746346

Liber

649

Sed adhuc meo judicio pttto non e{fe necetfarium

recurrere ad hanc folt1tionem , nam live reíl:imat

pritrem velocicarem,

cert~m

en dum puné1:um

pervenir ad acrem eundem haber impemm quem

haber punéhun

cum aurem non

fit

rama reli–

ll:enria in ai:'re, quam in aqua , vi illius impcrns

velocius movebirur in aere, quam momm fuilfer

aqua.

aqua :wrem,morum fuilfer zquc vclo–

cirer, ac punétum

ergo femper renar , quod

velocius fcratur in acre,quam punél:um

quod

debeat dari rcfrall:io.

Alii non admifsa, & non eonliderari ranra ra–

diomm cominuirare, qualem fupra pofuimus,glo–

buli ranrum unius rarionem habcm, in qno glo–

bnlo conlideranr quali axem aliquem , íecundum

quem imprdfus illi en impCtuS. Quod Ut oculis

fobjiciamus,lir globulus lucis .¡\B, axis Íecundum

quem produll:us en imperus,

lit

AB,inclinarusad

foperfici~m

aquz DE, incidar in p0rum aliquem

BC, ira

cangar illud in punél:o C, occurrir ali–

quod obíl:aculuro, impediens ne globulus illc,ran!

pernlcirer ferarur ; quia tamen illa rerarclario

non eíl: íecundum axem; fed ranrum in exrremi–

tare aliqua, progredierur quidem ulterius axis, íed

tamen .aHquanrulum infleél:erur, dum

p~rs

iUa

oram pon concmgens quali fupra hyromoclium

cvolvirnr , lcn¡iúíque incedir donoc faél:a feme!

illa

~erard¡¡tione ~

ubi fuerir in aqua globulus ille,

cmn

n~1l,la

lit

rac~o

cur poftea mutct eam direélio–

nem,eo quod utrmqu.e

~anga.r

ac¡uam,progreditur

pcr eam

9ua~1

Íemd I01Vlt •nam. Si vero globulus

ex aqua

aerem exl[et,comrario modo fiercr re–

fraétio '. eo quod prius liber e{fct ille globulus ex

~onrra[la

pa_nc , ideoque axis procedIC ulreriu1,

l~tere_a

dum 1lla pars quz pori oram adhuc tai¡gir,

c1rca 11lam evolvimr. Unde

fir,

lit tune lli refra–

ll:io contraria, feu

perpendiculari.

. Id ramen quod in ea opinione dif!iculrarcm

fa–

cir, eíl:, quod

lumen hoc modo conlldcrerur'

quali globulus aliquis folidus , penerrans per

pcr'.

ro~

corporis diaphani , éandetrí parererur refra–

ll:1onem,quam patiunrur corporá duro eadem me–

~'ª pen~rr~nt;

fed alía cotpora dum pencrranr hu–

Jll~nod1

d'.aphana, non pariumur candern refra–

füonem ; mimo vero

contca~iam

habent. Si enim

Sxplodamr glans plumbea obliquá in fuperficieni

aquz, feu íccundum lineam

AB,

non

penercabi~

'[om.

111.

~eél:a

fecundum _eandem licíeam

rodull:im

BC ; (ed

ma~is

receder

perpendi~!tari

contra

quam acc1dac

luce. Fareor 11eream ex erien–

r~am nond~m

fcc1(fe, immo putabam me !onrra–

~1am

habmlfe. Nam rnulri eria.m pifccs occidunrur

•

aqua ; quod nunqua111 accidtrer ,

¡¡¡

eamdem

v1a~

íequer.erur_glans p_lumbea,quam

lumen.p~o

fequ1rur.

S1t

emm pifc1s

qui radium remir–

~ar

_in

EB,

qui

~einde

rcfraél:us

perpen<liculari,

1nc1dar randem

oculum A, apparear a 1cm

¡slf.

cis

E ,

in punél:o

F ,

dirigmúrque iéh1s catapulrz

fecundum lineam

AB,

li contraria acciderer refra–

ll:io_in glande plombea , nunquam aningcrerur

p1fc1s E.

Nihilominus dicendum eíl: vix unqltarn hoc

modo arringi pifces nili cum exram ferc in

fu–

perficie aquz : ira ur neque refraél:io radiorum Ju.

cis ab iplis etrlilforum , notabilem invehanr di–

vcrlicarem loci vili ,

vero ; ncque refraél:io quam

pamur glatis plumbea, rnulmrn earn

vero fcopo

avenar.

~od

vero in fi¡pcrficie tanmm aquz pif–

c1s arringanrnr

facile íuader rario , nempe quod

tam remndamr 1mperus glandis emiffa,

ad ali–

quos pcdes inepta fir ad vulnus faciendum. Irnmo

li feratur ulterius eriamli inicio frangeremr

per–

pendiculari , nativo ramen pondere iníl:ante ,

imperu qno ferebacur, rnulmm imrninuro, ruríus

accedet ad perpendicularem ,

li ulterius rendar

perpcndiculariter randem defi:ender, defcribérque

lineam parabolicam. Unde puro vix bene polfe

fuccedere experiemiam , gravitate Íc immifcenre;

q¡iae

omnia in luce npnaccidunr proptcr fummam

pernicicarem , graviratiÍque carenriam. Polira ca–

rneo

experiencia , quod glans ferrea in aqua

patiamr refraél:ionem

ií

perpendiculari , negar

tamen Galfendus in lumine idem acciclere: qui:i

(

inquit) gl:!ns plumbea non invenir porum querri

fobingrediarur,& in cujus labro ranrifper circum.1

volvamr , fed viam libi aperir, eique reliíl:it ínul–

tum fiiperlicies aquae , retardandb ejus mon1111

perpendicularern. Nam ubi feme! rotus globus

in aqua fueric, cuni aequalitcr rcliíl:ar aquá non

magis rerardar motum in unan! parrem, quam in

aliarn. Alius igirur modws progrediendi glandis

plumbez in aqua; alius luminis, quod ob veloéi–

rarem !i1mmam, viarn non libi aperir , & nili po–

rulttm libi convenienrcm ofündar,regrcd'itur mo–

ra: impatiens.

Aliam viam remar Carrhelius, codemque fer

ttlodo refrall:ionem explicar , quo reflexione;11¡

Supponir enim unum eurndémque rnbturn realirer

in.divilibilem, polfetatnen per inrcllelfoni dividí,,

immo poffe fieri , ur detur aliquis obex,

rctar–

datio illi íub uno refpclh1 conlidcraro, quae nulld

modo

illi

noceat fub alio.

Supponir ergo motuni cotporis cujufque obli-'

que

decidends componi e¡c duobus rnorib11s, per–

pendiculati altero , horizontali alío ;

pro

magis de perpendiculari haber ' eo magis

pe~pen•

pendicularem elfe, livc magis de horizonrali p•r–

ticiper1magis effe obliquum. Ponamus

aut~':' glo~

bum aliqucm decidemern oblique ,

fac~lior te:~

quarur explicatio, tantum habere de motu _hon•

iontali' quamum haber

morn

r,er~e~d1cula~

verticali ; ideoque

fcm

fecun~um d1agon~-'

1em

quadratl, feu inclinad ad honzomem:ngu"

lo femireél:o

4 5

graduum. lncmrarc¡ue h1c

glo~

bus hoc modo delarus; non iníuperficierrl remr;

quarn perrumpere non poffit , fed in_corpus

ali–

quod

faeilc

ipí~

.dioidi poffir. In l¡ufuf.r

1"I N

tnodi