Previous Page  119 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 119 / 582 Next Page
Page Background

~a::íl:.

I I

J.

§2gid

flt

pra{ficum

prt14veÜ,

f5

in

quo

ejfentia,

&c.

77

íl:inél:iuurn

illiu~

aélus: fed ornrie fpecificatiuum ,

&

difünéliuum eíl: aliquid intrinfernm in ipfo aél:u:

ergo omnis ratio, quam haber aél: t1s in ordine ad ob–

ieélum formale eíl: intrinfeca in ipfo aélu. minar

probarur:

omn~

(pecificatiuum eíl: ipfa differenria ef–

fentialis, quia

eífe

(pecificatiuum eíl: effe

conH:irnti ~

uum vlrimum fpeciei; fed differenria fpecifica e!t

coníl:irnciuum vlrimum fpeciei: ergo eíl: fpecificaci–

uum

vlrimum illius ; tune lle, omnis differenria ef–

fentialis eíl: intrinfeca reí, cuius eíl: ditferenria: ergo

ratio praél:ici eft inrrinfoca ipíi aél:ui : deinde, quia

id,

quod habet aél:us, vel habitus in ordioe ab obie–

éh1_m eltordo

&

refpeétus

~d

illud, non prcedicamen–

ralis,

fed

tranfcen<lentalis; fed ordo tranfcendenta–

lis eíl: eífencialis,

&

inrrinfecus: ergo rario

pra~ici;

qu.:e

in

praébcó fumitur in ordine ad obieél:um for–

male erit inrrinfeca praél:ico.

·83

Probarur nunc, quG-d nullus aétus voluntatis in-

crinfecus refpeél:u aél:us,

feu

notiti~

praltica:,& idem

ell:

de habirn, quia omne illud , quod intrinfecum;

&

effentiale

eíl:

refpeétu alicuius eft intrinfecnm tan–

qnam prcedicatum Metaphyficum, vel Phylicúm: fed

aél:us voluntatis neutro modo poteft effe intrinfe–

cus refpeél:u aél:us intel!eél:us : ergo aél:us volunracis

minimc efr intrinfecus , fed extrin(ecus , &c. minor

probatur qu¿!ntum

a~

primam panem. Omne pra:di–

carum Metaphyíicum eíl: indiíl:inél:um realicer

a

re,

cuius eíl: prcedicacurn: Ced aélus voluntatis non eíl: in–

diíl:inélus

ab

aél:u inrellell:us, fed porius eíl: di íl:inétus

realirer ahl illo

:

ergo

non cíl: pra=dicatum Meraphy–

Ílcmn illius.

quod non

íit pra:dicacurn Phylicum, pa–

tee , nam omne huiufmodi prxdicarum vel eft per

modum formre, vel

p~r

modum macerire , fed aél:us

volun&.atis neque eíl: materia, neque forma refpeél:u

aéht~

inrelleétus : ergo non cíl: prredicarnm intrinfe–

curn Phyíicum refpeél:u illius. Probacur minor, aél:us

inrellell:us eíl:

i~diuilibiiis

,

q~ia

eíl: fpiritualis :

fed

omne fpirimale indiuilibile non habet materiam

j

&

&

forrna-m : ergo altus intclleél:us non haber mare–

riam, neqne formam : ergo all:us volunrads non eíl:

inrrinfecus refpeétu aél:us intelleé.tus , tanquam prre–

dicarum phyíicum: ergo praélicum in racione prall:i–

ci

non conílituitur effentialicer ab

aél:u

vo1uncatis,

s

4

Ve amem melius illtelligatur vis htiius

argumend~

fopponamus hominem , qu-i

lit

peritiffimus in arre

pingendi fine fufficienti aclLlertenria cogitet pingere

aliquam imagi!1em fecundum regulas

fua:

arris; fed

ille aél:us effer praél:icus: ergo

ra~io

praébci non de–

pender ab aél:u volunraris , feu libertare perfeéb.

minor probatur, quja ille aétus

eíl:

praé1icns' ,

gui

verfarur circa praxim

ve

praxim : fed

ille

alh1s vcr–

faror circa praxim ve praxim : ergo eft praél:icus.

s

5

Vrgerur amplius in amentibu·s in quibus nullns efl

vfus liberraris,

&

in dormienribus , in his proprer

fomnum, in illis ob rationern la:fam , qui plurima

efficiunt arrificiose, ve carmina, fyllogifmos, &c.

ex

habitibus praél:icis :

e

go

ad

op1eraciones, quae

funt

praél:ica: , non efl neceCfaria libertas. Antecedens ip–

fa

experientia coníl:at , nam amentes, qui

ex

nimio

fiudio iudicium amittunr , facile plurimos fyllogif–

mos conficiunc Cub debita difpolitione prremiffarum:

ergo amentes plurirna efficium

artificios~,&

ex habi–

tibus praaicis:quod auré fyllogifmos

efficiantjatren~

dendo ad regulas arcis, probatur , quia

fi

illis negecur

confequentia, proba

ne

fyllogifinum e(fe in forma:/ed

ita

procedere eíl: attel)dere ad regulas Logica: : ergo.

86

Refpondenr aliqui ad prrecipuam hanc rnrionem,

dicenres, quod licec aétus volunratis

fic

extrinfecus,.

nihilorninus fpecificare intelleélum, quia

fe

renet ex

parte obielti , quia aullo modo praxis dari poteft,

quin

Ge

libera,

&

lic racio liberi,

&

voliti

eíl:

obie–

étnm formale aélus praétici.

