0000747692

~reft.

I 1

~id

Jit

praél'icum,

f.1

praxÜ,e§ in quo

ejfentia,&c.

plario provc imperatur

& dirigicur

prudencia,

ítudium alicuius fcienci<I!, vel arcis mentaliter dire–

tl:um ,

produél:um a ftudioíitate

funt

operatÍOf.leS

cum reétirndine morali, vel arcificiali, ve ex

fe,

ex terminis paree, cum mereamur cali íl:udio,& con–

templatione: ergo inrelleél:io eriam in fecundo fen–

foerit verum opus, vnde in omni rigorofc,

pro–

priiffimo fenfu erit praxis, quia in omni vero, &

propriiffimo fenfu ea verum opus.

Confirmarnr h"c totum manifeíl:c, quia cogni-

tio duplicicer poteíl: concipi, vno modo in quantum

forrnalirer eíl: perceptio obieél:i,

adeptio formali–

ter ipíius,

vr ratio forrnaíis acquirendi illud cmn

conformicare ad ipfum, & ve ipfum petit acquiri

ftc

efl:

veriras formalis,

tí

fuerie calis percepcio eui–

d.ens a:quiualencer, vel forrnalieer, erie fpeculaeio

formal is, in hoc ienfu formaliter fornpca imelleél:io

prnve ordinatur ad obielhun hoc modo nunquam

eíl: vernm opus, ac per confequens nunquam eíl: vera

praxis in fecundo feñfu.

42.

Alio

medo fumitur cognieio refpeél:u

c~ufre

effi-

cienris, vel produél:iure,vel direél:iua:,vel regulariu.e,

ve efr obieél:um principij dererrninatiui reél:irudi–

nis in ipfarn,id efr,produél:iui reétirudinis in illam,in

quanrum nimirmn ipfa cognitio poceíl: reétificari re–

gulari,rell:áque fieri,tam arcificialirer, quam morali–

rer

cali principio, artíficialiter,v-.g.vt cum menrali–

rer fiunt carmín a eo modo, quo refertur in vita B.Io–

feph Ancherre, qui quamplurima carmina rnemori–

ter, vel inrelligibiliter fecit fine ali-qua fcrípcione,

vel vocali expreffione,

qu~

carmina fine dubio fic–

bant aétibus inrelleél:us, dirigente arre poctica ipfos

aél:us, ve fecundum normam ipíius fierent carmipa

reéla, vt falta funt; ítem dum mencalirer orario re–

thorica fecundum omnes regulas arris

fic,

ve refercur

de Cicerone, qui mirabilem illam pro Marco Mar–

c~llo

oracioiaem fecit incernis.aél:ibus, quam 'poíl:–

qnam coram Iulio Ca:fare recicauir,fcripris mandauit

aureis verbis, quod etiam in more poíirum e<fe apud

D.Cbryfoíl:ommn a<ferirur

grauiffimis auél:oribus

qui fine aliquo fcripto mirabiles condones ad popu–

lum Anciochenum habendas,folum mene alicer antea

cogiratas efficiebat tam excellenti artificio, tam cre–

leíl:ibns rechoricre floribus, vt nullus etiam amens

poffit id in dubium reuocare, an Gnt fecundum re–

gulas

rerhoric~;

quod apene confirmamr in loquu–

ttone menrali Angeloru.m(vt videre ell: in illa Ange–

lorum difpuratione) circa populum Iuda'icum, incer

Angelorum Perfarum,& Angelum Ifraelicarum,quo–

rum loquucio, vti ordinariilima fecundum alriilimas

regulas arcis, non rerrcnre, fed cxleíl:is in lucero edi·

cfr; tune íic carmina illa Iofeph, Orario Cícero- ¡

nis, concio,nes Chryfoíl:omi, loquuciones Angelo–

ru.m funr

m~caliter,

& aél:ibus intelleLl:us;tamen fine

aliqua voce,&fcripto in fua prima produél:ione faél:a,

vnde neceffario dicendum eíl:, & illos aél:us intelle–

l\:us, feu intelleébones artificialiter fuiffe produél:as.

Moraliter aurem reél:ificanmr, quando prudenria,

v.g:clirigit,& tribuir regulas;ve contempl.atio, medi–

tatto, coníideratio,

fpeculatio fiant reél:c

cum

reéHrudine debira, vt cum fruél:u in ·vita fpiricuali,&

e~olum~nro

fianc, quod oprime

Ric

hard.de Sanél:o

V1~ore

hb.1.de

contemplado ne cap. 11.& de prrepa–

r~t10ne

ad_

~ontéplacioné

p.1.c.n.&

74.&

D.Anfelm.

hb.de lim1hbus.D.Bonau.lib.d

e 6.alis Seraph faciút.

