Previous Page  514 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 514 / 582 Next Page
Page Background

472..

Logíca Difp.V.

&

X 1V.

De

ejfeétibui

Demonfirationú.

9

Sequimr primo ex diét:is iuxta fentenciam

.Phil~-

connexio

~

irnrnmabilicas prredicati cum fubieéto

fophi- ad rationem fcientire requiri cale med1um

m

concluíio?1s deducendre per hanc demoníl:rationem:

prrerniffis qnod cognofcat incelleélus

~(fe caufan~

omne fub1eél:.um affe_0:um .f!lbedine eíl: coloramm,fed

quare in concluíione vniatur tale

pr.:ed1cat~1:1

cum

Petrus eíl:

hmnfmod1~ergo

efr coloratus. vbi

ly,

colo.

tali

f~bieélo,

quod fieri poteíl: vel per

.cognmone~n

~atus., qt~od

eíl:

~r~d1ca_cum

concluíionis folum con..

reflexam ratione cuius animaduercat mtelleltus

m

1ung1cur 1mmob1hcer cu Perro ex fuppofitione quod

prrem1llis contineri caufam concluíionis, vel per

ip-

albedo, qua:

eíl:

quoddam accidens

Ge

in illo : eroo.

fas prremiffas direéte, nam per hnnc aél:um difcurG-

l)

uum,

&

direél:um omne rationale eíl: riíibile, cognof-

S

E C T I O

l I

l.

cit

inrelleél:us, ica coniunüi ha:c duo, ve rationale

Gr

canfa riGbiHtatis,

quia

Cc~entia

producirnr per aél:us

direél:os pra:miífarum,

&

confequc11ter per ipfos

fuf–

ficienter cognofcit incelleél:lls caufam concluíionis

ve ralem. Secundo, fequitur eciam requiri

ad

racio–

nero fcientice, ira elici aél:um conclu Gonis vt ex mo·

do a<fencíendi illius vericati iuc.licet vinualiter intel–

leétus caufam

elfo

adeo neceffariam,vc non poffic ali–

ter

fe

habere, Gcut per aífenfum alicuius propoíitio–

nis virmalirer iudicat incelleétus

fe

verum dicere.

10

Aliam definicionem cradit vniuerfaliorem,& com-

pleél:enrem omnem fcientiam,dicens: fcire eíl: per de–

moníl:racionem cognofcere: id eíl: cognicio difcuríi–

ua

euidens , habiraquc per fyllogifmum enidentem,

feu demoníl:ratiuum: in qua definirione demoníl:ra–

tionem

fumit pro

prremiffis, ac íi dicat

vt

benc norac

Serna: [ciencia eíl: cognitio certa euideñs illara ex

prremiffis cenis & euidentibus, quam definitionem

effe

optimam ex eo coníl:at quod exaé\:e explicar na–

turam fcienti:t:

d1fcuríin~

1n

communi,

nat,n

illa par–

ticula, cognofcere, fe habet ve genus: illa vero, per

demoníhationem, fe haber vt differemia per quam

diíl:inguicur ab opinione,

~de

diuina,

~

cognitione

principiorum

1

&

f,jencia beatorum., &c.

-------------

Q_v..&STIO

I II.

Vtrum rverittU, cert1tudo,

&

euidentia

jint

de ejfentia

fcienttd!.?

SECTIO

I.

Sententite

ad1urfariorum

propommtur.

1

pRima Cencenria eíl:Thomiíl:arum afferenrium eni–

dentiam,& cenirndinem non requiri ad fcicntiam

elfentialirer, ficMaGus, & alij

&

probacur.

1

Prima,íi

euidencia e!fec de racione effentiali

fcien–

tire

non

poffet conuenire aliis,fed conuenit aliis,nem–

pe habitibus principiorum)

&

eorum aétibus : ergo

non eíl: de racione eífenciali

[cien

ti

cr.

Secundo,Theologia eíl: nobiliffima omnium fcien.

tia, fed hrec caret euidencia , cum fere femper de<lu–

cat Cuas concluíiones ex duobus prindpiis reuelatis,

&

creditis, vei ex vno credito, & alrero cuidenti,

&

namrali: ergo non

eíl: de racione

effentiali fcientire

euidentire.

4

Tercio, fciendre fobalrernata=: funt verre fcientire,

fed fubalcernatre mulrocies non

Cune

euidentes,

ve

quando feparancur

a

fcientiis qnibus fubalcernanmr,

&

procedunt in concluíionibus deducendis

a

princi–

piis folum creditis demoníl:ratis catnen

a

fcientiis

fubalrernancibus; ergo

euidencia non eíl

de ratione

e!Tentiali fcienrire.

