Dioptric~
tranfire po!fent, fine ulla
ut
ira dicam refraél:io-
mathemaricus,
(cd
determinatam latitudinem ha-
ne , quia tamen propter obf1quiratem pori non
bens,qui obliquc incidar in li1perficiem aqua: BE,
omnes co modo rranfitmn habere poffimr, Grpul
omnes eodcm modo
refringen~ur:
arque ita con–
tinuitaris
ur
ira dicam amor, aur potius nexus ille
&
implicario, quo continua: permanenr, eas
a
na–
turali,
&
carum gravitad debira direltione avel–
lir.
~od
proporcione quádam in lumine dicen–
dum eíl:. Dum enim udius luminis
a
medio rario-
• ri in denlius incurrir , liccr aliqua ejus pars di–
reél:um nancifcamr adirmn, li ramen radius,
ur
ira
dicam rocalis eandem direél:ionem fervare non
poffir, coguntur onmes panes eandem viam inire.
~tod
uc
facilius adhuc cxplicerur fopponendnm
eíl:, quid
lic
corpus críe diaphanum in hac opinio–
ne, nempe poros haberc plurimos,
&
in omncm
fcre panero cxtenfos; ex quo
lit
ut
per hujufmo–
di corpora f•cilis lumini tranlirns pra:bcatur.Quia
umen hujufmodi pori in aliquibus diaphanis
laxiores funt ' in aliis vero íl:riél:iores
&
minurio–
res , per minuriores aurerr¡, piures proponione
fervata parres fuperficici exrima: radiorum rangúr
corpus illud diaphanum, inde fir
ut
proprer par–
tium pre!fum, & alfriél:mn nonnihil rerardetur
Ju.
minis rranlitus.
~t0d
aurem minora corpora ma·
jorem proportionalirer fuperficiem habeant, id
facilc oíl:endimr ex co qnod folidiras corporum
crefcar in duplicara racione fuperficierum , ex quo
principio orimr,
ut
minuriora corpora difficilius
dcfcendant in aqua, quamejufdem natura:,& gra–
viraris fpeci6ca: majotes moles. Ira exigna arenu–
la
ex lapide deciía íenlim admodnm dcfcendir in
aqua, roms aurem lapis velocius , ratio eíl: quia
cum in defceníu partes extima: fnperficiei radanr
aquam, quo phtrcs parres fopcrficiei crunt, reí–
peél:ivc ad ponclus, eo rardior erir morns.Suppo–
namr atttem arenula pendere unam únciam,
&
ejus foperficiem a:quivalere quadr,tto, cujus laius
lir
unius digiri, lirque lapis t
6
unciarum, illins
foperficieserir quaruor digirorum,nempe quadrn–
pla
prima: ;
cum ergo refillemh orra
rx
ejns
fo–
perficie,
&
pondus lir decies fexies majus, haud
dubie facilius vincerur relillenria quaruor, a pon–
dere
t
6
unciarnm ' quam refiíl:enria
ur
unnm
>
a
pondereunius uncia:. lnde fi r ur pluma ram lente
defcendat , cum ramen moles plnm:r cito fsarnr:
igirur bcne alfumi poreíl:, lumen velocius moveri
incorpore rariori , quam in denliori' eo quod in
dcnliori, pori linr minores, & confequemer ma–
gis per eos arrenuemr lnmfn, habcárquc majorem
~upcr~ciem
refpeél:ivc ad molem íuam.
~tare
li
mrell1gacur radius aliquis ira incidens oblique, in
foperficiem diaphani denlioris ,
ur
una ejus plrs
porum libi conformem naél:a, prius illum fubin–
grediarnr , ideóque carditis movearnr ; in1erea
dum alia ejuídem radii pars narnrali aliquo nexu,
cum
jpCa
continuara, in acre libere velocius de–
ferrur; necelfarium eíl: direél:ionem rorius radii
niurari.
