Dioprric~
modi divi!ione retardabitur moms, non quatenus
horizoh~alis
feu parallelus , fcd quatenus perpen–
dicularis e¡l
&
verticalis. Supponanms arnitti me–
diam.partem illius mocus) quacenus perpendicu–
laris eíl:. Dum percurret horizomalem lineam
quamcúmque dimidiam tantum lineam perpendi–
cularem peragrabic, ideóque mocus mixcus qui
fequemr, plus habebit de
hori~ontali; qu~m
de
pcrpendiculari. Q?od
ut
oculis fu bjiciamus ,
tic
corpus quodcúmquc A , delarnm per lineam dia–
gonalem AB, ica ut
lin~a:
AD'.D13
lint
a:quales.
Moms ille Al3, compomcur ex !mea AD,
&
!mea
DB, hoc ell li duplex impriméíecur irnpecus cor–
pori A, unus quo irnpelleretur deorfum versus
li–
neam CB ;
&
alius illi a:qualis in velocirare, quo
deferretur horizomaliter versus linearn DB, per–
curreret lineam diagonalern AD. Vel adhuc uc
id melius concipias, finge lineamAD, effe navim
qua: feramr parallela in C B,
&
incerea dum hoc
modo rnovetur , !ic horno qui ex punél:o A, fera–
cur in punél:Ltcn D ; clariffimum eíl: quod percur–
ret lineam AB,
{j
ubi pervenit in punél:um B, per-
A~),
e
h
E
I
maneret merque impems illibatus, deferretur per
lineam BF. Si ceffarecomnino mocus perpendi.
cularis, percurreret lineam h,orizoncalem BG , re.
miccitur aucern irnpems perpendicularis cui foli
comrarius eíl: obex CG , neque cnim corpus CG,
ullo modo irnpcdic, ne movcamr corpus horizon–
raliter ; igicur liceccorpus A perrumpat cor'pus
C G, nihilominus multum rerniccimr impecus;
ergo non tam defccndet, quam fccilfer.Ergo inte–
rca dum horizoncalircr percurrit Jincam l':qualcm
linea: B G, non defccndec fecundum lineam G F,
a:qualcrn ipli BG; fed fecundum line01u GH ,qua:
cric canmm dimidia line:i: B G: igicur frangemr
a
perpendiculari' feu reccdet
a
perpendiculari
BE. Quod autem accideret in corpore aliquo
verbi gracia in tela excenfa qua: perrumpecur ab
incidence pila, idem et.iam evenire necelfe eíl: in
aqua, cujus extima fuperficies , tam refi íl:it pila:
incidcnti , quam tela. Reliqua amem aqua non
producet aliam refraétionern, qttia ubi toca pila in
ac¡tiam immerfa foerir , cttm •qua a:qualicer cui–
cúmque divi!ioni reliíl:ac; ntt\la erit ratio cur po–
tius mocui
p~rpendiculari,
quam horizomali rcli–
fiat.
Unde feclusi pila: gravicace ( quam hic non
accendimus ) qllam feme! inivit viam, pila perpe–
tuo
cenere deber. '
Ex hoc fequitur quod cam parnm deperpendi–
culari poffit habere mocus,
ttt
aquam pila per–
rurnpere non poffir. Cum enim folidicas aqtta: lit
' tantum oppolica morui qnatenlts perpendicularis
eíl:, & ha:c folidicas fet1 reliíl:entia, habeat vires
decerminata's , ficri poreric ,
ttt
ha:c refillcmia
Ílt
tll<\jor, quammocus illc prout perpcndicularis•ell;
<\?Od multo rnagis verum erit, li magna aqua:, di–
viúo debeat fieri. lnde
fic
ut
lapides latos,
&
ex-
tenfos íeligant pueri , nc melius obliquo jall:u in
aqua: fuperficie111 incidences refleél:anrur. Ex _guo
accidit µt cocmenta bellica,
&
catapulta: mul?hm
oblique in aquam explofo, in adverfa ripa politos
vulnerarim, relilicnce nempc globo, Ex quibus
omnibus concludo globós in aquam incidentes
immo,
&
obliqttc quodcúmque corpus penetran–
tes in quo difficilius moveantur paci refraél:io–
nem
a
perpendiculari.
