Previous Page  507 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 507 / 582 Next Page
Page Background

~

.

~a=ft.

1

l.-

Vtrum de flngulari

corrup~ibili

p?jii

e.fe [

cientia.º

de

rebus, dum tamen

coca

thefis poftea ad hypote·

fim,

&

ad fefünica_cem

Sanél:i Petri exempli gra_cia

reducamr,fine dubio fecundurn regulas reé'l:e conc10·

nandi,talis fermo de diuo Petro d1cimr: ergo ftmili–

ter, licet introduétio & prima pars difcurfus,

qu~

in

maiori coníl:at,

6t

vniuerfalis,

dum

tatem toca

illa

vniuerfalitas

in

pra:miffis

folum

reperiatur,

&

con–

dufio ad lingularem materiam ordinetur, fine dubio

tota demoníl:ratio de ftngulari debeÍ: iudicari fecun–

465

dum regulas demonfl:randi,

SECTIO

I

i.

urgumenta aduerfariafo!uuntur.

1

J

A

O loca Ariíl:orelis dico minime noltrnm doéhi-

narn menci Philofophi aduerfari , licet enim

p~ure~

decepci foerint propcer rnodum eius loquen–

d1:qn1. negaré videtur; vt fupra vidimus, de lingulari

fc1ent1am eífe poífe: ille tamen folum voluit nobis

maxime difficilem eífe eorum fcienriam, vt inlinua–

uit illis verbis

G.

ethicor. cap.

14.

ibi ling

1

ularium

natnqu_e fe .fus eíl:, non en\m contingir accipere eo–

rum Cc1enúam:vbi ponclerandaeíl: illa parcicula,con–

tingir, qure non impoffibilitatem, fed difficulcatem

deno tar in acquirenda fcienria horum fingularium

fecundum particulares rationes, fecundum quas ab

ali is differunc, id quod experieotia manifeftat: vix

enim nos cognofcimus quid habeat hoc indiui–

duum ve libi proprimn, quod non

fit

qontingens:

quod eriam probar rarid pro Ariíl:otele addull:a,nam

indiuiduum diuerlimode, difformiterque

fe

habet in

fu

is effeél:ibus,

&

operarionibus,

&

fic folum probac

non poífe in nobis elfe fcientiam de illo fecunclum ef–

feétus contingentes diffimiles,

&

inrequales, non ea–

men negar e{fe poífe fcientiam de illo fecundum ope–

raciones communes:nam in his femper

Ce

habet eo–

dem m0do, arque adeo de illis particularibus

effe.él

:i–

bus (quos haber immutabiles, vt determinaras, pro–

prias paffiones)v.g. hanc rilibilitatem,hanc flebilira·

tern:hunc intelleétum,& hanc

~luntatem

dimanan–

tem ab hac indiuiduali namra) ben e poteíl: elfe fcien–

tia

·&

demoníl:ratio,licet nobis difficillimum

lit:

nec

de

h.is

loquitur Arifi:oteles,fed de effeétibus contin- ·

gencibus,& diilimilibus,qui

Ícµú

hoc,iam illo modo,

iam in hoF,iam in illo gradu reperiunrur in iudiui–

duo,

&

hoc modo tam Ariíl:oreles, quam communis

fenrenria incelligenda eíl:,

&

argumenta foluenda.

1

G

Ad primam parrem axio_maris illius,folum de vni-

uerfalibus , & non de fingnlaribus poceíl: dari fcien-

1:ia. Refpondet Pater Vafquez his verbis. Ea tamen

rarione vulgo dicitur fcientiam debere effe de vni–

uerfalibus, qnia ilJa ve plurimum poffunt nobis eífe

enidenter nota lumine natdrali ,

&

ita cerra, hoc

eíl:, perpetua: veritatis, vt nunquam nos fallere pof–

íinr.

Cret~rum,

íi

aliquorum úngularium habeatur

cuidens nociria,vt reuera haberi poceíl:,& qnihufdam

pofüis per difcurfum aliqua;i euidens

1

conclnGo col–

ligatur 'cm illius vere

>

&

proprie non erit fcientia?

ficut Afhologis vfu venir: moms enim horum cce–

lorum

&

vóiufcniufqne orbis, 0ccurfos aflrorum,

&

afpeél:us euidentem habent demoníl:rationem. Non

igicur repugnar vere'

&

proprie

effc fcientiam ftn–

gularium, quorum affeél:iones etiam fururre euiden–

ter,ac cerco cognofci poffunt.Qgocirca

G

Deus com-

1municaret euidentiam íingularium, qure fola fide

credimus, vt incamationis, glorificationis, &c. inde

poffent deduci coricluGones euidentes, & necelfari::e

vt quod Chriílus habueric Duas voluntates, quod

foerit riGbilis , &c. Hanc doS:rinam tradidiífe vitle–

tur Caietam1s.§. ad primum;inquit enim de incarna–

tione,

&

ali is fecundum fe c:ontingentibus po(fe elfe

fcientiam:quia,quatenus

fubfunt

huic fdenrire

Theo~

logire

funt

necelfaria, inrelligit

r:a.t~oné

reuelatio–

nis fidei, licue inquit, de contingenribus, fcientiam

Dei

e{fe

poffe.

