Previous Page  94 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 94 / 582 Next Page
Page Background

Logica

Difp.

I.

probatur, quia Angelus haber

perfeá:itf~mam,

&.:i–

goroíiffimam [cienciam de non

~bfolure

neceífarns;

verbi gratia de

hoc

numero homtne,

de

hoc numero

motu Iocali, de hoc numero mundo,

&

Angelo,

&

de ha.e numero exifrentia illorum, quia ve diflingui–

rur ab e:xiíl:encia Dei , conringens eíl:; confequen–

tia, in qua eíl: toca difficultas, fic probarur;quia ideo

participar Angelus illam radonem propriam fcienria:

circa ea, qua: non funt neceífaria fimplicirer, non

quia efr Angelus, alias Angelus incapax etfec fidei,

&

opinionis circa omnia obieéb, eciam fupernaturalia,

cum refpeél:u illorum omnium etiam

Gr

Angelus,

quod in Theologia maximum abfurdum

eíl,

[ed quia

procedit modo euidenci ,

&

cerriffimo circa illa; at–

qui Logica procedir circa foum obieél:um modo eui–

demi,& cerriffimo per demonfrrationem

qu~

quia ef–

fenrialicer demonlhacio

ea,

efr propria,& rigorofiffi–

ma cognirio euidens,

&

fcienria aétualis: ergo Logi–

ca,qua: hoc modo procedit, apta efr panicipandi,imo

pardcipat hanc rationem prnpriiffimam fcienrire

circa fuum obieél:um , etiam

íi

non

effec iimpliciter

neceífarium.

'4-3

Co'nfirmatur; quia cogf'litio,

qua

cognofcit Ma·

thematicus eclypfim futuram, ell cognitio fcientifi–

ca circa obielt:um quod erit,

&

non

eíl:

limpliciter

necelfarium, vnde non folum Angelus participat

e o–

gnitionem [ciendficam circa obieétum quod abfolu–

te efl: concingens, eclyplis enim, cum dependeat

ex

mocu cc:elorum media Yoluntate libera

Ang~li

gu–

bernatoris contingens eíl: , & non nece!faria

fon–

plicicer.; & ratio quare

part~cipat

Mathemacicus

hanc fcienciam, efr propter euidendam, quam ha–

ber circa illud obieél:um : ergo íimilicer Logicus

ctlm habeat euidentiam circa foum obieél:um ,

habebit,

&

parcicipabir fcientiam circa illnd ob..

ieétum, licct 6c comingens

&

non iimplicirer ne-

celfarium.

,

44

Q!!arto 6c probatur. Aétus volunraris quarenus

ad bene viuendum referunrur, cadunt fub aliquam

vere, ac propric fcientiam difünétam

a

Phyfica,

qure

de narura. eorum agir, fub moralem videlicet: igirur

&

aél:ns· intelleél:us quarenus ad ditferendum fpe–

éhnr,

&

quarenus dirigibiles

func

fecundum reétam

formam -,

&

figuram fyllogizandi, cadenc

fob

pecu–

liarem aliquam, verl, & proprie diél:am fcienriam

difünltarp a fcientía de anima qua:

de

eorum natura

difputar; (ed

h<Ec

nulla

eíl:

ali

a,

qCJarn Dialeél:ica,quia

fola Dialeél:ica agit de dirigendis aél:ibus in reétum

dilferendi

mo~um:

ergo.

·

45

Confirmatur, cum aliquid vilo modo

fir

reél:e,alio

non reé1:e, poreíl: reddi caufacur reél:e fiar, cur irem

non

relte per principia indemonfirabilia, & euiden–

cia, qnam caufam qui reddiderir, verc, ac proprie

eius rei fcientiam aífeq1rntus erit. ; nos aucem reél:e

diíferimus aliquando,alias peruersc,

&

viciosc: dan–

cur igirur caufa:, cur reél:e incerdum di!feramus, in–

terdum non reéte ; fed Dialeél:ica has caufas red–

dic,

&

acríngir hoc per immediata,

&

euiden.tia

principia : ergo eft vcrc'

&

proprie diéta fcien–

_cia.

SECTIO

IV.

Argument11

ndueYfarior11-m dijfo!11untur.

De -,natura

DialeElic~.

Ad minorem difünguo

illam;

non poteft dari

47

fcicncia, quz per fe,

&

primario agar de illis, conce-

do ; qua: primario agat de rebus realibus

&

fec.unda-

rio agat de enribus rarionis,

&

fecundis ínrentioni–

bus, nego ; vr in exemplo Metaphylicre pater.

Ad

probacionem minoris,licet non

lit

contra nos,

48

refpondeo dicendo curo

P.