5

.' VI timo contra cenirndinem

íic

argumentar: cer–

mudo

formalts fcieocix Cumirur

a

,eerdtudine obie·

lbua ,

~oc

t"P.:

;ib infrnntabili connexione prredicati

cnm

'.nb1e...,

o

oíl:enía per

pr.l:

iffas,fed multoties im–

tabilHas obierJ:i

non coi

uenit

11-

lfentialicer,fec!

fo.

lu-:n ex .fuppo.

tione

alicpa

accidemali, ergo neque

conuen1ec

cermndo for rnalis

effentialiter fcien cire:

maior confl:at ex

d~étis,

mmor

vero íic

ofienditur:

uliqu11

certa aduertant1'r.

A

D~ert~i;idum

primó, enidentiam de qua lariffi-

6

me eg1nrns q.1. procemiali Logicre

1.

diClidi in

moralem, Phyíicam, & Mecaphyíicam: rnoralis eui–

dent!a eíl:,quando in

~ene~e

morís iuxca regulas

pru–

dencia= non poteíl: qu1s ob1eél:o non affentiri; v.g.eni–

dens eíl: e{fe Romam,

&

Macritum effe cmiam

Regis

Hifpanire,dari Salmancicenfem Academiam,& Com–

plucenCem, Archiepifcopum Tolecanum effe

Infan..

tem H1fpanire, & alía id generis,

qore

ei¡identia funr>

quia tot ligna concurrunr,tam vniuerfalis fidedigno–

rum hominum confenfus id a{ferentium, id concedem

re cogit, vt qui negaret Romarn, Marrirum, &c. effe

in

vn~uerfo

amcns haberecur cmn ram firmirer vocea

&

fenrencia toe grauiffimorum Doél:orum,confirma–

rum

íic

arque receptum, vt qui nunquam viderent

Matritum , Romamque de his loqúantur ita ac Gvi–

derint, q uia eorum exiíl:enria tot cellimoniis grauif–

Gmis confirmat 'U ,

Vlt

omnes· prudentes teneantur il–

las conficeri: nam impoffibile eíl: moraliter loquen–

do tot homines nó folum fapiences fed eciá fanébcate

prredicos vnanirni confenfu coc freculis effe mentiros.

Ha:caurem euidencia phyíiceconíiderata obfcuri·

7

tacem imporrat

rnm

in principiis extrinfecis fonde–

tur, fed nihdominus cogir cali euídenríre intelleél:um

affenriri, quia euidentia

elt

cogniti0nis 0rdo ad prin–

cipia,

qnre

decerminanr

ad

atfenfum , & impediunc

di!fenfum, fed polfunt

elfo

princi pia qure iuxca d1él:a–

men prüdencict

&

honeíl:os,feu rarioni confonos mo·

res derermtnent ad affenfum,

&

nen patianrur dilfen–

fum,

quarnuis phyíice nec derermincnt ad alterurn,

nec alterum imped1aoc, ergo da.cur mornlis euidencia.

Euidencia phyíica eíl: cb.ricas cognicionis ex

phy- 8

íicis principtis proueniens,qualis eft cognicio exiflen–

tire

homims ex cognitione vnionis materire,& formre

r cionalis incer

fe

aélu,

&

cognitio ignis ex

forno,

&

cogni.do

fubfhntire

[ub

accidenti vifo illo.

Euidenda metaphylica eíl: clariras ex prindpiis

me-

9

taphyficis proueniens ad cognoCcendum obieél:urn,

vnde quando obieél:um

ram

el are confpicicur, vt om–

nino repugnet alicer fieri; v.g.

hrec

principia, impof–

fibile

eíl:

ídem e{fe,

&

non e!fo, horno eíl: animal ra–

tionale,ign is non

eíl:

fubíl:antia vioens,icem hoc Deus

eíl: infinitus, infinite Capiens,

in

Deo nullum eíl: pec–

cacum, nulla imperfelHo,

qux

omnia adeo clare,

&

perfpicuc cognofcnntur in MetaphyGca

t

omnino

repugnet alicer e(fe poffe.

Secundo, euidentia vt íic diuidimr, in euidentiam

10

confequentia:,& con(equenris: euidencia confequen–

tia: innititur regulis bonre con(equenci:e &-princípiis

fyllogifandi, ve dari rerm1nos in

qmbns

omni ,

&

it1

quibus nulli,

&

dici de omni, &

dtci

de

nullo

in qui

A

bus

fundanrur omnes co11fequen1i:r (yllog1Ílno1

mn

in tribus figuris exdtences: euidenria confequentis

eíl: claritas, feu eoidentia reí ipGus,

qnre

in confe–

quencia eruicur poteíl:gne elfe vel inmofeca, vel ex–

trinfeca: incrinfeca eít.

li

habe:aur per medmm

ex

na–

tura reí connexum cum excremis, fine

a

priori, fiue

a

poíl:eriori,vc in dernoníl:rarionibos; aut

íi

ex cermi-

nis

ipGs immediate res cognofcarur.Exrrin(eca ::i.urem

eíl: quando per medium extrinfecum res

cog~ufc1

rnr

cuidencer, vt pcr

amhoricacc:m

atteftamis

eu1d~

nter

cognttam,