia

om-

nis caufa a:quiuoca eft perfeél:ior effencialiter fuo

ef–

·feél:u,

íic

eíl: impoffibile, ve

Út

rninus perfeél:a

illo : fod pra:mHfa:

Cune

caufa: a:quiuoca: refpeltu

conclufionis: ergo pra:miffa: non font irnperfeél:io-

res , fed potius eífenti!lliter perfeaiores foa conclu–

ftone: maior eíl: euidens, ve late probacur in phyli–

cis,minor

lic

probatur, quia caufa requiuoca eíl:

illa,

qua: cum tit caufa eíl: alterius effentia: ab effeél:u, ve

Deus eíl: cauía a:quiuocá hominum,

Sol refped:u

auri,

quia elfentialirer

diíl:i~uitur

ah aurn,

me–

tallis,fed pra:miífa:: Cune caufa: conclulioois,vt qureíl:•

.fequenti probabitur,

diíl:inguunrnr eifentialicer

fundarnentum, fupra quod cotum zdificium conclu–

íionis exfurgie : ergo pra:milfre func firmiores ,

cerciores euidentioréfque concluíione,qucc

fandacu~

in iplis: confequentia patee, quia fundamenmm, cui

adzquate,~

cotalicer innicirur aliquod redificium,

domus,

vel

fornix, magis firmum, & cercum cíl: ipfa

domo

, ,vel

fornice qua: illis innicuncur, vt patet ex

Euclide

Vicrubio, qui id laciffirne demoníl:ranc.

Confirmatur amplius

priori:In conclufione iun-

gunrur excrernitates ínter fe vinure coniunéHonis,

quam in prremiffis habuere cUlJ! medio,& dependen-

/ ter ah illis,tanquam

motiuo,atque adeo

non con–

iu':lgerentur amba: extremitates cerro , & euidentet

cum medio , non poífent cerro , & euidenter con–

iungi incer fe; quia dee!fet firmitas ,

euidentia. in

mot.iuo , cui inniritur euidentia ,

certirudo illius

coniunél:ionis : igitur firmius adha:ret intelleétus

prremiffis continencibus huit\fmodi coniunél:iO'nem

exrremitarum cum medio, quam conclufioni con•

tinenri coniunll:ionem extremíearnm inrer

fe,

tenec

apene

confeqúentia: nam , vt fupra dixi , id quod

habet eífe dependens,

participat, &c. eíl: imper–

fell:ius illo,

quo depender, quodque haber fuum

eífe per fe. fed conclufio eíl: dependens

prremiffis~

tanquam

motiuo, ita vt concluíioni aífentiarnr in..

celleétus propter pr.rmilfas,pra:miills autem propter

ergo.

Vltimo:in demonfrrationibus Theologia:,quarum

vna

prOEmilf~rum

eíl: euidens, & altera de fide, con..

clufionern neutrius certitudinem,& euidentiam per–

tingcre poífe teíl:antur orones Theologi ex communi

illo pronunciato, c

onclul

io fequirur debiliorem par·

tem,pra:milfarum,

v.g.i

n hoc fyllogifrno, omnis ho–

rno

efl:

animal racionale:fed Chriíl:us eft horno: ergo

Chriíl:us eíl: animal rarionale: vbi conclulio nequit

eífe euidens;quis enim habee euidentiam,

clarica~

tem, quod Chriíl:us fui e homo, aut quomodo

calis

euidécia poteric acquiri;certe nullus rarione pra:d/rus

calia dicer,cum folum ex relacione Scripturarum iiue

diuinarú,fiuc humanarum id c6íl:ec,qua: nullo modo

poífunt ingcrere incelleél:ui clariraré,& euidenriam,

hic autem cum vna pra:miífa

fic

cle fide, non poreíl:

ralis cóclulio

eífe

euidens,cú oriarur

obfcura cau–

fa.Icem nec códulio habetcenicudinem fidei,vt de

patee(& probatur latius materia de fide

2.2.

Theo–

logis) nec maiorem,quam naruralem certirndinem.

cum fequarur certitudiné

pra:m~ífa:

narnralis,innica..

cúrque cenitudo conclufionis cerritudini luminis na–

turalis,qure eíl: l6ge minor cenitudine fidei t quia có·

clufio in omnibps fequimr debi}ioré partem;cum

au-

té in racione caufre propofitionis debilior

lit

pr~miffa

nacutalis préúniffa de fide, inde eíl: quod cócluíio

de–

beat fequi in cerdcudine prremifs.i nacuralem,& non

de fide,acque adeo non erit tam cerca,ficut fidei pra:–

miffa,& ideo

afséfos fidci

p~r

depéderec

difcur·

fu,nó effee certior lumine nacurali,quod euidécer

fal-

sú eíl:;fequela vero patee, quia certitudo aí.fenfus,qut

eíl:

per fe ex difcurfu,pendee e:x: connexic;ne extremo-

rú cúm medio,

confequéter pendee ex illius certi–

tndine; fed illa connexio tantum

cíl:

cerca certicudine

naturali,quam narurale lumé pra:bec:ergo non poteíl:

aífenfus ex ea parte non claudicare in certitudine

iuxta

iam dill:um axioma,quod non folum eft verum

quoad pr1Cmiífas, fed etiain quoad illationem,

clC.

quo euidenter conuincinir conclulionem eífe infe–

riorem in certicudine,

eu.identia pra:miílis.

illa,

ve iam probatum eíl:: ergo funt caufa: a:qui–

uocz: ergo funt perfeél:iores conclulione: nam

alíqua excedere clebet , iufüus ,

requins eít , noti–

tiam principiorum,

feu

prremiffarum id habere, cum

ftnt per fe cau

conclulionis, nam lumen, quo per–

cipiunrur principia,

e(l:

mnlco excellentius,

íimi–

lius Angelico, ceíl:e Angelico Doltore,

quod

omnia

fine difcurfo percipit. Ergo.

N I

Vrgemr, quia cota

firmi~as

,_certirudo, & eui4en-

1111

/ol

;

1eduerfariort1m

infringunlur.

tia conclulionis niticur cenimclini, fi tmitati,

eui-

dentire pra:miffarum,

eífentialicer

pendet ab

illa,

fupra

diximus

hoc

habent

pra:miíf.e

quaíi

cum Hurtado,aé\:um quo credo,Oeum ali..

q11id

reuclaífc non eífe

ceniorcm

aau,quo

ere-·