1

Ildeph.

d~

Penajiel ,

Philof.Tom,l.

Sed contra: effe liberum

&

effe volirnm non po-

87

teíl: e<fe obieél:um formale aél:us praétici : ergo falfa

eíl: folurio , Probarur ancecedens, ratio liberi,

&

vo-

liri eíl: obieélum mareriale aél:us praél:ici, ergo nen

pote~

effe formale. Probarur antecedens. Illud efl:

obieétum mar,eriale alicuius aétns , q uod poteft

ter–

minare piures aétl1s fpeci e diftinétos ad¡rquarc :

fed

e<fe liberum, & e<fe

volirntn

poreft terminare piures

aél:us fpecie diíl:inétos adétquace: ergo eíl: obieéi:um

materiale. Ma.ior eíl: cena,& p:Het in aél:u inrelleél:us,

qui eíl: obiefrnm maceriale Philoíoph he,& Me raphy–

ficre: qllia eíl: differens ad vcramque fcie ntiam ,

&

aétus vtriufque fci.enti x.vecfantur circa illum. minor

probarnr. eífe liberum ,

&

volirnm perrinec ad aél: um

Meraphyftcum,

&

Phy<icum, qui

funr

purc fpecula–

tiui: item pcr vos ad aétum praél:icum: ergo elfe vaª

lirnm,

&

liberum eft indiffcrens ad piures aétus fpe-

de adcequara diftinél:os : ergo

effe

liberum,

&

vo–

litum non eíl: ratio forrnalis praxis

in

quantum

talis.

Secundo princi_palicer probatur; qnia

ipía

appetitid

SS

.finis in particulari ime rdum poreíl: effe praxis, hcec

vero cum

lit

obieél:um noritire praél:icre ,

a

qua iuxra

omnium fenrenciam

r~gularur ,

&

producirut, necef–

fario fupponir diél:amen aliquod,

fiue

noririam prá–

él:icam, cui conformecur: ergo non eíl: necelfe,vt no–

tiria praélica fupponat aél:um voluntatis circa finem;

fiquidem ea notiria, qua regularur ipía appericio

fi-·

nis eíl: prior illa, ideóque nequic eam fupponere, di–

ll:amina enim moralia non fupponunt prauam inten...

tionem, alias quod eíl: racioni confonum, vt in mo-

rali

eíl: diél:amen praéticum , dependeret

a

prauo, né–

que

eriam fopponit inrenrionem reétam ; cum ipfa.

inrencio

lit

praxis,

&

debeat fupponere notitia.m praª

él:icam,

a

qua in all:u exercito regulecur

J

alias ídem

fupponerer fe ipfum.

Confirmatur, nam

vt

aél:us intelleél:us dicarur

pra-

89

él:icus, non pendet

a

VO!Untate,

V[

a

ffiOUC11 Ce ,

quod

probarnr; quia omnis aétus intelleétus, qui

~e

fe

ren-

dir ad mouendum appetitum ,

&

regul andum aaus

illius, praébicus eíl:, aél:us aucem,

a

quo

mouecur

ap~

tims, anreccdic omnem apperitum: ergo aétus

pra.

ll:icus per

fe

non requirit voluncatis intencionem.

1j1aior pat'1!t,

qui~

non intellcll:us fpeculatiuus, lec.!

praéticns mouet appecirum , vt paffirrydocet Ari íl:o–

reles

lib.

E

chic. Poli

c.

&

libris de anima. Minor

vero

oíl:endirur,quia appetitus non tendir,niíi in obieél:ul'I)

cognirum , ideóque prima cognitio praética appeti–

rum

mouens prxir,e deber omnem aélnm appetirus,

ve ait Ariíl:oceles 6.Ethic.& 2.Polit.alias in infinicum

procederetur vt notauii: Ariíl:orelcs ipfo

7.

Ethic. ad

Eudemurn, hic vero aélus, omne malum eíl fogien ..

dum, praél:icus eft; Gquidern vim habet mouendi

ap..

pethum, imo primum principium cenfecur rartonis

praética.:, ve D. Thomas notat 1.p.q.79.ut.2. vndc in

2.2.

q.4?·

are.

2.

habitum talis aél:ns elidtiuum inrer

parres prudentice collocar.

'

Dices, aél:us eiufrnodi non

eífG!

perfeéte prafücos,

9<¡

cum poffit mens in eornm cognirione liíl:ere,

&

fpe–

culari, omne malum effG deceítabile,

&

ornne bo–

num diligibile

>

vnde

a

quibufdam fimiles vocantur

fpeculatiuis.

Forra<fe ramen qmefl:io de nomine erir, & ira

alh1s

'1

ille poreíl: fim

pliciter

praél;icus cenferi,

&

ideo D.

Thomas qureíl:.

17.de

veritate arr. i.fynda:refim vocat

limpliciter habicum praéticum

~

ratio eft, quia licct

poílir inrelleél:us in cognirione illa fiíl:ere, ex natura

ua camen aélus ipfe mouere appetitum valet media

onclulione práll:ica,

qure

ex illo inferrur. Aífenfus

amque principiorum naturaliter tendit

ad

affen•

um conclulionis. Confirmarur hoc , nam hic aé1us

n

particulari , hoc malum , verbi grat ia fonum

G

dl