0000747692

Logica.

Difp.

Ve natura

Dialelfic~.

creaturarurn,

in amigrnace confpiciantur, quem-

íl:itui

fuper vos fpeculatores, audite vocem tubre.h.rc

admoclum confpicicur in hac vira iuxra i,llud prim.re

eíl: illa tuba Amos 3. 6.

clanger ruba in ciuicace, &

ad Corinch.

3 .

videmus uunc per fpeculum , &

popnlus non expauefcer, id eíl: qui fieri poteíl:,vt claf-

renigmace,

ad .Romanos

in~1i.fibilia D~i

per

ea:

íicum perfoname cuba e fpecula, hotlémqne irruere

qure falta funr, rncelleél:a confp1cmntur; cum

ve~o

nunciante,popnlus fe non recipiat in pra:fidia,vel ac-

cognitio , quam, per .res

cr~aras

de Deo habei_nus m

cingar ad pugnam : quibus fauer Ga(p.Sanchez fuper

hac vira

fic

valde <rntgmar1ca admodum, quo imper-

c.21.n.41. his

verbis,~x

comparatione prophetre cum

feél:a, neque per illam valeamus attingere pra:dicata

fpecularore, vbi optime explícat, quale

fir

munus,ar-

realia, qure

funt

in Deo quo ad id quod

elt

proprium

que fpirirns prophecicus, nernpe noéte, diéque excu-

Dei, idque pro_prerea quod res crearre infiniro ínter-

bi;i.s agere perperuas, vt verbum Dei excipianr, aliif-

uallo

perfet\:ione fure caufre diftanc; fit' vt cogni-

que denuncient. ficut in ftatione fua' arque fpecula.

tione, quam de Deo ,

attributis diuinis per res

vigili femper íl:udio fpeculatores faciunr, fecundum

crearas in hac vira comparamm,potius cognofcamus,

illud, íl:ans cods noél:ibus, iugicer ll:ans per diem,

quid non Gm, quam quid finr, qui bus apene fauet

concemplacus eíl: diligencer multo in tui cu, quod da-

'P.

Vafquez

pare. difp.27. vbi fuper

ill~

verba, vide-

rius expreífü loan.Caluinus anteceífor Eidelberge11-

mus nunc per fpeculurn in renigmare Ge ait, quod fi

fis in fuo lexic. iuris, vbi fic ait, fpeculatores veter.

in alia vita Dei

e~encia

per

non appareret, fed in

glolf.Caro.Pliaco.milites ab fpeculis fic diéti,quorum

aliqua luce ab ipfo. deriuara,abfque dubio in

~nigrna-

rnunus crac de rebus hoíl:iurn ad fuos referre quid per-

te adhuc.& fub obfcuro vel;i.mine non facie ad faciem

cepiífcnr, fiue ex fpecula,Gue in ipfis hoíl:ium cafiris,

videreru¡·, nec cognofcerernus, ficut cogniti,

fami-

quod Virg. lib.4. Georg. videtur pulchre expreffiífe,

liares fed ex parre tantum,

in a:nigmate, renigma

v_.bi loquicur de his apibus.

cnim, ceíl:e Augufüno 3. de Trinir. c.9. eíl: fimilirndo

~ibus

ad portas cecidit cuíl:odia·foni, in que vi-

72.

qu:tdam obfcura ad inrelligédum, curn per vnam rem

cem fpeculancur aquas,

nubila cadí.

aliam ftgnificarc volumus; cúmque qureuis lux, aut

hoc fenCu loquirur Cícero quotiefcnnque de

h0c

creatura

Deo deriuata

lit

magis diuerfa res ab ipfo

verbo loquirur ve: in Catilina 4.mulco ce eriam oculi,

Deo, quam vna. crearura ab alia, efficirur multo ma-

aures non fenrienrern, ficut adhuc fecerunr,fpecu-

gis illam

e!fe

renigma Dei, quam vna creatura alte-

labunrur, arque cuíl:odienr. & Tufc.qua:fr.lib.5. ha:c

rius erfe poteíl:.

haber ,lic noétu ad eas ventitabanc,vc ornnia fpecn-

Alij DO. e contra fpeculacionem aíferunt, non ah

larenmr, & perfcrutaremur attenre, quod nec incon-

fpeculo, fed ab fpecula deriuari, ve D.Gregorius Na-

gruc aíferuit Plaums in Mi. fed fpeculabor, nequis,

zian.ora-r.

Gregorius Nifenus homil.5. in Ecclefia-

aur hinc ab la:ua, aut ab dextra noíl:ro confilio vena-

frem. D. Dionyf. de di uin_ nomiH.

crelefti Hierarc.

cor ad1it cum

aurici~

plagis, Cícero autem clarius lo-

quod confirmar Sylua allegoriarum his verbis ex San

quurus efi. lib. de oraro.1. quod neque precibus vn-

étis Parribus colleétis. Speculari efr, quafi ab fpecula

quam, neque in(idiando, neque fpeculando alfequi

profpicere , vel profpeétare. per tranílarionem poni-

pO'tui, ad hunc modum loquirur Arifrot. ve adnotat

rnr pro fcrmari, & exaél:e

acrence cognofcere,qua-

D.Thorn.fuper perier.ipfius,cum de fpecularione lo-

proprer fpecularor vocarur Prophera Ezechiel 3. fili

quitur mm in

met.6.

