123 / 582
~refr:I
V.
Vtrum
Logica
jit
fcientia praéfica,
rvel
Jfeculatiu~.
81
Secundó contra, quia
modu~
compoíitorius
efl:
de
fencia,
&
ratio, qua
fic,
quod eíl re omnino idem,
dfentia fcientire
praétic~:
ergo m quocumque repe-
licer verbis explicemr diuerlis; idem enim eíl: dicere,
riamr calis modus coníl:iruet prall:icum; fiue ordine-
hac via iturus es in hanc ciuiracem, ac dicere, hrec
rnr ad fpeculandum , quia talis ordinatio potius
via te ducet.
o~en~it,fi
proxirn_c,
&
non remoce
o~dinecur prin_c~-
Prreterea, quia regula e_x vi regula! eíl: neceífaria ad
19
pmm 1llud
Ge
ordrnatum habere ranonem praéhc1,
regulandum: ergo
{i
Log1ca dat regulas ad fyllogif-
&
fpeculatiui, quam habere folum racionem fpeeu-
mos conficiendos,
&
regulandos, erit line dubio ne-
lariui; exemplis manifeftatur; ex eo enim quod ali-
ceíforia ad regulandum ,
&
dirigendum illos,
&
non
quod medium ordinetur ad aliquem finem, non deíi-
tamum ad cognofcendum elfenciam illorum, narn
nir e{fe taHs eífenrire; vnde e:r. eo quod aél:us chari-
regula non eíl: uadica propter fe, fed propter aliud,
tacis ordinetur ad vHionem beatificam non delinic
fcilicer proprer regulandmn.
eífe aél:us amoris fupernaruralis , licue quia orario,
Dices,
illas, quas rradir Logica; non erre recrulas
ordinetur ad acquirendarn charitatem' noq definir
vere, fed potius cognitiones demonílratiuas. o
effe aétus virtutis orandi,neque horno quia ordinamr
Sed conrra,quia aétus inrelleél:us de faél:o funr regu-
ad Deum ranquam ad vlcimum finem delinic eífe ani-
laci illis cognitionibus LogicéE, cum fine direél:i
irl
mal ratiof.lale;
&
ratio ell:, quia talis ordinario non
definitionem, diuilionern,
&
argumencacionern: er-
deíhuic
pr~dicacum
eífentiale, per quod coníl:ituitur
go non tantum habenr eífe cognitionis , fed etiam
dfentialicer in
eífe
hominis;fed ratio procedendi pra-
regulre.
ll:ice,
&
compoGrorio modo, qure eíl: coníl:ituriua
VI
timo refpondenc diíl:inguendo coníequens, Cune
effentialirer habicus
p~aél:ici
in quancum talis, eít de
regul~
quoad exercitiunJ,
&
ex parte fcientis, conce..
cffentia Logicre
&
tale, prredicatum non deftruicur
do, ex parte fcientiz, nego.
per ordinationem ad fpecularionem : ergo liue ordi-
Sed contra, quia
pr~fcifo
omni accidenti, Logica
necur ad fpeculandum-, íiue non, cffentialicer erit
ex
fe
ordinamr ad conficiendurn modltm fciendi: ec-
praél:ica.
go ex natura fua,
&
e{fentialirer,
&
non folum quoad
R.efpondene Thomiíl:re quod licct Logica videa-
exercitium eíl: regula habitualis ,
&
aél:us, quos
fa-
tur aliquomodo praétice
proceden~,
quia camen con-
cit, funt regulre aél:uales. probatur antecedens ; qnidª
Liderac na.curam,
&
effcntiam modi fciendi, nullas
quid ex natura fua eíl: ímitabile ab alío tanquam
tradendo regulas ad illum efficiendum, .fed cognita
exemplar 'pra:fcribens modum operandi, per
fe
ipfum
eius natura , incelleél:us reddicur facilis ad fabrican-
&
ex vi eífentire,
&
natura: proprire dicit ordinem,
dum modum fciendi, ideo Dialeéticam non cífe pra-
vel quali ordinem ad illucL
a
quo imitamr; id efi ex
él:icam.
fe efi direél:iuum illius; fed cognitio modi fciendi
17
Sed contra, nam eadem cogtiitfo modi fciendi
prxfciío omni accidemi efi imirabilis ab ipfa fyllo-
efr vera regula diélans , quomodo
lit
faciendus mo-
gifmi confelHone: ergo per fe ordinacur ad
illarn~
dus fciendi, nihil enirn eíl: aliud regula quam co-
minor,
&
confequemia func notre. probo maiorem.