.

Vnum Cane obftare poteft

ne

iíl:orum fingularium

í7

qure

de

fide diuina creduumr, fcienciam habeamus.

Nam íi communicarernr nobisenidentia eorum,

de~

berec eífe reí íicuti eíl:, per propriam fpecierrt ,

qtiam

vocant intuitfoam. Ex hac aucem non

pocefr

e{fé

di!:

curfos íicut alibí dicebamus,q·ü eíl: proprium iníl:nt.;.

menrum fciendi.

~od

ti

han~

notidam

intui~íuam

proprie,

&

preífe appellaremus fcientiam, poffemus

eciam eodem nomine nuncupare nociriam íingula.:.

ríum, qu;r

fo

la fide cognofcimus, fed quia fciepria

proprie,vt diíl:inguítur ab inrelleélu primorum prii1-

cipioru1n,non dicitur noticia alicuius per fe no

tí,

Cecl

per

difcurfum:id.circo

dicenduq1 eft lingularium

my·

fieriorurn fidei,eriamfi illorum Deus commúnícaret

nobis notiriam euidenrem non poffe eífe fcienriam,

non quod fingularia íinr,[ed quod eífenc per fe nota

5

&

ex i!lis per verum difcnrfum nihil euidencer dedu-

ci poftet, fed omnia limul in ei-s eodem inrnicu co–

gnofcerencur.

Ad fecundam parrem illius axiomatis dito inrel-

z

~

ligi vel de [ciencia eo modo quo fupra explicui–

nius , vel de illa vt

comprehenfi.ua

íingularinm,

pr.:?fertim quoad ipforum exiíl:entiam

fu~uram

>

quia ipforum quoad rnlem fornritionem,

&

contin–

genriam,-certi aliquid habere noh polfumus:quia nee

eodem modo conliíl:ehres habenr operaciones;

&

effeétus, nec determinatam exiíl:entiam Bene video

Scotum loco citato díuerfo modo fentire.

Aíferi~

enim lingularium non polfe

e(fe

fcientia111, edam

íi

euidenria illorum habeamr per diuerfum,quia de ra–

tion(? fcientire, ve definirnr'

1.

Poíl:er. cap.2. purat elfe

obiec1um Vniuerfale: poífe camen etfe fuperiorem

noticiam,quam

fir

[cientia eo loco definita:aut

eti<µn

vt definitur.6.Echicor.cap.4.&

5

.prov~

folum ab opié,

nione diflinguicur. Verum eius femenria mihi nori

placee, quia illa condi

ti

o obiell:i vniuerfalis non vi–

detur neceffaria ad rationem Ccientire, etiam vt

I.

Pofrer. definimr, nifi eo modo qL;em fopra explicui–

mus.

~inimo

6.ethic. cap. illo

5.

Ariftoteles aperte

dicit fcienriam eífe. exiíl:imationem

de

Vniuerfa}¡,.

bus ,

&

de his

qu~

neceffario

funt.

Q.!!are

fcien~ia

Gngularium adhuc non eífet ea de q1.1a agitur in

6.

Erhic.

fi

illa effet conditio nece.ífaria , vt pucauit

Scoms.

·

l

Ad primam rationem nega potiilimam caufam,

x9

quare ab Ariflotele affirmencur vniuerfalia funda–

mentalirer

a

parre reí, effe, ne fcientia:: de medio tol–

lanrur, quia hxc caufa eíl: maxime exrrínfeca ad vni–

uerfalía ponenda,fed potiilimam,

&

ceniffimam,effe

ipfas rernm fingularium naturas

a

p01.rte rei exiíl:en–

tes,quatenus nullis eorum repugnat hiibere

~onue-

11iencian~,&

fimilitudinem in ei[dem prxdicatis

cm~

alcera ratione cuius anía

pr~becur

menti ad conct–

piendam vnitarem ,

&

conuenierttiam

formal~m

communem in eifdem prredic<Jtis.

Deinde reípondeo

(

eíl:o poriffima caufa ponen-

20

di ha:c vniuerfalia in rebus fuerit ne fcienti<t:: de me–

dio tollantur) negando nnllam fcientiam eífe polfe

de rebus lingularibus , cum ipfernet Aciíl:oceles de–

monflrauerit vnitatem,& hngulariratem primre cau–

fa>&

mtmerum quaternarium elementorum, & pro–

prietates folis

&

lunre, coníl:atque tam Deum, quam

quamor elemema, folem,

&

lunarn eífe Gng11lares

fubíl:amias, fed folu

üitut ex illa propofitioné

non eífe futuras illas fcientias , qµa: abíl:rall:e,

&

v~

fic contemplancur naturas rerum fob fpec;ifica, vel

generica vnitate.Adde quod certiffimum eft demon·

füari

a

Metapbyfica nullam effe tem vniuerfalem.

fonnalíleí,