E concra vero li intelligacur pila eadem via,
a:qualicer participante de mom horiionrali,
&
de
(lCrpcndiculari ' ncmpc [ecundum lineam AB ,in–
ddere in fuperficiem CI!G, corporis in quo faci–
bus moveacur ,
ÍlCllt
corpus illud
{j
reíl:it1ífet mo'–
t~.i
,
ºf
ponere~ur
tamum rnotui prout ell perpen–
dtculans.ltaenarn Íecundum eandem ÍUperficiem,
li
minu~
relillicmocui , minus refilkt pcrpendi–
culari; ideóq1e li in eo augeamr motus, magis
augebicur mocus perpendicularis, falccm in ipfa
Íuperficie , in progre[fo tarnen codem modo tuér–
qµe moms augebicur, & qttarn racionern habet
ucérque mocus, eandem coro prog(e(Íu fervat. Sic
ergo ur in cafu polico propcer augmencum per–
pendicularis , motns prottt pcrpend1cularis efl: du–
plo major, tjuam idem prout cíl: horizontalis, in–
terca dumpercurrerur perpendicularis linea BE,
non percurrecur linea EF illi a:qualis , fed rancmn
linea E
1
ejus dimidia.
Ex hoc fequicur lumen difficilius moveri in
acre, quam in aqua , licet projcél:a facilius
lllO•
veanrur in acre qnam in aqua, qnod vidccur pro–
babilicacc carerc , vcl affignanda eíl: aliqua ratio
cur id concingac. Hanc affecc Cacchelius. Primo
de projeél:is facilis eíl: racio , quod nempe aC!r
propcer íubcilitarcm ,
&
nexum partium non mul–
tttm tenacem facilius dividacur, quam
aq~a,
qua:
partes magis conlliparas haber,
&
magis renaces.
Cum ergo projeél:a lim valde magna , ita m,nec
mr'úrque corporis poros fubire poilim ; diffici–
lius in eo movebuntur , quod validius divilioni
rclifler.
At vero longe diípar cíl: ratio luminis , qnod
crnn
1
divilionem non faciar, poró[que tanrum
fobeat, in molliori ,
&
fibrofo corpore difficilius
re,prabir, quam in doro¡ cujus excmpla habemus
quamplurima, facilins rnovenrnr globuli eburnei
foprt
rncnfam ligneam nndam , quam tapete vil–
lclo íl:rarnm. Adha:rent enim fibra:,
&
villi mo–
cúmque retardant. lea culcicra: ,
&
íl:rornara a:nei
globi
a
torme(HO belljco emiffi jmperum recun–
dnnr. Sed aerern villofum dfe
facilc
conjicero
poífumus, etiam ex corporibus in eo volitancibus.
Ex quo fequirur refraéHonem luminis ab
aer~
iu
aquam , aur cryíl:allum incidencis, ideo
liw
ad
perpendicularem,qlrod f,cilius in iisquam in.acre
move:¡ti¡r. Arque ha:c
font
9ux.deref~ac~l:1on1s
caulis,dicenda judicavi,
{j
qu1s ahas.r•rr?nes ad–
invenerir, non dedignetur phylicam m h1s
t~ac~riis, ut plttrimum mancam, Cuis commentanont–
bus locuplacare.
s
U
p p
O S
1 T 1 O
J.
S
11
perfides
refraétioni& efl ad
fuperficiem romm11•
11em 11tri1'ifi¡11e
diaph1mi re€tA.
Snperficiem refraél:ionis (
per
5
.~eftn.hujiu)v~camus plannm in quo merque radtus ) carn mct–
dens quam refra.éh1s inveniu1m1r , hoc efl:
pla~
num per radios iocide¡1tcm,& refrall:um duél:um,
quod