Previous Page  544 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 544 / 582 Next Page
Page Background

Logica

Difp.V

I

I.. ·&.X

V

l.

De nmñér:r;·prúognttionum,&c.·

*?*?*~*?·~****~*~?~

nientem,& omnino concingentem, de qua verum eíl:

non poffe fimul

effe

cum (ciencia de

eod~m

o?ie0=o,

nam cum obieél:um non poffic effe materia fc1enure,

'flon

poteíl: de

illo

eífe (ciencia non modo limul cum

opinione; verum nec fola per fe.

.

.

a.6

Secundo refpondeo

negaíl'~

D. Thomam ,

&

An-

ftotelem polfe effe limul fcientiam ,

&

opinionem

cum fonnidine formali quod indicat inconueniens;

quod ipli deducunt

videlice~

idem alicer fe habere

poffe,

&

ñol'l polfe, quod inconueniens -folum ori–

rur ex vi

exiílentí~

fcientiz íimul & opinionis cum

formidíne formali in eo<letp incellell:u per vtrumque

aél:um, tam fciencificum quam opinaciuum iudicatur

obieél:um alicer

fe

habere non polfe··, quia opinio il–

la

feu aél:us opinaciuns, qui limul

eí'l:

cum

fciencifi~

co nullam

h~bet

formidtnem; formido enim ell du–

bicacio perfuadens rem poffe alicer effe quam appa–

ret; ea enim racione dubitamus, & formidamus ob–

ieél:is aifenciri, quia _nohis perfuademus rem a1iter

poffe elfe , nain fi nobis perfoaderemus rern alicer

cffe non poffe,nihil dubicarernus;, & hoc

dl:

in caufa

cur incelleét:us non poffir rem earldem fimul affir–

mare, & negare vno

a~u

, aut duobus, quia non

po–

teíl: libi du0 contraditl:oria maxime repugnantia per–

foadere. ltaque licet

eodem íncelleél:u non pof- .

fine

íimol eífe [ciencia,

&

opinio cum formidine for–

mali, polfunt nihilominus e(fc fcientia,

&

opinio

fine focmidine

~ita

ve ex

vi

opinionis illius faltem

refpeétu noíl:ri licec non quoad fe ira ceni

Ítmu~

de

obieéti certítudine, ve fine dubiracione affirrnernns

non poffe alicer elfe.,

ve

quotidie experimur, Ítqui–

dem

de

aél:u opinariuo quem habemus iudicamus effe

fcienrificum ,

&

euidencem ,, ac proinde ex vi

il–

lius afferimus obieétum alicer eífe non poffe ve

'-7

apparer~

Ad

primam racionero reél:e ibi refpoofom el1, &

ad impugnationem refpondeo aél:um fcienrificum,

&

erroneum effe oppoGros concrariecace,

&

contradi–

ébone refufa, ab obieél:o enuntiabili in ipfos,

&

quia

concrarij, aut conrradiél:orij aél:us, id ell aétus quo–

rum vnus defhuit quod alter adfhuic in obieél:o non

po4Tunt

elfe limul, ideo aél:us erroneus,

&

fcientifi–

cus de eodem obietto non poífunr e{fe Ílmul, aét:us

autem

opinaciuus &fcienrificus nullam habeor

op–

po6cionem, ac proinde poffunr effe refpeél:u eiufdem

obieél:i, quia ambo auc fl}nt affirmariui , aut ne–

gaciui eiufdem, vnde fe conforrnant, & adinuanr,

&

non defiruunt, aur conrrad1cunc ,

ve

aét:us er–

roris,

&

fcienria:

fe

defrruuhc ,

&

libi inuicem con-

tradicunt.

,

27

Ad

fecundam dicimus incercicudinem vfurpari

poffe duplicicer. Primo,

pro

negadone

&

carencia

~enitndinis,

quo paél:o

dicunt.ur

inceni omnes ha–

birns,

&

affenfus erronei. Secundo, pro imperfeél::a

folum cenirudine ;hoc ell pro illa qure licet actin–

gar verum, ramen illud ex vi medij quo attingir om–

nino non penetrat, neque ornnino conuincic inrel–

leétum , in qua acceptione incenirudo opinionis

~

comparatur curn cercirudine fciemire tanquam im–

perfeéla cum perfeéta;

&

lic non dicunt oppoficio–

nem, cum opinioni nequaquam conueniat prima in–

certitudo qua:: conuenicerrori, quacenus diílinguitur

a

fcíenria, vnde poffonc reperiri in eodem fubieél:o,

a~ proin~ neg~tur q~od

aél:us fcientire,

&

opinio–

nis proprie opponanrur ,

ve

paree

ex

probarione no–

firre concluíionis.

l.8

Ad vltimum

iam patet

ex

diétis ad Arifiotelem

&

Diuum

Thomam.

