0000747692

Logica Dif

l V.

X 11.

diuijione

DemoJ?flraúonú.

fenfuum, qure trepe fallir,Gc enim efl probanda: hic

horno rider, ille homo ridet,& Ge de Gngulis: ergo

horno eíl: ri Gbilis, arque adeo prrernilfa ,ea non efr

euidens

firma.

Confirmacur

íi

quis efformaret hanc argurnenra-

tionem

poíl:eriori:quidquid habec hunc odorcm,&

faporem eíl panis , fed hoc fignando hoíl:iam confe–

cracam haber hunc odorem,& faporem : ergo eíl: pa–

n is: fallerernr fane

nec illa elfec vera dernoníl:racio:

iufert cnim concluíionem fidei cacholicre rcpugnan–

rem:ergo; fi quidem fenfus fallibiles funt argumc:n–

tatio in illis fundara porelt fubetfe falfo, arque adeo

non erit Dernonílracio de cnius eíl'entia eíl: verita–

tem ita certarn, & euidenrem concinere , ve non mo–

do omnem fallirarem,verum

omnem formidinern,

arnbiguiracem expellar.

"'4-

Nihiio'tninus negari non deber Dernoníl:rationem

pofteriori elfe vere,

proprie dc:rnonílradonem,

ita ve in nobis elficiat fcienciam cercam, & euiden–

tem , eíl: communis ornnium doél:orum fententia

cum Ariíl:otele,qui eam abfolute,& limpliciter fden–

tiam appellat capite

10.

& fupra cap.

dixerac De..

monfhationem elfe illam qua= confiar ex necelfa–

riis: quis aucem dicat hanc argumentacioncm: om–

ne animal radonale eíl: difcudiuum: omnis homo

tft

animal difcudiuum : ergo omnis horno eíl:

animal racionale ; non e(fé fyllogifinum conílan–

ttm ex

nece~ariis

euidentibus?ergo ·crit Demon–

. ftrario. .

Prreccrea efr pro hac fencentia ratio

pofierioci

eam manifefle probans, nam omnes Doaores vno

excepto. Aliaco_(cuius fen1tencia ab aliquibus error,–

ab aliis parum tuta in fide cenfecur) farenrnr hanc

propoGci~nem,

Deus eíl:, euidencer cognofci,

Demonílrari,fed non

priori: ergo

poíl:eriori, igi–

tur concedenda eíl: cognitio euidens' & fcientifica

poíleriori. Deinde quia perfeél:íffima fciencia,

de–

moníl:ratio eíl: , qure in Metaphyfica habernr, de

vnitate,fcientia,infini tace,pocenci,a,& bonitare ipíi us

Dei , fed hrec demoníl:ratio folummodo eíl: quia,

cum Deus nullam caufam habeac fi1i effe: pra:cipue'

quia ex [ciencia creara ,

bonicare ,

pocentia

creara' perfeél:iones increaca: iis perfeaiones

no–

bis in Deo colliguntur, atqui ira eíl: perfeétiíiirna

ha:c demonfl:ratio in fua

euid~ntia,

cercicudine,

claritate , ve inexcufah>iles vocet Paulus eos , qui

non collegerint .euidenter hac Dernoníl:ratione ex–

cellentiam omnipocentire , cuius Demonílrationis

claritarem perfpiciens Hebra:afyren , Pfailes in–

quam Rex, aliquando vifionem, aliquando audido–

nem vt iplius euidentiam,

fplendorem oíl:endar,

vocat mulcis in locis. Irem Demonlhaciones Mathe–

tnaticre piures funt quia,quam propter quid, fed De–

monílrationes pmnes illius fcientire Cune euidenciffi–

· rn~

necelfarire, imo omnium fcienriarum euiden–

tiores perfeéb'Cque ab omnibus repucantur ,

fine

dependentia

Demonflrarione proprer quid: ergo

ambre Demonfirationes conueniunc vninoce in ra–

tione Demoníl:rarionis vt Ge.

Q!!arra vero difficultas argumenti propoliti

e.xi

git ve explicemus modum q uo in n0bis hrec fcienria.

generetur. Animaduenendum primo efi, non minus

nos excirari ex cognicione effeél:ús ad cognicio–

nem caufre, quam

conuerfo exciremur

mouea..

. mur ex cognitione caufre ad cognitionem effeél:us,

candem enim connexionem haber effeél:us cum· cau–

fa,qu~Cl\.

C:l:_Ufa CUtn

effe.él

:u, &

f~pe

experimento

CO–

~nof~1mus

in nobis

c.ognit.uo

effeél:u animum

mqmetum elfe vfque dum ipfarn caufam attingamus,

penetremus.

