Previous Page  545 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 545 / 582 Next Page
Page Background

~xft.

I.

De p.ricognitionibm extra.

complettt,m

DemonHrat.

&c.

50;

.Anim1,mque doceat quidquid extrll molitur,

Suil retrufom pojfidere ThefauriJ.

Dud1tm quod

4trd

texit errorü

nubu.

Lucebit ipfo perífticacim Phabo.

Non omne namqne rnente depúlit lumen;

Obiiuio.fam corplU inuehens moiem.

Hitret profeflofemen introrfum veri, .

~d

excitatur ventilante doflrina.

NPi.m cetr roganti¡ponte ref/:4 r>enfeti.t.

Ni merfm alto viueret fomu corde?

..e.Jtodji PLatonü mufaperfanllt verum,

..f:!.!!od qrtif:¡ue dicit immemor recordatur.

if

In

eadem femencia

fonc

q

uibus cnm Platone poritis

quam cum verirare dicere magis adlubefcic Thales,

Alcion. Porfi.

&

Iamblic.Tullius,atque Macrob. eo·

que progre!Pum eft nontmllorum ingenium vt Ari.·

ftotelem a.fferanr, &.autument in hac fententia

foif–

fe,qqod

fe

pncanit probaffe Becarion Cardinalis

do–

él:

Uimus.

5

Contra Platonem diípmat Sanél:us Thomas lib.

t.

contra gences

cap.SJ

.

&

1.p.

q.84.

arr.3

.&

eleganrer

Fonfeca 1.Mer. cap.

1.

quxíl:+ feél:.4. Plaronis error

onhodoxre noílrre fidei comrarius ( vt paree ex Leo–

ue epiíl:.

1.

ad Thuribiurn Aíl:uricenfem Epifcopum)

ab Scholis penicus amandandus eíl:.Hac vnica racio–

ne

efficacirer refuratur : reminifci nihil aliud efi,

qúam ita ego aliquid nofcere, vt fciamus íimul nos

rem illam

~mcea

cognofcere,memores non folum rei,

fod noticia: aliquandó

habit~:

ac plura cogncfcimus

de quibus cerci Cumus nunquam in mentem noíl:ram

veniífe; ergo nofl:rum fcire non eíl: reminiki: ruinar

pra:terquarn quod eíl: experiencia manifeíla, patee:

nam

íi

puero incerrogerur an aliquando cognouerir.

~odlibet

elfe, vel non effe. Triangulum confiare

tribus angulis a:qualibu.5,duobus reltis,aut alía J.Drin–

cipia obicuriora, farebimr fanc

fe

nunquam ea co–

gnouiffe,ergo noíl:rum fcire non eíl: teminifci:nam

íi–

ille aut ha:c principia a\iquand'o audiffet, aut alia–

rum rerum fcientiam habuiffet, multo melius eius

merniniffer quam Armenius"eorum ,qua:

~pud

ínfe–

ros vidir,cum hrec condngemia

fon,

fcienrire autem.

nece ílaria-.

6

Deinde ve Diuus Thomas citato loco

1

J.

pag

argumenrarur,

figmen~um

eíl: dicere animum no–

ftrum obliuifci fcícntire nacuralirer indira: propcer

·aaum

informandi corpus, eum enim informare

fit

ma:xü1'e animo connarnrale , quare cllm informa–

rione , fciéritire rerbm limul

effe

non poterunc?

aut quam repugnamiam modus informacionis cu1n

fciemiis

in inrelleltu exiíl:entibus haberc potcíl:.

Hoc

igitnr

figmento,

&

errore cum

Cuh~lica

fide

pugnanre,vt inferius oíl:endemus, pra:term1ífo tuen–

dum

eíl: in nobis

e(fe

nouas fcientias acquifüas

vel propria inuentione, vel induíl:ria,

&

doétrina

Doéloris ad quarum confeq,utioncin neceífaria efr

demonfhatio.

7

In

fecunda aurero parce capitis Ariíl:oteles . docet

aliqua

ante

Demoníl:rationen~

pra:cognofci

deber~;

nec omniá eodem modo

e!Te

pra:cognofcenda,

10

' quQ difcuriendo óccurrit qua:rere,

quz

lint,

&:

q~ot

pra:cognitiones, ítem

qua: fine

~ ~

quot

prctcog

~1.ra

:

non

loquimur vero de pré?cognms, ant pra:cog

mtto

nibus anee conclufionem, qua: in Dernonfiratione

infertur , nam fecundum hoc eciam pra:miífa: effent

pra=cognica, cum anee concluGonem c<;>g?ofcanmr,

fed de his, qum extra rncam Demoníl:ranonem

co

4

gnofcunrnr, vt quando volurnus Dernoníl:rare ani–

mum hominis effe immorcalem , amequam De–

rnoníl:racionem formemus propoficionem Demon–

firandam proponimus per m?dum

qna!.íl:~onis

'.in–

quirendo , verbi gracia an antmus hornm1s

fit

un–

rnorcalis ,

iQ

qua propoíitione eíl:

fubieé\:um

ÍCll

darurn fcilicet animlls,

&

prredicarnm fcilicet im–

morralis , quod

a

Larinis paffio appellamr ex eo

quod communiter paffio

efl:

qua: de fubielto De–

mo~1íl:rarur

:

a

Grrecis yero appellarur qua!füum,

fe.u

tnterrogatum. Deinde funt quredam vniuerfalia

principia

qua:

etiam pra::cognofcenda funt, de

qui–

bus omnibus 'pra:cognitionibus in hoc tapice agen–

dum efi.

