Logica Difp.
I.
'De natura
Dia/e{fic~.
tum maner: ergo Logica non eR eminemer, fed for-
genus ad quin que pra:dicabilia.; fpecies efi vniuerfa -
maliter praélica.
lis
non in ordine ad genus, fed in ordine ad indiui-
Tandcm, quia qnod non elt formaliter tale, non
dua, definicio non díl1inguitur re;direr
a
d,efiniro;
~o
eíl: limpliciccr cale, ve quia Dcus non e(l: formalirer
genus laeius paree fuis inferioribus. ltem orones co-
leo, non elt Gmplicicer leo,
&
quia Sol non dl: for-
gnitiones pra:dicarnencorum Gíl:unt in pura cogni-
rnalirer calidus, non efr limplicicer calidus; fed Lo-
rione, quia non inclinarnur ex vi illarum cognirio-
gica
in
fenrentfa P.Ruhij lirnplicicer,
&
abfolute eíl:
num ad faciendam qualirarem , quanriratem, &c.
praéhca: ergo eít formalicer pralbca,
&
non erni-
Irem cogniciones, quibus cognofómus propriecares
nemer.
modi Cciendi
funt
aélus fpeculariui, cjuia illce pro-
3
1
Tenia concluíio; Logica eíl: formalicer fpecula •
prieraees ex fy llogifmo dimanant neceífario, Gne
a
ciua, ira ornnes Thomifire,
&
Scorifi~,
&
mdioris '
nobis cognofcancur, fiue ignorenrur, licur cognicio
nota: Theologi noílrre focieraris P. Suarez turno
2.
propriecacis, rilibiJieatis in nomine nimirum,& proº
fure Mccaphyf. difp.54. circa finern. P. Gabriel Vaf-
príeras febris cognica, feu cognicio illius
a
medi-
quez.
1.
P· difp.9. cap.1. num. r. Pacer Hurtado, To-
co fpeculaciua cognitio efl: ; tum quia licer cogno-
lems, & alij,
&
prohacur fic.
fcarnr , vel non cognofcarur, dimanar neceffario
Primo,
a
Logica producuncur mulrre fpeculario-
ah eífend:t , cum etiam quia minime cal is cognicio
nes formalicer; fed non polfenc produci
fp~culatio-
eft regula aliquid faciendi, nam ex eo quod cogno-
nes formalirer, niG ah habitu fpeculatiuo formali-
fcarnr ralis propriecas, nihil dilhrur fieri, fed íiíl:ici-
ter: ergo Logica. cíl: fpeculatiua formaliter. rnaior
tur in mera cognicione illins rei , ficuc eciam íifücur
ell: cerca, quia cognicio perfea:i fyllogifmi, ve lic,
in
cognitione dum cognofcirnr
a
Logico, quod prre-
cognofcendo euidenter illius nacuram,
&
elfentiam
dicahiliras eít accributum,
8'
non paffio vniueríalis,
in
communi penetrando principia Logicre eíl: fpe-
nam ex eo quod cognofcatur, ve attribucum, & co-
culatio formalicer. Ieem qua:cumque reduétio , fiue
gnofcacur non
e(fe
paffionem,talis cognitio quid po-
per oíl:eníionern, Ítue ad irnpofibile, li
lit
reduétio
retl: diélare faciendurn, vcl cuius operis pocell: eífe re-
fecundum regulas Logicre eíl: fpeculatio forrnalitcr;
gula? quod etiam paeet in cognitione, qua cognofci-
deinde cognitio illorum principiorum,
dici de omni,
tur demoníl:r_aeionem eífe cognidonem euidenrem,
&
dici de mt!lo,
dari terminos, in quibus ornni,
~
diíl:inltamque cuma priori,
cuma
pofieriori
a
fyllo-
in qui bus nulli,
funt
fpe_culacioncs formalicer. ltem
gifmo topico, ex hac enim cognirione quis poteíl:
demonll:ratio ctfentire demoníl:rationis eíl: etiarn fpe-
dicere intelleél:um induci ad demonll:racionem confi-
culatio forrnaliter,
&
qurecumque refolutio ad prin-
ciendam , vel aliquod opus., vel praxim o peri man-
ci
pi a Logicre, nam fpeeulatio in fententia om.nium
dandam, quod
a
priori lic patee, narp in Logica
du·
authorum cít cognitio refolutoria vfque ad foa pri-
plex poteíl: eífe cognitio, alia efi huiuflnodi. fyllogií-
ma pnncipia, quod fomicur ex D. Thoma r. p. qu.
mus in
FJari:J
conftac tribus
propofitionibu~,
prima
1+
are.
1.
quia fiíl:unc in eognitione euidenci reí- ifire
vniuerfali, duabus fequentibus panicularibus, vel
cogniciones refoluciure , curn nihil operencur fed
lingularihus cum rali difpolicione, fubieélione,
&
tamum pure conternplenrur,
&
racicmem reddane
pra:djearione eerminorum, vr v. gr. omnis horno eíl:
eífenri~
rerum ; fed ill:re fpeculaciones producuncur
animal rarionale; fed Pecrus eíl: horno: ergo Petrus
a
Logica: ergo
a
Logica producuntur wulcz fpecu-
eíl: animal rationale; hrec aucern cognicio neceífario
laciones: fed
praélica eíl:, cum
lit
regula,
&
cognitio diélans ali-
3
2.
