Previous Page  512 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 512 / 582 Next Page
Page Background

Logica Difp.

V.

&

X

l V.

De

-effec1ib141

'DeinonflrationiJ.

phyfice,

&

in

toto rigore agendum

lit,

veruc:1

e(fe

&

1+

ff.de.nox. Cnm

hu~u[modi

fcjencia

cul~~

vacet

quod denu: medium incer illas: fi autem omnis de-

1.37.ff.cfe d1uer.reg. In ed1lto quoque, fi famtha fur-

rnoníl:ratio qure non eíl: per caufam reducatur ad de-

ru.m feciífe dicetur, [ciente Domino

a

familia furtum

monfirationem

a

poíl:erie>ri, vt docent D.Thomas

&

faétum accipimus , fi

fcit~ir,

&

prohibere potuit

1.1 .§.

Ariíl:oteles: dicimus non dari medium ínter

illas,qui~

fcienriam,ff.G fam.furr.feciíf. In ediél:o de Tributaria.

bus facile refpandetur difliculcatibus.

pro fcient,ia accipirur, qux haber & patientiam

~non

11

Sofom

refiat pro co

mpleme

nto huius difputationis

etiam voluntatem. Non enim velle deber Domrnus,

declarare : an altera

ha.mm

demoníl:rationum alce-

fed non velle. Si igimr fciuic, & non proteftatus

lit.

ram iu,uare poffic, & qno paéto id contingac:

quod

nec comradixeric, cribucoria tenebitur tanquam

eo

eíl: inquirere an dari poffic vcilis circulus.

fcienre negado geíl:o leg.1.

§.

fcienriam ff. de tribut.

1 ;

Circulus nihil aliud et1 [ecundum omnes, quam

in

ediéto.~re

in fraudem creditorum -hrec verba,fci-

redargutio,

feu

probacio conclufionis per prremiífas:

ene

e ce, íic accipimus confcio , & fraudem partid-

&

iterum pra:miífarum per concluGonem, ita ve ipfa

panre,

non enim fcire folum,fed

&

fraudis participem

conclufio.aífmnaeur ve prcemi!fa ad probandum prre-

e!fe

o

porteel.

1o.in

princ.& §.quod ait Prree.ff.qure in

tnHfam

negacam, ve qnando dicimus, omne animal

fraudem cred.

In

eo quod dicimr dies bonorum

pof-

difcurGuurn

eíl:

admiraciuum : omnis horno eft ani-

feilionis pecendre fciemibus cedere,Ícientia accipirnr,

mal difcurGuum: ergo omnis hamo eíl:animal admi·

non qure iurifprudentibus iníit,

fed

ea, quam quis

ratiuum, &c.

íi

negecur minor, Gquis eam fic probec

aut per

Ce

habeac ,. aut confolendo peritiores adfequi

omnis

homo

eft admiraciuus, ornne animal difcurfi-

poilic

l.

1. §.vlt. ff.quis ordo in bonor. poffeff.

uum eíl: admiratiuum : ergo omnis homo e!t animal

His iurifperirorum fciencire acceptionibus fubfcri-

1

difcurfiuum: hic fane committie viciofum circulum

bic

D.

Fulberrns CarnocenGs, dum ait, iure optimo

ve air Ariíl:oceles in hoc lib. 1. cap. 3.

&

ratione oíl:en·

cumulum vircutum, qnibus beatimdinis coronam,&

dir. Q!!ia pr;:emiífre Cune notiores concluGone: ergo

brauium comparamus, veram fcientiam fanltoruin-

fi

ipCa fOnclulio fumicur

ve

pr:Erniífa erit notior ,

&

que fapientiam fcriptura nominar.

ignocior, notior quando eíl: prremiífa; ignodor qL1an-

Via ad Deum e!t (ciencia, inquic Hugo de

iníl:icu- )

do et1 concluíio. Deinde conclulio fcientifica habet

tione nouiriorum,

qu~

ad iníl:irucionem rell:e, & ho-

a

przmiffis totam foam euidenriam, & certitudinem;

neíte viuendi perrinet, eít di(ciplinre bonitas,

&

bea-

ergo non poteíl: concribuere przmiffis.

titudo, per fcientiam itur ad difciplinam,

&

per difci-

14

Poceíl: ramen aliquando conringere, quod conclu-

plinam icur ad bonirarem, per bonitatem ad beacitu-

lio, quia

efr

aliquis effeétus, qui in

fe

clare videri po-

dinero ; ad reél:um, faíl:igiumquc perducant , hanc

tcíl: nouam aliquam,

&

maior.em

euidenciam acqui-

acceptionem Ciceronis verb.i primo de natura Deo-

rat, & cune licirus erit regreífus & circulus inter has

rnm vbi hrec aurea protulit verba. Sanll:itas autem eft

demoníl:rationes, alteraque aliam adiuuare poteric:

fcientia colendorum Deorum.

