MED.
MEDIO.
Q. CHAU, CHAUPI/ Medio• dormido , chau
puñuptin, chaupunuclla ..
Ay. Taypi, chica.
Ar. Ragi, Ilagh/ Entre los ranqueles, raniñ,
anka.
G..
Mbltéra.
L. T.
Tamp/
MEDIR.
Q.
TUPUNI.
-
Mediodía , ynitantaquy.
Ay.Tuputha, lu·puratha, camatha, camarata .
Ar. Thoquin/ Medir a p almos, rulatun / En-
tre los ranqueles, mod erna, "medio".
G.
Ah~Hi,
nga.
L .
T.
Ne:ué~,
neueé..
MEDITAR,
pensar.
Q. Pensar, yuyani.
Ay. .Pensar , delib erar en t re sí : amula ama–
noca tha, kayuisiquiakay uisiruru tha .
Ar. Duamtuhuelan.
G.
Yepla mongetá hára.
MEDRAR.
Q. Me dr a r o crecer , HUCHA/ Mana allicay–
cuna anchayan, hatunyacun, hatun tucun,
miraricun.
Ay. ApTovechar, haccuth a / Crecer, hitatha .
Ar. Huechun.
G.
Medrar en l a haci enda, añemombaé mbaé.
MEDULA,
tuétano.
Q. Chilma
1
ñokcco.
Ay. Parpa.
A r . Viluluquen.
G.
apitúü, CARACú.
MEJILLA.
Q.
Kcaclla.
Ay. Naura.
Ar. Thavuún.
G.
Tatlpl/ Chera tipl.
l\1EJOR,
mejorar.
Q . M:ejor, allinnin, ashuan allin / Me jorar de
la e nfermed a d , alliyan i .
Ay. Me jor, maampi, sappa, hukampi hisqui.
Ar. Yod cúmetun .
G. Mboporabe / Mejor, catu·pi rl begue.
L. T.
Ecilón.
MELANCOLIA.
Q.
Hua.ccanayac onccoy .
Ay . Llaquisiña ussu .
Ar. Avquedluamn, lladlcún , cuthann .
G.
Ñemomblá, pichibl.
MELOSA,
meloso.
Q. Mizqquillan .
Ay. Mo.khsa, kisanchata, cauinchatha aroni.
A r . Vroquiñ, madivillcun.
G.
Hee .
MELLARSE.
Q. Mellarse lo s dientes, ccasaquiru .
Ay. Uilkiptatha.
Ar. Huylevcún .
1 ..
MEN
G. El cuchillo, oñe ambiquícá qulcé / Moder-
na, jhaingá.
MELLIZOS.
Q.
El
va rón, TTURA o YLLA / La muj er ,
HUISPA o HAHUALLA/ Ambos, ysccay
huachascca .
Ay. PACHA HUAHUA.
Ar. Cúñe.
G. Oyo 1 rupi pla .
MEMORIAo
Q. Yuyana, HUMA.
Ay . Memoria o potencia del a lma, CHUY–
MA / Memoria , mente o e jercido m ental ,
HAMU / La memoria, amtasiña, ma hamu–
si.ña/ P en sar, refl exi onar : amtaña.
Ar. Duam / L os ran qu el es, küme lonkonen.
G.
Maenduahá / Ñémo maénduá hába .
L .
T.
Lé uhone uecén .
MENGUANTE,
menguar, mermar.
Q. Yauyarini, yauyacuni / Men gua!', la luna:
quilla purarin.
Ay . MeTm a1·, huayhuaatha, hithintaatha.
Ar . Yodl pichi gentun / Menguar el m a r o
ríe·, arcún / La luna, ma:ghyccumen, tho·
ryecumen, chumyecumen.
G. Ayarog, ayatl ya ra / Luna: menguante,
ya~í
angaibo,
ya~í
lpl
tum~a
bai.
L. T.
Men guar,
apó~,
apeó / La luna, ayome·
ticát.
MENOR.
Q. Sullkca, huchhuynin.
Ay. Sullca.
A.r. Yod pichi.
G. Myryngue, tlbl.
MENOíS.
Q. Pisinnin.
Ay. Pisi, kata.
Ar.
No, genochi, rume.
G.
Ayarog/ Amo mbucá, disminuir, mermar .
L .
1'.
Memuyé.
MENSAJERO.
Q. CACHA / Mensaj ero que se va, CA–
CHARPAYANI/ Despedida dolorosa a ntes
de sep ararse, CACHARPAYA/
Despa·~har
el m en saj ero o al que envían, CACHARI–
PAYANI o CACHARPAYANI/ Convite
nocturno de despediqa que se da al que
vi aja, CACHARPARI
o
CACHARPARIY,
como escrib e Middendorf .
.1