Dices, quamcumque
fpect~lationem,
'luía Logi-
"luid faciendum,
&
in hoc confomarur roca ratio
ca fpeculatio clt, praéticam fpeculacionem elfe, id
pralbc,e; ali a aurem eíl: cognírio, quz nec implici·
33
eft inducens ad praxim,
&
quia non íifiunt in co-
te,
nec explicite diétac aliquiCI faciendum; fed coca
gnitione vericatis; {peculari enim propric lill:ere ell:,
ell: refolmiua in ordine ad principia,
&
fifrir in mera
11on funt proprie ípeculaciones.
cognirione perfeétionis probando calem
elfe,
im.o
Sed contra primo, quia quzll:ione 2.latiffime pro-
excellencia)
&
perfeétione foperare aliud opus: v.gr.
bacum manee, liflere non elfe rationem confücuci-
illa cognirio eft euidens, perfeéta,
&
cerciffima, quz
uam fpeculationis ve ftc, quia vnus ,
&
ídem aétus
innieirnr principiis enidendffimis,
&
cerciilimis; fed
indiuiíibilis eft ípeculatiuus,
&
praélicus, cum vnus,
fyllogiforns in
Dtilr&
in materia neceífaria innicimr
&
ídem aétus non poffit lifiere, & non íillere: ergo
princípiis euidenriilimis
~
&
cerciffimis, ve in cra-
falforn eíl: dicere, iíl:as non eífe fpeculaciones forma-
él:atu de principiis pater: ergo fyllogifmus in
Dar&
licer, quia non lií!unr.
efr cognhio euidenciílima, perfeéliffirna,
&
cercif-
Secundo, quia reduél:io fyllogilini ad impoffibile,
lima.
vel demoníl:racio, feu prohacio euidens eífencix de-
Icem hrec, illud quod eíl: ohnoxiu
m fallirari, elt
34
monfhationis in communi pra!fcise , quacenus tales {·.
imperfell:ius illo, quod non eíl: ralis natur.ce propcer
funr, fül:unr in cognitione veriratis; licue etiam
li-
\
fuam euidenriam,
&
cercicudinem; íed fyllogifmus
íl:unt
jn
cognirione verieacis demonílrationes qui bus
ropicus efi obnoxios falliraci; irem;& opinio demon-
euidencer probamus
demo1<ifl:racionem
generare
íl:racio aurem propcer fuam euident'iarn,
&
certimdi-
fcientíam, fyllogifmum fallacem generare errorem,
nem, non elt huiuímodi: ergo dernoníl:rario eíl: per-
&
fyllogifmurn opinatiuum opinionem generare,
&
feétior illis: ecce hre cogniciones, vbi minime indu-
cogn írio, qua dernoníl:rarnus formam fyllogifmi in
cirnur ad operandum, fed
tanturn
ex vi illarum liíl:i-
Barbara
dífiingui
a
forma,& figura
inDari¡>ex
qua in-
mus
pr~cise
in mera fpeculacione eífentire demon-
ueíl:igamus principia, qui bus inniticur euidencia ba-
íl:rationis coniunébr exiíl:entia: fecundum exigenria..m
m m re rum; qnia ifl:re cogniciones non ordinantur
rali~
eífentire, quod ali ter euenir
e~
vi alcerius prima::
ad praxim, quia iam fopponúnt illam, fcilicec cogni-
cognirionis praél:ica: diél:ancis, guornodo lic focienda
t ionem, qu a: d-i él:ar, quornodo
6r
facienda demon-
talis demoníl:ratio, quod minime facic ha:c fecunda
íl:ra tio ,
&
quomodo
lic
faciendus fyllogifinus , de-
refolutiua cognirio, quod patee euidencer , quia ob-
moníl ra rio aurem huius cognitionis diétantis,
&
pe-
foétum h.uius cognitionis eíl: eífentiá reí
facie~d~,
nerranris fyll ogifmi perfeéli principi;:i' vr pure fpe-
&
operanda!
a
prima cognieione diíl:inll:a eífenr1ah--
culaciu a eíl:, fifl:ic in cogn irione vcriraris ; prrererea
ter. Icem obieétum huius eíl: perfeétio, per.
qt~am
rn~
cogniciones: p·rredicabilitas eft artribucum,
&
'
e!fencialiter diíl:inguicur elfenci a demoníl:ranon is
a
non propri.a paffio vniuerfolis, indiuiduum· imme-
~:
ro pico fyllogifmo, & cffencia illius ; fed
.bz~
ohie:
diacc fobditur fpeciei)
&
non
gener~,
vniuerfale eíl:
1'
éta nou Cum operabilia a Logica, przc1pue ex.
VI
hu1us