hic

in polideis paffim,

hominis fpeculatorem dedi te domui Ifracl: vbi He-

per tomm librnrn de poíl:eriori Anal_yfi"> vbi fpecu–

braice dicitur Tfophch.a verbo,Tfaphah. quod eíl:

li-

lationem ait eífecognitionem exalti.ffimaro, cerciffi-

berc,

attente inípex'it, a longe

exaétc profpexir,

mam,

euidentem,aliis in locis de fpcculatione agit

quam atrentionern & vigilanciam fpeculatoris. c. 2

verbo gra:co Theoreo, quod apud DD. lingure gra:ca:

etiam apene íignificauir, vbi lic haber. n.8. vade, &

nihil aliud lignificar quam exaétiffime rem períntrin-

po_ne fpeculacorem,

contemplams eíl: diligemer

feca principia illius cognofcere; lic vfos fuir Homer.

multo intuitu, & clamauit leo fuper fpeculam Domi-

Odyífca.

nam cerra:moras, air, caufas , principia,

ni:ego fum flans iugirer per diein & fuper cufiodiam:

_Deique iras artente perfcrutabor fpeculator, vbi in

ego fum íl:ans rotis

noétibu~.

Super qua: verba fic

gra:co eíl: vcrburn, Theoreo. icem Plato in Terereco.

G afpar Sanch. ego vobis fom quali fpeculacor quem

lib.de

repub. & aliis rnulds in locis : hoc fenfu

Dominus in loco fuhlimi excubare, ac rerum euenrus

vfurpatur fo:piffime in fcripc.vc Efayre

.vade,& po-

profpeél:ar._e íuffit, cuí ego curre Ge coníl:anter :inuí-

ne fpecularorem, ibi Theodo. locum,, inquir, obtine

gilo , vt diu, noélúque perpetuas agam, & attentas

fpeculatoris)qui in vertice Propheti<e, quali in fpecu-

excubias fpecula eciam eíl: ípfa prophetia) per quam .

la coníl:icmus, qua: prceuides populo prrediciro.

0.ri·

.procul attenre,

exalte incuenmr futura lic Arias

genes aucem affericJpecnlacorero fepararum eífe,ele

Morrtanus in Efayam, Alcazar in Apoc.Ant.Fernand.

uacum,& veluci de fpecula attente & exaéle concem-

in viliones veteris teíl:amenti; itaque fpeculari eíl: ar-

phmcem fingulorum proprietates, qua: confirmar lo–

teme concemplari, feu fcrurari per cerciffima, & eui-

~cus

ílle Ifaia:

o.fpeculatores eins ca:ci ; vbi,vt be–

dentiffima media; & rae

huius eíl:. narn qui ex fpe-

ne aduerric Forerius cum communi Doéb:>rum , cui

cula profpicir roto cona

exaéléque con liderar, cum

·confonat gloífa ordinaria, in fpeculacore maximc

éó-

munus ipfius fpecularoris

íir,

cerciores facere dues de

[mendatur vifus ac;umen, vt attenrc profpiciat,& con–

aduenru hoíl:ium, qui totis viribus ve impararos ca-

fideret, hic inrellige DD. (Dei interpretes) quorum

piant, fuum aduenrum occultare conrendunr: fpecu-

:·

eH: exalle per proprias,

intimas canfas conficlerare

lator, vt hoc detegat niaximo conacu,cxaébffiméque

mala~nipendenda,illifqueprofpicie~do

mederi,quod .

debet profpi'cere cerciffime, ac euidenrer cognofcere,

eífdem pene verbis alferuir Gregorius;fpeculacor,in-

vt Cuum munus perfeéte adimplear, quod his vcrbis

quir, in alritudine mencis fedear,& nomen exaél:ione

Prado, ac Villapando fuper capue rercium Ezechielis

trahar,in aleo debct eífe per vitam,vt

profir

per proui-

apmc declaranr: fpeculatoris ell in'loco erninenci

denciam, hoc eíl: eJ:Jim illud.

Cant. na.f#4 tumjicut tur·

imerdiu attenmm noél:u peruigilem profpeél:are,

rü

libani,qu~

rejpicit contra

Damafturn;

per nafum,qui

an hoíl:es incurram, ne repente opprimanc imparacos

odores

decernit.d~fcr~tio

fpeculacoris de6gnatur,quz

ciues. ¡Hinc illud Michere, dies fpeculationis rme,vi

alta eíl:,& munita,vt vi tia vinutibus fuperer,atque

firatio tua venir,

eíl:,-non ce crepi incautum, carnee

incurfus malignorum fpirituum auerrar: pro fpecula-

~nale p~r~cus

eras,

p~a:mo~uerá

per fpeculatores mo

core Calda:us vercic Doél:or, fenfum refpiciens, non

a longe v1denres:

Die~

emm fpeculationis

efi

prredi

, verbum, feptuaginta fcopom infpeétorem fpeculaco–

ll:a ab fpeculacore,

lterum lerern.6.verf.17.& con-

'. r

rem, vndc duétnm cíl: nomen. Epifcopus quaG foper

incend~ns,