Et primum de fobieél:o·docet Ariíl:ote1es prreco-

S

gn?~ct ~ebere

, an

iir.

in

explicatione huius

pra~co·

gnmomsj& fententire Ariíl:otelis Authores

funt

val–

de <liuer

li,

vt

leg~re

poceritis apud Anronium

Ru–

b~um

1.

póíl.

quceft.

2.

res tarnen

ipfa

ni fallor ma–

mfeíl:a eíl: ,

íi

fupponatur ex eodem Arillotde lib.

1 •

poíl:er_iorum ca.pire

1.

quatuor eífe poífe <:le rebus

qureíhones,

&

tot fencencias

1.

an res íic? hoc eíl: an

~él:u,_

vel

aptitu~

ine exiíl:at? vt qllando

Me~aphyíici

mqmunt de Deo an

fit,

vel de aliqua creatura an

lit

poilibilis, vt eciam de Luna ( vt Ariíl:ocelis exem–

plo vcar) art deficiar. Hac [ciencia pra:habita, in–

quirimus, \& amplius progredimur quid

íir?

hoc eft:»

quam habeat namram,

&

effentiam hoc quod effe

poffibile coogn

oueramus.T~rtio

quale

íic?

quas ha–

beat affeétones ,

&

proprietares , facultatefque con–

naturales.

~ano

tandem propter quid

fit

?

hoc

eft,proprer quem finem,

&

a

qui

bus eauíis fuum

effe

receperit.

Ex primo qureCTco,

&

fcientia qu;é de re haberi

~

porefl: colligic ur erralfe plures ex doéloribus exifri–

manribus de quolibet fubiel\:o prius quam fciemia

habcatur, prreco gnoíceodom

dfe

an habeat réalem

e~iíl:enriam,

vel illam

lit

habiturum, velan íit poffi–

?ile,

íi enim

.bree

ipfa inueíl:igamus, vt per difcnrfum

rn

Demonílrarione co11dndamus alíquod fobie–

é1um

eífe

exiílens, vel excirurum , vel exiíl:ibile,

1

ve

ita

lQquar, non poífune hrec femper cífe prreco–

gnita

jad

cocam

Demdn~rationern:

imprimís enirri

de Deo Detnoníhamus ipfum effe.Deinde de cre:uu–

ris poffibilibus (ve de alio orbe quem Deus pote{\:

creare ) illas

effe

poffibiles Demoníl:tamus per po–

tenriam Dei tatnqaam per medium: ergo quando

Ariíl:oteles loqu.irur de fubieél:o prrecognofci debere

an

lic?

non loquitur

v

niuerfaliter de omni fcje11tifl;

quce haberi potefr de fubieél:o.

Ex fecundo vero quadiro,

&

fcienci.a qucr de aH-

10

qua

re

poteíl: haberi colligitur errare eos qui

di–

cunc

prrecognofci debere ante Demonf1:rationem

de

fubieél:o quid

íit,

hoc eíl:, quam habeat haturam>

1

&

eíl'entiam: hoc enim

fape

inquirimus ,

&

per

Dernonfüacionem

falte

m

a

poíl:erior.i acquirimus:

ergo n0n debet id prxco gnofci ante quamcumqué–

Demoníl:rationem. Adde nunquatn apud

Arifi~m

tdem

p~r

an res

lit

?

intelligi effemiam rei , fed ali.:

c;¡uid ad exifientiám perrinens: ergo falfum

cfi tibi

voluiífe Ariíl:otelem prrecognofcendam cffe ante

id,,.

tam Demoníl:rationom efftmriam rei.

Sed

obiicies : neceCfario debet femper

elfenti~

i

t

rei prrecognofci in prremiffis vbi ponitur defi–

nitio fubieeti de quo paffio Demoníl:racur : ergo

iam ante totam Demonfirati.onem per Definicio–

nein explicata,

&

cognita fupponirur narnra

fub–

ie&i.

Refpondeo , Primo Arifiocelem non loqtli de

his

1

i

pra:,ognicionibu~,

qua: in

ipfa

Demo11fharíone

an-

te concluíionem habentur >ita

eum

intelligit To–

lecus hk.

Refpo~deo

fecundo non femper pra:tniífas con·

1

j

fiare definitione fubivlti, fed folum quan o prima

paffio

a

priori Demoníl:r'atur per eífentiain fubieél:i.

Porro quando qurefüo eíl: de re an

frt

poffibilis non

polfurnus fopponere effentiarn rekognitam cum co–

gnitio

e[e1;1tia:

poftedo[

~ogQirione

an eíl:.

Vera

\

.