hoc paéto etia1µ po!tquam via generationis, & ince-

Irern accipicur pro fide diuina: qua raciC?ne ait Job 4

ptionis caufam per effedmn cognofcimus poíl:mo-

fcio qnod red empcor meus viuic, & in hoc

feafu

lo-

dum vero

a

caufa perfeél:iori lumine nacurali nora re-

quicur Auguíl.inus lib.

t,

de libero arbitrio, dum air,

gredimur ad perfeél:ius cognofcendum effeétum ,

&

quod id fcimm; quod cerco cognofcimus per fidem di-

hoc modo licer regredi, vr docet Ari!toreles hoc ca-

uinam, aur prophetiam; eíbetiam optimum teíl:imo·

pite decimo, qui tamen non eíl: formalis, fed mate-

nium ad Rom+ vbi de Abraham dicir Paulus, con-

rialis circulus.

forcarns eíl: fide pleniffime fciens, quia qui promilir,

potens eíl: facere, &c. vbi fidem fcienrire nomine in-

~?~?f$í~*'?*tf!u~f·df\****?!:t-¿

figniuir, & planc eodem fenfu loquimr de eadem

fide

DISPVT.

V.&XIV. .

De

effeétibm

Demonflrationis ,fcili-

,

-

cet

fcientta.

VrA habims fciencire generatur ex aél:u

fciemire " ideo ancequam de habicu

fciencifico traél:em, operepretium duxi

, agere de al'tuali fcientia, qua reéte co–

gnira facilius gradum faciemus

ad

fcientiaµi habitualem cognofcendam.

in tora illa epiíl. fupra quz verba D.Auguíl:. ait, ani-

mre non imputatur ad reacum quod naturaliter fcire

non poreíl:, fed quod per fidem fcire non ftu4uit,

&

quod dignam facultati comparandre ad rell:a tacien–

da opera non dedit. Qgapropcer

~intus,Septimius,

Flore ns, Tertullianus air, maximum in beacam

viram

Thefaurizamus fidei cumulum in fcientia.

Tercio pro prudentia,& arce fumirur apud Cicero-

r

nem: dum air .prudencia eíl: rerum expetendarum,fu–

giendarumque (ciencia,

&

1

.acad.etli ita erat compre–

henCum, ve conuelli racione non poífec, fcienciam,

li

n~ruralicer

in fcienciam nominabat. pro arte autem

vfurpauit pro l.Manilia, rei milirari s, inquir fcientia.

---------,------

Qgarto,fumicurpro quacumque cognicioneeui-

6

denti, vt eft cognitio principiorum , & ve

eít

viGo

beatifica ,

&c.

Q_v

JE

S T 1 O

l.

~id

ftt

Jcim'tia

'Vt

fic aBualis?

i

SCientia qure Hebrrec dicicur

ddhat,

Grrece

ttnsiffMl

.varias apud Authores forcicur accepriones.Primo,

enim

fumitur

fci~ntia

pro

voluntare,

&

noticia Gmul

ve.luci in l.Aquilia, qua Dominus teneri dicitur,

quo

fcie.n~e

feruus damnum dedit; fcientia pro paciencia

acci p.n ur,

ve

qui prohibere poruit, teneacur, fi non

P~

0

hibuerit-'.l.4

5

1.46.ff.ad

l.

Aq.W,l_fimilirerque in om–

ntbus

~oxa.lib.aél:ionibus;

vbi íCIC?ttia Domini argui–

tur'

fcienn:2 fic

accipienda

eft,

fi curn prohibere pof–

fec' non

prohi~uic.

Nam quod fcieme quidem inui–

to

tamen

Donuco

~ommittitur,

eum

·non

obligac

l.~.

Vlcimo, fumicur

pro

cogniri one euidenti

ex

prre-

7

miffis dedull:a per direél:am,

&

cl aram confequétiam,

& in hoc fenfu rr.aditur ab Arift.dib.Pofi.vt auté me–

liori mechodo procedamus definiéda nobis eíl: in prcr–

fenti fciécia

ve

fic provc abíl:rahit

a

creat ,& increata.

Scienria

vt Ge

e!t notít ia inrelle8:ualis euidens rei:

8

vel, ve P.Suarez aic, eíl: clara, ac cerca, vericacis per–

ceptio, fiue illa perceptio

aél:u ali s,Gue habitualis,

fiue accidens, fiue fobflanria fü,e o modo

quo

in

Deo

reperimr, ab his enim omnibus abflrahíc [ciencia

vt

fic,qu~

apere

a,&

clara intell igenria

ve~iratis

ab Aug.

dicicur. Dicirnr, noticia 1nrelleél:ualis,quia cara effen·

tia fcienc ire \n hoc Gca eíl:,vc

Ge

ratio per quam incel–

leél:us in cognitionem,

&

notitiam ewdentem venir.

Sic