Liber
l.
6)t
quod plan11m
Íll
ppono crfe , ad fupcrliciem com;.
munem urriuíque diaphani reél:um;ne quid tamen
ineeneatum relinquam; hanc íuppolitionem !b–
biliendam fuícipio iiídcm, ut plurimum rarioni–
bus , quibus refraél:ionem probavimus.
Sir íuperlicies aqua: in quam oblique incidat
ex
acre radius AB; ducamr ad fuperficiem com–
muncm aquae,
&
accis, perpendicularis CB, qua:
ulrerius pcoducarur in D ,
&
radius incidcns AB,
ulrerius eriam producamr in
E ,
fitque radius re–
fraél:us in
F ,
dico radium refraél:um BF , effe in
plano per lineas AB, CB,aut BE,BD duél:o.Pater
autem tale planum cffead fuperficiem communem
aqaa:
&
acris rcél:um; c11m enim linea
BC
lit
ad
ulcm Cupcrficiemreda (
per
18. 11. )
omnia pla–
na per ipfam duél:a ad candem Úlperliciem reél:a
erunr. Quod vero radius refrall:us debear effc in
eadem fuperficie , ira ofrendo live loquamnr in
opinione communi Periparericorum , live in alia
quacumque , radius refraéius e rali plano exce–
dere non deber. Et primo quidem in genere nul-
la
ea ratio cur potius in unam , quam in aliam
parcem deAell:ar ; ergo in eo plano manere deber.
Si enim .proprer.ratione_m allaran:i in opinione
commum cur radtus refnngamr, vis all:iva fe de–
ber roborare,
&
coníequeneer, radius deber acce–
dere ad perpendicularem. me acceffus per lineam
brevifilmam lieri debet, non e!l aucem ulla via
brevior,quam manendo in eodem plano; ergo ra–
dius refrall:us in eodem plano e{fc deber in quo
radius incidens ,
&:
linea perpendicularis , quod
planum, ut jam o!lendi, ell ad íupcrliciem com–
munem utriuÍ'lue diaphani rcéium.
Si vero conlideremus propagationem luminis
per modam moms locatis, clarius idem probabi–
tur. Et primo quidcm radius aliquis totalis con–
}\.
íidcretur cum Cuis omnibus dimcnlionibus. Sir
verbi gratii radius
ABCD,
cujus baús
lit
circulus
TQm,
111.
BC. Sirque
i~fimum
illius puntl:um
C,
ll
Cupré·
mum ' punéb
e,
motus primo recardatur ' dein–
de punél:orum
E, ~
F,
_:1:qua\irer
~
punél:o
C
rc–
mororum; arque Ita de1nceps donec punél:um
Il
tandem fub_ear .fecundum.diaphanum ; íed hoc
modo non 1_nchnarur radms, neque ad l:1:vam,
neque ad fimllram; ergo Íemper manet in codem
plano,duél:o per CD
&
DI perpendicu\ucm.
Vcl
melius, cum linea CD, rcrarderur tantum, duél:a–
que perpendiculari Dl,angulus DCl lit minimus,
rcliqui aurero qui fiunr ab eadem linea DC , cum
diverfis lineis in plano dufüs lint femper hinc
inde:rquales,
&
confequeneer a:qualircr planum
refillar, refraélio fier in eodem plano medio,nem–
pe in plano CDI,quod e!l ad ft1pctficiem commu–
nem diaphanorum reél:um.
Denique
li
conlideretur globulus luminis, qui
impingens in fupcrficiem denliorem rctardarur
taneiíper,
&
íecundom partero fuam inferiorem,
ideóque circa partero rerardaram, quali circa hy–
pomoclium volvirur, hic morus íeu ha:c inclina–
tio fieri deber circa partero rerardaram,arquc adeo
planum in quo ficeille morus defign,abitur axe,
&
linea duda
a
cenero globuli ad parrem tangcneem.
Sir globulus AB, dehrus Íecundlim axem
Afl,
¡;.
llarur rantiíper pars ejus infima
C,
&
ex
cenero
'ejus D ducarur linea DC; dico quia morus
lle
fecundum axem
AB ,
&
rerardario fir in C, quod
planum , Íecundum quod fier illa inclinatio, crit
planum BDC;fcd planum BDC ell ad íuperficiem
communem diaphanorum rcéh1m, cum linea DC,
lit
reél:a ad rale·planum (
per 2.Theod..)
igirur
Cu–
perfici5s refraél:ionis e!l ad communem diapha·
norum fuperficiem reél:a.
Deniquc fi (ecundum ulrimam lucis conliclc:ra–
rionem vclit aliquis candem íuppofitionem pro–
bare, id porerit facillime. Morus enim radii incli–
nari componitm ex horizonrali,& pcrpendiculari:
li
aurem propter incuríum in diveríum diapha–
num, aliquid amirrat de mroliber, nulluíquealius
admiíccarur morus,manebit Cemper in eodcm pla–
no ad fuperficiem diaphanorum rcél:o. Ratio igi-
1ur
d~
, quOd Cupcrficies communis diaphanorum
raneum imminuir , aut auget motum , prouc per–
pendicularis ea ad ipíam; nam tantum imminuic
mornm prout illi contraria e!l. Sed tanrurn con–
traria ea morui
J
prout ad ipíam perpendiculari
l
ergo tanrum imn\inuit motum , prout ad ipíam
perpendicularis ell ; Ergo rnotus ipli paral!elus
coneinuarur , habécquc, ve! minus ve!
mag1~ ~e
perpendiculari' fed hoc ea refraél:iooem
fi~r~
lll
plano, ad fupcrlicicm diaphanorum rell:o; 1g1rur
refraélio in tali plano lier.
.
In quo notandum
ell:
dil~genret,
qu?d iam
fu–
pra
in reflexione obíervav1mus ,
q~ouc~cumque
fupcrficies diaphanorumell curva,
1nrelhge_ndu~
elíe
aliquod planum u11gens talem foperfic1em
ni
punéio refraél:ionis, ur
obfe~vé~rur
oaedcm
lege~,
qua: in communibus refra8:1ombus. Nam qua:h•
bcr curva fuper6cics
ex
infinitis quafi planis
fo.
N N
n n
ij
pedicicq~