Liber
l.
64f
mihi occurrir. Ne ramen aliquid intentacum relin–
quamus, qt1idquid
ab
~liis
prol•tum efl:, quidquid
mihi in mencem venenr , m
tned1um
afferam, ut
ex his quoJ ízpiilimc accidit, aliis excogitandi
OCCJÍtO
pr:rbe1tur.
.
.
~zrimus
ergo
r~r1onem phy!ic~m ~cfr~él:Jo
nis, qme haud dub•e fecundum vanas op1mones,
varia etiam
effe
deber. Et primo quidem cxpcn–
demus quid in opinione communi Pcriparerico–
rum,lumen e!feverum accidens phy!icum a!ferén–
tium, communirer dicamr, auc etiam dici poffir,
deinde quid in fentcnria contraria lumen efíc cor–
pus arfcrente pro refraél:ione explicanda commu–
nirer afferatur, quid in ca, qtl:< jam d11fuí:e mate–
ri:<
&
propagara: , morum vehememiffimum lu–
men elfe agnoícir, dicendt1m !ir, ut ex eorum col–
latione , melius de
roro
negotio, immo
&
de fen–
tenriarum majori probabilitate judicium ferali111s.
Nefcio quo
fatd,
jam alJ aliquibus fa:culis Pe–
ripateticornm fchola ira mctaphy!lcis co1limen–
tarionibus animum inrendit, ut res phy!icas om–
nino negligere videatur. Tot quoridie l1bri pro–
dcunr , qui entis rationis ultimes apiccs profe–
qrnrnmr, tot qui rerum pollibilium calculum ini–
rc íl:udent ; efft:lhium vero quoridie in ticulos
incurrentium , namram
&
caufas prn:tereunt.
~od
in h.c l11minis proprietate accidilfc merito
mihi conqueri liceat, ut intcr
tot
philofophorurn
volumin•, vix unus aur alter aliq11id de refraél:io.
nis caufa loquatur. Primus qui mihioccurrir
di:
RCab:eus in metcorologicis
l.¡.
texrn
8.
Suppo·
nic aurcm omne corpus lucidum, feu coloratum
h
iberc hmc vim
a
natura.
lit
guaquaveríum pro–
ducat in medio proporcionaco lucem, qu:r lux
cfl:
talis natura:,
ur
luminofom
lit
quaíi cenrrnm,
&
dnc•nrnr quaguavcrímn radii. Liccc autcm h:ec
diffi1!io luminis fiat iu inílári per aél:ionem cffcél:i–
vam, non per dHuvium, aut motmn localcm; cer–
tum rarnen eíl: focilius fieri , gu8 rnedium 1mgis
proportionatum fueric. cum lit ha:c univeríalis
r.tio omnium agcmium, uc quo medium aél:ionis
eíl: rnagis proponionatum, eo facilius agane, licf[
non celerius. Ergo etiam luminoíi.1111 eo facil ius
&
fcclicius lnmen difÍtmdec, quo medium eíl: ma–
gis proponionatum , & magis h bcr puram ratio–
nem medii. Supponit Ítem diaphanurn magis ra–
rnm elfe,
&
rnagis proportionatum hunini, quarn
denlius
~iod
quidem nullo modo probar; nam
m
ben/: íib1 objicic,opacmn diaphano opponitnr,
hon autem dert(um. Id ramen probare facilc po!fe–
m11s ex illa luminis propagatione quam íuo loco
explicuimus , nempc quod agens lucidum derer–
minarum
!ir
ad certum
&
deccnninatum
num~rum gr.dmnn , ira
ut
ideo decrefcat lumen in in.
reo!ione, guod idem graduum nmnerus crefcenre
Ípario, pluribus pmibus diíl:ribui debeat. Sed dum
occurrit diaphanum deo!ius, quod confcqu)nter
fub a:qualibus dimen!ionibus piures partes con–
tinet , idem graduum numems pluribus partibus
diíl:ribui debec; igirut imminui deber inten!io tu:
minis ; ex quo concluditur, cciam denlitatem e!fe
contrariam lumini : igicut coníl:ac cjus fuppo–
lirio.