gnido, qua: dirigit potentiam ad opus, nulla enim
potencia ex natura fua dicit ordinem, vel quali ordi-
ratione potencia dirigitur ab incelleétu, nili per co-
nem ad aél:um ; fed qnidquid eíl: imítabile per aliud.si
gnitione1n obiea:i operabilis ab illa , omnino enim
haber rationem potemire refpetlu illius: ergo ex na-
idencicoe funt hz propolitiones; fyllogifmus in
Bar-
tura fua dicit ordinem, vel qnaÍI ordinem acl illud;
bara
coníl:ac tribus propolicionibus vniuerfalibus af-
imitabile enim eíl: quid potentiale refpeél:u imicatio-
Ílrmatiuis,
&
fyllogifmus eíl: faciendus in
Barbara
nis, licut rifibile refpeétu rifus,
&
vifibile refptél:L!
ex tribus propolicionibus vniuerfalibus affirmatiuis;
vifionis.
licue ha: func identicre
>
Deus continec fummam
Vlcimo
lic
probarur. Illa fcientia eíl: firnplicirer io
amabilitatem,
&
Deus eíl: amabilis fumme : ergo
¡¡alHca cuius aétus per fe Cune praél:ici; fed aél:us pcr
ipfa cognitio modi fdendi eíl: regula iplius con-
fe
Logicre
funt
praél:ici : ergo Logica cíl: fimplicirer
füuendi.
prall:ica. maior lic patee, habirns naturales produ-
Ratio huius
a
priori eíl:, quia cognitio praCdca,
cunrur ab aétibus nacuralibus ,
&
func in ordine ád
qua opus efficitur,
&
regula fecundum quam debec
alios al\:us einfdem rationis: ergo li all:us, per quos
fieri funt idem omnino, quia illa cognitio eít re-
producicur habirns, feu fciemia func praél:ici, eciam
-gula, ad quam tanquam ad exemplar, vel proco-
habicus eric praéticus, licue
fi
aetus, per quos produ-
rypon comparatur opus ve cognofcatur,
lit
ne reél:e
cicur habicus Cune aél:us Philofophici, habirus, qui
dfeél:um , an non
?
Sed ad iudicandum de modo
producitur per illos.erit Philofophicus ,
&
fi
fuerinc
fciendi, vcrum lit
l~gitirnus,
nec ne; referrnr ad co-
/ aél:us Theologici, habims produél:us per illos eríc
gnitionem illílm Oialeél:icam : ergo illa cognitio
Theologicus; &e.
de modo fciendi eíl: regula iplius faciendi ; nec po-
Minor prrecipui fyllogifmi he probacur. Illi all:us
teíl: inrelligi, qua racione cogHitio
lit
regula, nili
func Gmpliciter praél:ici , qui verfancur circa
pra~im
hoc modo ; li enim archireél:ura eíl: regula domus,
formaliter, fed aél:us Logicre per
fe
verfantur cuca
quia iuxta archiceél:uram iudicatur de ea,
&
idrere di-
praxim formalirer, cum verfenttu circa opus forma-
uin~
fuac cogniciones praél:icre, quia iuxra illas iu-
liter, vt latiffimc probarum manee
qurefrio~e
pra:ceª
dicarur de creaturis,
&
exercitium virrutum refer-
denti : ergo
font
praél:ici per
f~.
.
.
tur ad prudentiam, quia de eo iuxta prudentiam iu-
Dices, altus Logicre verían circa fuum ob1cél:um,
dicacur.
modo refolutorio, quarenus foas concluliones refol-
1
g
Qgod vero iuxta Logicas cogniciones de modo
uic vfque ad fua prima principia; fed hoc eíl: non effe
fciendi iudicetur,qnis ®biret? nam aliqua deber eífe
praél:icam : ergo.
.
.
.
.
regula,iuxta quam iudicemus de modo
fcieodi,~
per
Sed
contra primo. Q!!1a Log1ca
tn
quanrum t.alts
quam regulemur in arguendo, iudicand0, &c. fed
(ciencia refolu_ic
fu~s
concluliones.
vf~ue
_ad pnma
h:ec non eíl: alía, niG noticia Oia[eél:ica,. lin affigna
fua principia, fed
tn
quantun:i tahs fc1entta eíl:
pta-
mihi, qure
lit?
Ergo cognitio Dialeél:ica eíl: regu·
ica: ergo in quantum reíolu1e concluliones vfqne
Ja
de modo fciendi ; probatur maior, quia Grpe cir-
prima principia proprie eíl: praél:ica. probacor mi·
ca modum fcieodi oritur conrrouerGa : ergo dcbec
or, ratio praél:ici contrahitur ad Logicam per ratio·
effe aliqua regula, iuxta quam lis componamr, ne-
em fciemire, quia per id diíl:inguittlr ah aliís habiti·
que opus eíl: ,
V[
per modum imperij proponatur
us pralHcis non fcientificis, ve
a
Theologia,
&
fide
hoc erre faciendum, fed
f~fficit,
vt
doceatur eius ef-
iuina :
ergo
ratio fcieutia=
eft
effenti.alis Logica:
.
quatenus
t
~
.::...
.
:
:.'.::~
;-..
'.'.
' .·