Table of Contents Table of Contents
Previous Page  88 / 432 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 88 / 432 Next Page
Page Background

·· ADE

ADENTRO.

Q.

UCUMAN.

Ay.

Manqhuero.

:Ar. MINU,

pumi~u,

ponwi, koneltu.

G.

,Yplpe.

L. T.

Peipmá.

ADENTRO,

algo. dentro.

Q.

Ucupi.

Ay.

Mantatha.

Ar.

Túculn.

G.

Aypiheí, ta·

ADENTRO,

entrar algo.

Q.

Ucucama.

Ay.

Malutha.

Ar.

Túculn, digeconn.

G.

Yplpe, Pipé.

ADEREZAR.

Q.

Camarini.

Ay.

Callac, khatha, camaraatha.

Ar.

Pepiln, mumúln.

G.

Amoaty·r·o. Añemocá enii.

L.

'1'.

Tiqu·E~~.

tiquecy.

ADEUDARSE.

Q.

Manucuni.

Ay.

Man~kht~raktatha.

Ar.

Ú

thuemtun..,

G.

Cherembiraeté namboepi

·¡.

ADIESTRAR.

v.

ense.ñar, destreza,

diestro.

ADIVINAR.

Q.

Huatuy, huatuni·

Ay.

Arokhaatha, hacchitha.

.Ar.

Llihuatun, d.uguln, kimn.

G. .

Mbae tyrymbo he amombeú.

L. T.

Nayac~

1

nayacy.

ADIVINO.

Q.

Hacchic.

Ay.

Toqueni, hamuni.

Ar.

Llihua, dugul, dugulve, pelon.

G.

Aba mbae reñondeahá hupi. lmombeguabo,

a\':epción . equiva:lente a adivino que acier–

ta el · futuro. También se dice

cheremy –

momb,tu aú aú· cué hu.pi turi. ,Cheremie –

nondeá ymombeguedo mirang-ueri.

·ADJUDICAR.

Q.

titoccapchacuni.

A_y.

Alaquipa a•larurulha.

Al'.

Gúnelreghtun, gúnelten

o

gencúnon.

G. Mü.

ADMINISTRAR

Q.

Caqueyta ppituypayani.

Administrador o·

ve.edor:

XUXUYOC, TUCUYOC.

Ay,

Hocha amajaaiutha, pituisitha.

Ar.

Cúneo.

G.

Mbae abi qui há, mbae ri ñanga 1·equaba·

ÁDÓ

ADMIRAR,

admirarse.

1

Q.

Añay,

eon la acepción de admirarse.

-

Ay.

Huaracusitha. ccaccartatha.

Interjec–

ción.

WAH!

Ax.

Thúpevcún,

con la a-c.epción de admirar–

se. Intj.

HUt!

G.

Oíitog, Anemondií ete¡ríiy tena.

Admira–

ción, el que se admira,

CHE!

ADMITIR.

Q.

Ariñini, allimñini.

Ay.

Chacuchatha, haytaquijatha.

Al'.

Thaghu

o

lloum .

G.

Eney haé.

ADOBE.

Q.

Tica.

Ay.

TI,CA.

Ar .

Tica

o

thica.

G.

lbiata myry.

L. T.

A~anaes.

Hace1·,

a~amestit;, a~amaeety.

Adobera,

a~anaes,

tytypé.

ADONDE,

donde.

Q.

Maypi.

Ay.

Cauquina raqui,

Ar.

Cheu, cheu mo, cheu pele.

G.

Mamopet.

L. T.

Ciamá.

Adonde quiera anda,

caiyá.

A

DORAR

Q.

Muchha.ni,

muchhacuni.

Adorar un ídolo·,

HUAKCA~

HUILLCA.

El idólatra·,

huakca–

yoc,

huakcamucchhac.

Idolatrar,

huakca–

muchhani.

Adoración,

MUCHHA.

Ay.

Hamppatitha.

Adorar los ídolos,

huakca–

na hamppatitha. .

Adoración de esto·s

id ~> los,

huakanaca ampatiña.

Adoratorio ,

hya–

kanaca

hamppatiwi.

Adoratorio del So•l,

uillca

h~mppatiw4,

willca

hamppatiwi·

Ado1·atorio célebre que existía en la Puna

de los Lupaca.s,

Phokhopocollo.

Había infL

nitos nombres de adoratorios en toda ia

nación aym.ara. Adorarse, amarse,

muna–

sina.

Querer, ad·orar,

munaña.

Ar.

Uvchin.

G.

Añezíi, añengá.

L. T.

Ayepe~,

ayepesy.

ADORMECERSE. ·

Q.

Puñupayani.

Ay.

lqui quipatha.

Al'.

Umerclen.

G.

Cheque

~ápará,

mongué.

L . T. Ado'l·mecer a otro,

ticui~,

ticuip,

ti–

cuyy, ticuip.

ADORMECERS·E

algún miembro.

Q.

Zuzuncayani .

88-