Vafq.I.

p.

diCp+

non mi–

m1s perfeébm cognitionem poíle effe de fingulari–

bus,

&

coBcingencibus, quam de neceífariis,

&

vni ...

uerfalibus,

(i

ea

Ge

euidens, vr re vera eífe poteft,

ac

proinde illorum po!Te eífe fciemiam, ea dnmtaxat

condicione,

ve

h~c

euidemia habearur

ex

principiis

lingularibus per difcnrfum aliquem ; fi enim habere..

rur fine difcuríu, potius effet inrelleél:us, quam fcien–

ria, ea ramen racione vulgo dicitur, fcientiam debere

dfc

de vniuerfalibus, quia illa vt plurimum porunt

no bis eífe euidemer noca lumine narnrali, & ita cer..

ca,

hoc ell perperuz veritatis, vt nunquam nos falle-

re poffi11t;ca:terum li aliquorurn íingularium,

&

con–

ringencium habererur euidei:s noticia, vt re vera

ha–

beri porefr,& quibufdam poíiris per difcurfum aligua

euidens cognitio colligarur,cur illius proprie,& vere

non eric fcienria? ficut Afirologis, vt fupra diximus,

vfo venir,motus enim horum,& vniufcuiufque orbis,

occurfus afüorum,& adfpeél:us euidencem habenr de–

monfrrarionem>non igicur repugnat vere'

&

propric

effe fcientiam contingentium,

&

fingularium, quo–

rum affeébones,etiam futura: euidencer, ac ceno co–

gnofci poífunr;quo circa

fi

Deus comrnunicaret eui–

denciam lingularium, qua: fola fide credimus,

ve

In–

ca.rnationis, glorificarionis, &c. Inde poífent deduci

concluGones eoidentes

&

neceffarire,

ve

quod Chri-

íl:us

duas habuerit volumares, quod

fuerir

riíibilis,,

&c. hanc doéhinam rradidilfe videtur

D.

Thomas

plerifque in locis,quam ex illis haufiffe, eamque cra–

diditfe videcur Caieranus §.ad primum, inquit enim

de Incarn:.nione,

&

aliis fecundum fe conriugenribus

poífe e!Te fcíenriam , quia quarenus fobieél:anrur

fcienria: Theologic;e, func nece!Taria, intelligir racio-

ne reuelationis fidei ; ficuc inquit de conringenri-

bus fcienciam

Dei

eífe po(fe.

Ad fecundam concedo primam parcem maioris,

49

.& difünguo fecundam,non ex nobis,

&c.

quoad exi–

ftentiam & aél:ualicatem,nego;quoad elfemiarn,ita ve

.

ex

foa elfentia,& propriis,& intrinfecis principiis pe..

tant hoc modo decerminaro exifrenciam, concedo.

Duplicirer enim potefl aliquid ex nobis habere prin–

cipium,primo, vr in noíl:ra pocellare

lir

producere,&

non producere rem,& hoc modo eriam obieéh fcien–

tiarum praéticar,um ex nobis habem principium,

in

quo non

difl:ing~1icur

obieétum ·arcis, & obieétum

fcientix: alio modo ex nobis haber res principium

ita vt natura illius rei babear principia> qure calirer,

&

non alicer

prodnci

petanr, imo vr exigunc talia

principia,debér produci,& nó alio modo:v.g.circ.ulus.

R_uadranglllus,angulus,& homo,&c. qure omnia licec

pabeant principium

ex

nobis quoad aétualitatcm,ni–

¡hilominus ira pecunt

ex

inreróis principiis produci

~.cum

talibus

pr~dicatis

eífentialibus,vr ex fuppolitio–

ne,quod produce illa,fic

&

non alicer,ve nacura ipfo-

:

rum

petir,debeo producere,quod non habent alía ar–

t

ificialia:v.g.galerus,

calceamenrum,

&

pallium,

&c.

qure·non

pemnt

calicer,

&

non alicer ex fua natura

prodl;lci-, fed ad libirum hominnni hoc,. velillo, imo

in

infinitum modis produci poífunt, quod adeo ve·

46

AD

primum argumencum nego maiorem; falfif-

mm

ell,vt noíl:ra in vohmrare ficum

lit

producere

il-

limmu eít, tocam Dialedicarn confumi in

[e..

la indeterminare hoc, vel illo modo producendo,

cundís intencionibus, quia primario de aél:ibus in-

quia ralia arcificialia non habent ex

fe

dererminara

telleétus_1~eali~er

dirigibilibus agic, fecundario,

& .

principia,qure hunc modum pocius, quarn

alimñ

exi–

redué'torte agtt

de fecnndis

intencionibus · ficut Me-

fiendi pecanr,& de his ait Arifroreles,non dari fcien–

t~ph.yúcus

agit reduétorie,

&fecundario'de

entera-

\ ,tiá;non enim abfolmc negar

de

quocunquearrificiali

uoms.

.:

dari

[cientiam,alias manifefre conuincererurArillore-.

i

les