Liber
I
I.
¡09
eJ!lt1\)¡j!JlllJO.!\i11illll1!!lllW'
1lilmllll:lNJ!l!llll:l\l!l1fll(j¡jOOllll
l'ROPOSITIO XLI.
Theorerna.
Sp.c!l/11111 eotlcavmn, pofl
lentem
convrx.m1 a/i•
tprando pn11cil/01w11 radio1 part1lldo1 remittir,
aliq11ando diwrgrnie1.
Vide
figuram prxccdentcni.
Ponarnr enim fpecillttm
~ohcavum
GH ,
it:i
ur
imaginis E
F,
a
ícila lente convexa
CD
expri–
mcndz locus
íir
prxcisc in cenero conca,•iraris
fpecilli. Supponantúrque radii
K
E ,
!(
G
inrer (e
paralleli, ficur LF,
LH,
illi poll: fpec1llum conca–
VUf11
GH d1vergent
a
punél:is E ' & F re(peél:ivC:.
Sed
li
punGl:a E
&
F direél:e radiarcnc,effonnan–
renc imaginem AB , cum AB efformet imaginem
EP:
igicur (
per
4.1.h11j1" )
li
fiat permucatio,
&
objeél:um íupponamr elfe AB, penicillorum radii
crunt
paralkli.
,
. Paticer quia radii convcrgenres ,
&
incidentes
m
ípcclllum concavum
diveq~unc
ab aliquo pun–
él:o pofiro u!cra cemrum concavicatis ejus , poíl:
~efraaionem
faaam ,
li
íupponacur E F, locus
¡maginis exprimenda: per folam lemem convexam
CD,
clfe ultra ccncrum concavicacis ípecilli,& ra–
dii I<G, KE ; icem
LF,
LH Íupponancur conver–
gemes, pocerunt ita convergerc , ut pofl ípecil–
lum G H , divcrganr
a
punél:is E
&
F ,
&
coníe–
quencer concurranc in punais A & B , &
falla
permmacione, ita uc AB. fiat objeél:um
(per
4. 1.
huj1u
)
radii penicillorum íeparabunrur ab in–
vicem.
C O R O L L A R 1U M
l.
Specillum concavum immedla1c lc111i convexa: ·
applicornm,
(j
fic ejuídem Ípha:ra: porcio, radios
rcmittit parallelos, eos nempe qni pnalleli inci–
dunc in len1cm, mnc enim fi lens convexa
Cola
clfcc, radios par•llelos uuirec in cenero
{i,.,
con–
vexiracis; íed ex íuppoíitione ídem e{l ccnrrum
concavitatis Ípecilli, radii aurcm paralleli inci–
dentes in ípecillum divergunr quali
a
cenero,
&
coníequemer qui ex alía parce.convcrgunt quo<i
ad cencrum , remicrencur paralleli. Si vero Ípe–
cillum concavum ejuídem íphrer., portio, ci1 1us
lens
conv~xa
e{l íegmemum , removeatnr
a
leme
convexa,potcíl habere imaginero. N•m mue locus
imaginis por folam lcntem convexam exprimen–
dz cric vicinior
Íp~cillo
, quam cencrum ejus ,
ideóque radii pocerunt remicti convcrgemes,
~~m
divergentes erunt. Cum cnim imago per fo.
a~ ~;;;~~n~~~vcxam
cxprimenda , l?ngius dinec
rad1i
enicillor~avo
quam .cencrum
CJUS (
per
41.)
dém.
P
m paralle\i , auc d!vergenres eva-
COROLLARIUM IV.
Si alía
le.nsco¡w~xa adhibe~tur
pol1:
fpccilluni
concavum
111.
caíu
m
~uo
rad1i convcrgum auc
Ítmt paralleh ,
a~huc
1mago efformabiiur, quia
lens convexa radios parallclos unit (
per
6o.