Anii:naduenendum fecundo eíl,effeél:um ipfum

li–

cue cnmatem habet diftinéhm

caufa,i-ta terminare,

poíf~

diíl:inlhm cognitionem ab ea,

'iºª

cauía c

0 ..

gnofcitur; nec enim fempet Ín nobis

OftuIU

habet

cognitione ¡¡aufre, quin potius cum omnis nofi:ra co–

gnitio ,

fenfo inclpiat prior eíl: cognitio etfeéh15,

quam cogn.itio cauía: in

no~is,atque

adeo

cognitio

effeél:us eu1dens efi decermmare potefi ' nofirum in–

tclleétum,incitareque ad caufa: cognitionc:m euiden- ,

tem,& tune motus ille intelleél:us noílri, quo ex eu.i-·

denrer cognito ad illud euidenter cognofcendú mo..

uernr,efr fcientificus:euidécer vero effeél:um cognof ..

dubitari magis non porefr,quá caufam,quia vtriuf–

que cognico,cam effeétus quam caufre onum habet in

no bis

fenGbus:G ergo negaremus euidcntem aliquá

cognitionem effeélus propter fenfuum fallibilitacem,

omnis eciam euidens cognitio caníre neganda elfer,

arque adeo omnis

fciemia.de

medio tollenda, quod

cum noíha fide rep,ugnac dicente Paulo ad

Rod}.1.

quod nocum eíl: Deo manifefium eíl: in illis; Deus

enim illis manifeíl:auit:ergo concedenda eft in nobis

cognicio rnanifeíl:a Dei qure eft fcienti;¡.

Et ne quis rnípondeat Deum per reuelationem ea 8

manifeíl:affe fubiungir:inuijlbilia

enim

ip/iHJ),

cmmm1

mundipereaqu~faélafunt,

&c.ex

quibus verbis,& aliis

teflirnoniis

t~m

Sanéb Parres,quam Doél:ores Scho–

laíl:ici docenc in nobis eíle Dernonfiratio..netn

pofie–

riori, qua cuidencer cognofcirnus Deum

eífe.

lege S.

Thomam

q.2.

art.1.

füi

Molinam

Gabrielem

Vafquez diíp.20.cap+& Patrem Suarc:z

tom. mee.

difp.29.felt.fccunda.

Verum cfi noftros fenfus fape falli, vt in remo

aqucc immerfo,qui confraél:us apcarer;& in follo co–

lumb~,

quod in varios mutatur colores:& pane con–

fecrato

ali is

quz

Deo miraculose poffunt cranf–

mutari;quis enirn non fallacur in iudicio

f~rendo,de

Angelo alfumente corpus aereum in quo loquicur,

manducat,ridet & ali a animal is propria munia exer–

cec: nihilominus cognicio noíl:ra incelleél:iua fape

euidens eíl,tum quia ex fola terminorum apprehen–

iione abfque minifi:erio fenfoum,cuidenrer videt ali–

qua prima principia vniue1falia,quce

funt

fenfu re–

mera. Tum eciam, quia quando vnus fenfus fallicur,

alius

fo.~pe

corrigir errorem alterius, vt in remo im ..

merfo,call:us

~nim

vifum corrigic: intellc:él:us etiam

fc.nfus corrigit ve in diél:o cafu remi immedi

eui–

denrer enim cognofcit per aquam mollem durum

baculum infringí non poífe, arque adeo folum fra–

aum apparere: icem in collo coTumbre euidenter

CO•

gnofcit permanentes colores non mutari in fe,fed

fo–

lum apparenrer per diuerfam udiorum folis percuf–

iionom:tandem qura aliquos in

1'0bis

effeétus ira cia–

re cognofcimus, vt nullus fanre menris de his

dubi~

tare poffic;quis enim dubitet fe appetere,fe cognofce–

re,fe loqui,fe moueri,&c.crgo euidéter cognofcimus

effe in nobis appeticum, cognirion'em, motum ,

&e:.

Neque eriam verum efi omnem nofham cognitio-

nem incelleaiuam in fola fenfuú cognitione funda–

ri,licct enim ab his incipiar, & e:xcirernr noílra noti-

tia incelleél:iua,Gcut tamen ea efi cognofcendi facul–

tas,longe perfeél:ior & altior, ira res euidétius,altiuf–

que concemplarnr,& per frfos difcuríus, quibus caree

potentia fenliciua euidentius penetrar obielta, tum

eadem qua=

fenfu cognica fuere, tum alia

feníibus

remoca,& fupra Sph<cram all:iuiratis fenfuú cóflicuta.

Ex quo facile refponderur ad difficulcatem argu-

nienti, cuius minor neg:mda eíl:ad probarionem ne–

gandum eéiam efr affenfum illum, horno efi rilibilis,

fund~ri

prorfus in fenfuum cognicione prrecedenti,

fed in fuperiori imelleél:iua, qna: ex eo quod cogno.–

fcar, quod

lit

e[e

rifibile, deducir illnd ipfom ae–

celfario effe rationale,qure cogniciones

íenfibus in

ceprre

exciracre fuere, perfettionem vero ab

incel~

l~étu

fumpfenm.r.