.

,

f J

DI S P V

TA

TI O

~ VII.

&

XVI.

De numero

pr~cognitionum

,

e5

pr~cogmtorum.

--

------------------

~JESTIO

l.

'])e

pr.ecognitionib111

extra completam

demonfirationem.

N

primo ca

pi

ce Ariíl:oteles air omnem fcien-

1

riarn, & doéhinam fieri ex pra:exifienri co–

gnirione, hoc eíl:, ex antecedenti noticia;

deinde aic non de omnibus omnia pr:;ecognofci , fed

de quibuídam an

fine?

de

al iis quid

nome1~

íignifüet?

de ali is vero vrrumque:quo

fir

ve ftet prrefc1re vno mo·

do aliquid

de

aliquo,

&

ignorare ali

o

modo, nec

ho~

incommodum aliquod affert, fed

íi

eodem modo quo

prn:fcirur ignorernr,& ita foluit ambiguicarem Mem–

nonis,pro cuius inrelligentia nota Ar_ifiocele_rn,pone-.

re in prima parre capitis primi effe

m

1~~b1s

veram

fcienriam,vt euidétem difcuríiuam cognmonem, qua

incelleél:us noíl:er fe ex notis ad ignota mouens ali·

quid de nouo cognofcir,quod ancea nunquam eogno-,

uerac; ex quo bene colligic demoníhationem

de

qua

rraél:are inflicuic clfe neceffariam tanquam iníl:rumenp

· tuin ad huiufmodi fcientiam adquii'endarn. Q!!od

fuppolirnrn eíl: contra duo anciquorum Phil.ofopho•

rum placita. Primo enim eíl: contra

Herachrn~.' ~

Crarilum , qui inrer fenfum,

&

incelleéh1m m101me

diíl:inguentes negabanc effe

in

nobis firmarn , & íl:a–

bilem rerum cognicionem, fed fluxarn,

&

variabilem

ad variecatem lingularium, qua:: fola

a

nobis percipi

exiíl:irnabant, quormn meminit Arilloteles

4.

Mer.

cexc.11.

Deihde eíl: contra Plaronem illurn,quem rota anti-

2

quiras ranquam Philofophorum fublimem, apicem

veneracur, & columen,qui eam

eíl:

agrelfus fententiá,

ve

pucauerir animis noílris ancequam angufto corpo–

ris continerenrur ergaíl.ulo omnium fcienciarum

ha–

birus foilfe conceffos,nullámque durn viram hanc agi–

mus hucnanam labore,aur ioduíl:ria faculcacem com–

parari;exifrimauit enim Plato animum noltru.m extra

omne corpus prius extici!fe, fcientiarúmque omnium

habuiffe vfum,& exercitium,& omnium eorum obli–

tum foi ffe proprer coniunél:ionem

curo

corpore

hu–

mano corruptibili, poílmodum vero cum materia–

les fenfus noílri ram externi, quam interni

a

quibus

animus noíler dum ell corpori fobmerfus pender in

omni cognitione, acquirunt fiarum in quo poífunt

obiell:a aliqua percipere incellellúmque iuuare

ad

fuam cognirionem, dixir ipfum rerniuifci,

&

recor–

dari eorum, qlla:: obliuione fuerant delera; minime

vero aliquid de

UOUO

cognofcere, & ita ipfe lib.

IO.

de

rep. ad finem fcribir Armenium qui in prrelio oc–

cubuerat, pollquam reuixiífet, narra efe omnia,

qu~

ipíius af.limus

a

corpore feparatUs apud ínferos vidif–

fet, quod

li

hrec Platon!s

fiél:io

vera effec, non eífet

neceffaria dernprtllrario, nam

fi,.

nulla de nouo

ac–

quiricur fcienria nom indigemus inftrumento,

quo

illa inniritur.

1

Platonis mente[Jl aperuic carminibus eloquendffi· ;

mis rnanyr inclirus Seuerinus Boetius lib.

3.

decon–

folar.

Philofophi~,mecro

11.

qore libuic húc afferre.

.f2.!!:jfl¡uü profundvr. mentt veffigat verum

Cupitque

nullú

inde

,

deuys

falli,

In

fa

reuoluat

intimi

lucem

vijM.

Longójque in orbem cogat infieE/em motm

Anirnúmqu.e