Sir igitut Ít1minofum
A ,
quod effundat radios
circumquaque in orbem. Sumamus aurem partcm
aliquam íphzra: aé:tivitatis, qua: lit ABC, cujns
radii AB , AC, incurrant in medium denffus DE;
qtiia ( inqui
t )
muratur difpofitio íubjea:i , debe't
eriam mutari vis ,
&
modus a8:ionis ,
&
quia in
fpha:ra aál:ivicatis ita agic
~¡cns
principalt , ut
agar cum dependentia
a
panibus fpbzrz) quifl.
una pars ípba:rz •gerecin aliam fequentenw ulii
A
invetiitur medium magis refticivum,
&
minus ap–
tum,
fe
vis aél:iva roborar,
natur~
inÍpirame uc
commodior íequatnr all:io. Q;1ia aurem lumino-·
Íum
~x
íua racione agendi,agir pcr lincam reél:am¡
feu 111 direll:um , ur roborecur vis
a~hva,
deber
mmari direél:io,& magis uniri. Si ergo perduralfeE
eadem medii d1Ípolirio , a8:;io cominua1a fui(feé
per
linea~
D!l,
1'.C ,
ex relifiemia vcrb íubjeél:i ut
partes DAE, roborenc fuam vim, in panes íe–
quentes m1ni\s aptas , mpdtc denílores, concra–
hunt all:ionem,& dirigum radios magis in aretuni,
Nempc in GD , El,
&
iia radius AD, qui
rea~
prop•gams e!fer ad B, refringirnr ad pcrpendicu•
larem DF. Similicer !i mcdium
íit
magis rarum
jam facilior eíl: aél:io lmninofi , cum ergo pan es
DAE perveniam ad rariorcs, quia jam faciliorerrt
invcniunt aél:ionem, ex1endunr qua!i fphxram,&
q11ia modus agendi lumino!i procedit radlosc Íli
direél:um, iíl:a cxten!io íph:rrre , eíl: pcr exponfio–
ncm radioíicaiis :
&,
qLiia
íl
duralfer
cad~m di(po~
lici~
, cota aél:ivitas fui!fec comprehenfo Ípado
BAC, cum in DE,
{j¡
majar diípoíltio, dilatatur
fpha:ra ,
&
fir
HDEK. Ex hoc co!lcludit ratio.
nem cur tad1us rerpendiculatis
~on
refringámr;
ci\m cnim radius AO perpendicularis obtineat lo–
cum medium in hac d1biatio11c, aur conlhiél:io–
ne, t.1um locum obtincrc debet, nec apparet ulla
ratio , cuc po11us in unam parcem, quam in alia1IJ
. concedat.
·
Majot etiam
fit
rrfraél:io
<ju~
radius magis
obliquc cadic ; quia tune imelligimr cum pcr–
pendiculari majorem portionem
Sphxr~
comine–
re, qua: alrerationem patiarnr,
&
coníequemet
cjna: majorem alteratiorlcm
pa~i
debeat,atquc hrec
funr qua:
ille
de rcfraél:ione dilfcrit. Non inihi ra–
men fatisfaciunt, non video cnim co quod obji–
ciatur luminofo A, ve\ eciam fi velis, agenri
tor~li
AD E, ( nam fupponir lumen per medium d1.ffu–
fum, ad ultetioris luminis propagationcm,
&
pro–
duél:ionem concurrere, )
r.onvideo inguam quo–
modo
fe
vis aciiva
A
DE roboret, neq11e guid
fü,
. natura: infpiracio, faciús enim foret
li
pafío den–
fiori,
&
pforibus panibus coníl:anti lumen.prbdu–
cendmn, ita difiribuercrur , u1qua:libet CJus
par~
pauciorJ!s gradus acciperer..
Dein~e
non
fat.ispe.r–
Ípicio
~
quo decerminemr v1s_aél:1va, ut
.fehgat 11-
lam direétionem, gua:
fit
apuor,
ut
ma¡or
fec~ua,.
lur
aél:io
&
f.cilior.Tercio non invcnio , quid
fil:
agens necerfarium facilius auc dif!icilius:
a~cré
proprie loquendo'; cum enim ro¡um
effeéfoni
['Toducat quem' porerit e!icere , tonímque cón>l-
MM
mm
iij
tam