712
Dioptricx
parvum, hoc eft pro objeél:o majori, imaginem
ejus parvam fpeculamur; igimr in rclcfcopio con–
vexo•concavo pauciores objell:i parres , in con–
vcxo-co11vexo piures limul deregunrnr.
C O R O L L A R 1U M.
Ex qno concludo vix rcle(copia convcxo-con–
cava 1mum pcdem, am pedem cum dimidio
fo–
pcrare dcbere,
li
enim longiora adhibeas, vix
C[ltnt
utilia ,
CO
quod curo exiguam tanrum ob–
jc8;1 parretn limul exhibeant, veríanda fimr diu
ut
dell:inamm fcopum
amngas. ~1a:
vero brcv10-
ra limc,licct non mulrum augeam,id quod vidcn–
dum eft, nec ad
m~gnam
dill:amiam feranmr, piu–
res ta1nen cjus parres limul detcgunt,
&
c:i:reris
paribu~,clarÍUS q~am CQ[~VClW· COJ~VCX~.
$.i tamen
ex alicjua d11l:anna long1on , veht aliqms limu
I
planitiem incegram fpcél:are, ut cxcrcitus ahcujus
ordinem, aut claffis intcgr:i: feriem ad convcxo–
convexa reC1mat: qu:i: licct longiora linr nec pof.
fint proprerea ram facilc circumferri,id ramcn fe–
cum affernnr emolumenti, quod cmn fint longio–
ra ad majorem dill:anriam feranrur , objell:áque
propcerea mulco majora exhibeanr ,
&
inli1 per
fi–
mul plura. Ex alia vero parte in eo dcficium ,
quod proprer lentium mulcirudinem
&
cralliricm
niú
materia
lir
valdc pcrfpicua, objell:um etiam
non ira ciare repr:rfenrent. Adde quod
li
lenres
oculares nimium deceganmr , objcll:um in media
lride appareat.
~~·Efi~MS·m.~-.w;~m·-M-3·~
PROPOSITIO XLVII.
Si
d110
objeila non
m11/11tm
diflita , fine telc{copio
appareanifub eodem
1111g11lo,
q11od minw difta–
bit
11dhibí10
te/,fcnpiomt1jm appqrebit.
Si fint duo objeél:a qu:i: nudis oculis fpell:ata
vicleanrur fob iifdem angulis,
&
q11:r in:rqualiter
ab oculo dill:enr : dico quod
fi
un úmque ob–
jell:um, pet rcleícopium rcfpiciamr, furc
nt
illud
rnajus apparcar,quod vicinius ell:. Cum cnim
(per
corolt.5.
1
.huji<J)
objell:um propinquius lemi con–
vex:i: , modo ab ca pluíquam dill:antia
foci
diílcr
imagincm habear majorem , majus eriam videbi–
tur.
N
am li fir relcfcopimn convexo-con"exum,
imago intcr primam
&
fecundam lcnrem lit ma–
jar, atque adeo h:i:c imago Ípell:ara pcr fecun–
dam lenrem major apparebir.
Ita
oll:cndimus ex
tclefcopio lieri polfe Engyfcopium(¡1rop.16.h1tj1u.)
Si vero
lic
convexo concavum,imagincm jam ma–
jorem dilatabir idcm concavum ad majorem am–
plimdinem quam parvam.
.
Dixi in Arfenione non muhum di!lita.
~iia
c¡uando radii ab eadem objell:i parte procc<lcn1es
funt phylicc paralleli , quia etiamfi in infinirum
removearnr objel\:um non porftmt nili magis ac–
cedere ad parallelos, ideo difíerentia cric ira par–
va,ut !ir iníenlibilis;nam certú ell: quod cum radii
penicillormn fenfibiliter Íttnt paralleli , non potc–
runr
lieri fenlibilitcr magis pacalleli
&
confequen–
tcr,neque imago lieri propior lenti,aur decrefcere.
C O R O L L AR l U M.
Ex hac propolirione dedLtccs longiorcm debere
effe
tu
bumquo propius ell: ob,jell:um, brevins ve–
ro quo longius.Nam(inprop.16.h11jw)oílendimus
dum
e~
releícopio lir engyícopium, ncccrfario
m–
bum lieri
longiorem.~1od
imclligendum cft cum
grano C.lis ; nam ex eo quod objeél:a remotiora
tubum brcviorem exigant,
li
quis puraret
fe
paral–
laxin porfe invenire,haud dubic compendiofiorem
viam inircr,
{i
cerca c!fer. Conrcndo falliílimam
erfe li comparcncur objell:a mulrum
a
nobis d1ffi-
1a. Hoc cn11n anno
1665.
in quo duo fe cornera:
cxl11buerunr,vidi aliquos voluifTe colligere uu úm–
que fupra Lunam fu1!fc, eo quod cubus bene dií–
polirns ad dil\inguendam Lunam, abbrcviandus
nonn1hil crfcr ad fpcll:andmn Comecem. Primo
igitur comendo deronum fui!fc prn:cedens corol–
larium i!Hquc majorcm vim daram quam habcar.
Nam
fi
fpcll:entur radii qui ab eodcm objell:i
punll:o una verbi gratia !cuca dill:amis in lcn–
tem conve:ain incidunr? nemo negare porell: eos
erf" p_hyficc
parallelo~,
Jta
ur
non defi ciam
a
p•·
rallcl1s. íexrn panc
1m~~t1
fecuodi quod cll: inob–
fcrvab1le. 51 ergo radn fierent omnino para\kli,
murnremur Ccxra unrum pane minuri fecundi
quod prop_inqui.orem redde.r im_al?inem,11eque
un~
parre cenucs m1llcfin.'a lamudm1s unius pili. Sed
dum pro objell:o umus Leurn: refpicirur Luna,
radii adlrnc ma.ther:iaricc non funt paralltli : igi·
tur non mmab1rur 1mago, am lier propior re ulla
fenlibili, quod
li
fenlibilis non
!ir,
inobícrvabilcm
ctiam críe neccfTe ell:.
.
A!feveranr ramen nonnulli fe f:rpillimc
e(fe
cx–
penos, nece!farium foilfe
ut
V
cnercm am Mercu.
rium, vel eriam Solero refpicercnr,ur nonnihil tu–
b11s brcvior lierer: íed hoc adhuc non noravi, ncc
vidi nornmm ab iis qui in verfandis rclefcopiis,
aliquod fibi nomen fecerunt. Sed etiamfi hoc con–
ccderetur, dubitandum ramen rclinquirur , an id
dill:anti~
objcll:orum,an vero diverlirati effet tri–
bucndum. Hoc ell: quia imago objeliorum qu:r
a
lente convexa exprimimr,non ell: uíque adeo pr:i:–
cifa '
lit
unicam fibi
a
lente dill:anriam vendicer,
fed excurrar aliquanrulum, dum objell:a ex
fe
fa–
tis luminis habent, hoc ell:
font
fatis perípicua.
Illnm tubi diípofitionem judicamus optimam in
qua objell:i magnirudo apparcns magis atrgentr,
quia pcrfpicuiras objel\i in ejus apparenriá refun–
dimr; quando vero objell:um non ira pcrípicuum
etl:,
non tamqu:i:rimus magnimdinem quam per–
fpicuitatcm,alitérque teleícopium diíponimus.
·E-*______•
.,...@&(#__ _
PROPOSITIO XLVIII.
Theorema.
Telefiopi11m duobm convexú,
&
1mo concavo
conftans.
Sint prim?, convexum
AB,
&
concavu~
C
~
exhibcntia objcéh EF imaginem
G H,
mirurn
m
rnodum