~od
quidem mulris exemplis confirmad po–
reíl:.Finge tibi currum aliquem, cujus rorz a:quali
velocirare feranrur , haud dubic eamquam feme!
inivit viam profequerur, nec ab ea ve! ranrillulum
defleél:er ; liíl:arur alrerurra ex roris , aur non ira
velocirer ferarur, inrerea dum alia zquali femper
imperu volmarur, neceí(.1rium erir incurvari cur–
sl\s rramirem , ira ur li alrera ira remitrar de foo
irnperu, ut a:qualirer amba: poíl:ea moveanrm
murabimr direél:io. Quod
ur
(chemarealiquo illu–
!hemus. Sir radius aliquis ABCD , HOn quidcm
e
lirque
line~
m
ica_di~am t~rmin~s
i_lli_us AB,prop·
ter obbquiratem mc1denr1z pnus ilhus radii pars
B ranger fuperficiem aqua: BE, quam A, quia au–
rem rardius,moverur lumen in aqua,quam in acre,
eo quod fopponanrur in acre lax-iores pori, quam
rn aqua. Sir linea BF, qua: percurricur
a
punélo B
in aqua, interca dum
A
G, percurrirur in acre a
punél:o A
i
igirur linea A G major erir, quam li–
nea BF. In criangulis amem ABG, BGF, cum la–
t~s
GB
lit
commune, irem latera AB, GF a:qua–
ba,
&
balis AG major, bali BF,
(ptr
25.1.) erit
angulus ABG, majar angulo BGF ; fed aogulus
ABG eíl: angulus inclinarionis radii incidencia:,
aur cene illi a:qualis , icem angulus BGF, eíl:
a:qualis angulo inclinarionis radiirefraél:i.Nam
in
punél:is B, & G, ducanrur duz perpendiculares
BH , GI, angulus CBH eíl: angulus inclinarionis
~adii
incidencia: BC ,
&
angulus KGI eíl: angulus
rnclinationis radii refraél:i GK; & cum ABC
lit
•ngulus reél:us, irem GBH , lit angulus reél:us;
ablaro communi angulo ABH, erunr anguli ABG,
CBH "'qu:iles. Parirec cum anguli KGF., IGB linr
"'qualcs, urp01e rcél:i , abbro communi 1 G F,
crnnr anguli KGI , FGB "'quales: igimr angulus
inclinarionis anguli incidencia: major cíl: angulo
inclinationis anguli refraél:i ; quod erar demon–
lhandlltn.
E conrra vero
lit
radius KGFL , propagarus in
medio denliori, qui incurrac in Íuperficiem com–
lllLmern aeris
&
aqua:,nempe in íupediciem GB,
punél:um G prius pervenier ad aerem,
&
emerger
ex aqua, quam punél:mn F. Haber amem hoc lu–
men
ur
in mediQ._rariori velocius fcrarur , qna:n
in medio denliori, ideóque parirer oíl:endentr an–
gulus inrlinarionis radii incidenria:, ncmpc KGI,
minor
tifo
angulo HDC , inclinarionis radii re–
frall:i BC. Ex quo vides quid
lit
refringi ad per–
pendicularem, hoc tíl: radium magis accedcrc ad
perpcndicularem, feu angulum inclinationis radii
refraél:i fieri minorem angulo inclinarionis radii
incidencia: :
lit
in primo ca
fu
quid refringí
a
per–
pendiculari nempe angulum
i~cli'.1ari?ni~ rad~~
refraél:i, majorcm e!fe angulo mclmauoms rad11
incidencia:.
In qt10 f.icium aliqui non modicam
difficulrarem, nec facis benc percipunt quo prin–
cipio radius dum emergit ex aqua, reíl:iruar
fe
ad
priftinam velocirarem. Si enim ab agente lucido
verbi gracia a fole
recep~c-impem~
,
&.
velocita–
cem, ubi ha:c remía eíl:
m
denlion medio , cur
fe
re!limir , & velocius ferrur quam in medio den–
fiori ; unde vohtnr aliqui hanc vim lumini nati–
vam
effe ,
ira
ur
nbi libernm fuerir ab obice ejus
morum retardanre , priíl:inum motum reíl:irtt2r.
Sed