Et ratio

priori huius euidens eíl:, quia cum qure-

cumque aél:io creara, v.g. incelleél:io ex eo quod talis

lir,Gc defeél:ibilis,

obnoxia errori,ve reé\:;i fiar, in–

diget regulis,& doél:rina,rell:icudinéque artis,vel vir–

tucis,

in hoc fenfu cognicio

haber marerialirer,

ve cognitio,& veritas formal is, quia potius in hoc fe ,

haber, vt qua:cumque materia dirigibilis, nam licue

aurum eft indiffcrens,ve ex eo fiat ab artífice füenuo

vas rell:um' & artificiofom'

defeél:uofo artífice

imperfeél:um,& defeél:uofom,& ideo indiget regulis

artis, ve reél:ificecur,

arrificiofum vas fiar,

vrge–

tur,quia fcripdo,& loquurio,motus localis,aél:io vo–

lútatis,quia font ;¡é\:iones obnoxia: errori,& defeél:ui

indigene regulis anís, vel virrntis, ve in eis reél:irudo

collocecur, qua reél:e fiam, & Ge compaébc propter

hoc arcificiurn vel reébtudinem , vocanrur verum

opus) ac per confeq uens vera ac propria praxis prre–

cise proprer hanc reél:icudinern, quod conuincit ar•

gurnencurn

fupra

faél:um de duo bus aél:1bus volunca–

tis cú reél:icudine,& Gne illa,in quo nota,quod aétio,

v.g.voluntaris, a.mor fcilicet,Ú concipiacur quatenus

cft rendentia formalirer, & profequutio boni,& con–

iunél:io cú fuo obieél:o,nó vocatur vere, & propriurrt

~pus

in fenfu, in quo loquimur, qui eíl: fecundus fo–

pradiél:us; atcamen

ipfe aél:us vohmtaris non for–

maliter in ordine ad obieél:ú,& ve ten den tia ad illud

fed porius vr obieél:um formaliter principij regulad•

ui,& diretl:iui,& reél:irudinem produél:iui,& induél:i•

ui, hoc mudo eíl: verum, & proprium opus> quia in

hoc non diilidet ab obieél:o anis fabrilis, rechoricre;

&e.ergo Gmilirer incelleébo quaceous perceprio for•

maliter efr,& ve cognitio euidens conformis obiel\:oj

eíl: veriras formalis,& ve fic non eíl: verum opus, alio

modo,quádo concipirur cognitio vt fubieétum diri–

gibile,capáxque direétionis,& reél:icudinis,quam de–

ber recipere

principio direél:iuo)& vt ipfa cognido

ab eodem principio aétu direél:a

eít

regulara ,

fe–

cundum normam arris faél:a,& non eíl: rninus veru1n

opus,&vera operabilis encitas, quam aél:io volunra–

tis, aél:io potencia: motiure verba, feu fermocinatio–

nes, quia in hoc potius

haber , vt verum tranfcen..

denrale, quam v'e veritas formalis, quia vt íic porius

formaliter eft fubieél:um dirigibile , & op.wtbile,

quam conremplacio,

fpeculacio.

~od

euidenter pacer,quia formal is veriras,vt ta-

lis eíl: conformatio formalis obieél:i,

rora fumicur,

ve talis conformado

in ordine ad obieél:um;qua–

tenus amem cognitio comparatur ad prindpiurn di–

reél:iLlum pocius eíl: obieétum principij

confor–

rnanris ·ad iHarn)

quam

conformatio ad

obieél:um~

~rgo

in hoc fenfo pc;Hius eíl: vermn opus,

vera pra-

xis ,

quam

fpeculacio , & veritas formali's.

Vltimo confirmarur,quia hic aétus intelleél:us,hoc 4

iudicium nimirum, fyflogifmus debec coníl:are qua–

ruor terminis,oon efr fpeculatioA_uia non

efl:

cogni-

tio euidens , imo

e(~

cognitio

faifa,

neque procedic

modo refolurorio, quod petirur ab Scoto, vt

íir

fpe–

culacio;ergo eíl: iudicium pra&icú, licet falfurn:ergo

contra hoc iudiciumJyilogiílnus deber fieri tribus

cenninis cum hac fubieétione,

prredicatione rer–

minornm,íine eo quod det aliquam rationem

apdo–

ri,neque

pofreriori,vr docetur in Summulis;potius

modo doélrinali artis

quam

fcientire,& potius com–

pofüorio modo, quam refolucorio erit iudicium pra•

dicum,& minime fpeculacio; fed hiG: aél:us, qui non

eíl: fpeculatio dirigicur

Logíca,quia nulla alia (c:ien-

tia vel ars dirigir illud iudicium fecundum

fe,

nerrt

aél:us inrelleél:us, ex quibus

fit

iudicium illud, pore–

rane iidem ordinari erroneo, & defeél:uolo modo,

licue primum iudiciurn:ergo ille aél:us intelleél:us eíl:

verurn opus, vnde vera praxis,quia efr aél:us cum re–

él:itudine modo compoGrorio faél:us vere dirigibilis,

direll:us, qui mirtime eíl: fpeculatio, nec vericas

formalis: ergo iam aél:us inrelleélus eíl: vera praxis.

Sec1;mdo principalicer fic argumemor.Principium

habens pro obieél:o operabile dando regulas ad ope–

rationem illius,habet pro obieé\:0 verum opus,

fic

eíl: praél:icum;fed inrelleélus in ordine ad aél:us pro–

prios efi principium habcns pro obieélo operabile,

dando