1 •
h11j111)
& convergentes
etiám.Sivero radii ulcim\
divcrganc, quafi
a
punélo viciniore lenri fuper–
addirz , quam ejus focus, nuBa amplius elf'orma–
birnr imago : quia (
per
60
primi
h11j111)
lens con–
vexa radios ab ejus foco procedentes remircit pa–
rallelos, qui vero
a
punao propiore procedunt·
rclinquir divergentes.
U!l!ll!fi.!lf!!l!lf!!l!i!1.2001'111lil'.!illll1!1li!ll!lií:i!Gt!00!1!l@OO!lll
PROPOSITIO ·
XLII;
Problema.
Telrfcopi11m Hollandirnm, feu Ga/f/4am1m
lenrl
tonwxa,
&
fpeci//o concavo conflan1.
Ha:c Tcleícopli Ípccies prima inventa fuir, ca..
Cu
ut
pucatur ab aliquo anifice Hollando, qui
una manu lenrcm convexam tenens ab oculo rc–
moram , altera vero Ípecillutn concavum oculd
admovens , anim2dvercit objeaorum magnitudi–
nem apparentem mirum in modum augeri:ex qud
Ít1mplit occaíiohem le1ms liujufinodi apcandi
ru–
bís, uc ÍJcilius in cerca, & de1erminaca diílami:i
conrinerenmr. Hujus amem celeberrimi invemi
Ílma , roca:m Europam pervagata
ell:
;
GaliJ.,us
aurem Floteminus , nob1lis machem:iricus, cum
tantum in genere a!iquid de hujuímodi invento
inaudiiffec , cót lemes elaboravit
~
tot ratiocina–
riones adhibuic , ut candem id quod confnse can•
cum didicerat , rucíus invenerit. Ex quo hujuí–
modi Teleícopia , qua: prius Hollatidica dice–
bancnr in Italia,
&
fcri: in toca Europa Gahta:ana
nuncupamur. Conll:ant aucem ípecillo concavo,&
lcnre convexi. & hzc conrendo dcmonll:raca clfé
foperius, modo applicecur dcmonllracio hoc ra•
tiocinio.
Nulli invenimm1r oculi qui objeél:a in cem
~
& determinata diílantia non videant dill:inae ,
nonnulli in majori, alii vero in minori; ita
myo~
pes communirer vidcnc
d!ílinl1:i!lim~,
qua: íemi–
pede dltl:ant ab oculo, alii qu:z: uno cjrcicer pcdé
di!lira íunc, presbyta: vero qua: pludbus. Singulal
C ORO L LAR I
IJ
M 1
f.
aurem parres objefü vicini radios
in
ocalu1il
Si Ípecillum concavum fucric majoris íph¡¡¡r:r:
emictunc divergeme9; ex quo íequicur pro myo·
portio, quam lcns convexa, eámque tangat, pote-
~:~':!s :e~:~:t~;~~:¡f¡~~i¡C:r:~i~~i~ir~~;s~i~o~:~:
ríe dari aliquá imago, quia in cali caíu, locus ima-
ranr ; aliis vero minlis divergenres, presbycis au•
ginis
a
fola leme convexa c¡xprimenda: , e!l pro•
tem fere
parallelo~.
Q:!_are
¡¡
pq¡l Ienrem con-
pior Ípccillo quam ejus centrum : ergo (
per
40.
ve:cam , paulit ante concuríum
pen~cill~rum,
ad•
hi<jlll
)
adhuc radii penicillorum convergentes
hibeatur fpecillum concavum.
m~nor1s
ípl\u'."
erunr , multo magis
li
removeacur,
&
quo plus
fegmenmm ; ita uc
Pªº.'º
ma~is
dill:ec ab 1mag1•
removebicur eo citius radii unienmr ,
&
imago
ne, íeu
a
bafi dillinébionis Jcnns convex:z: , quam
cric minor.
lic
ícmidiamecer coocavicatis ejus
(
pe•:
41.
t.
C O R
o
L L
A
R 1
tJ
M ,
111.
buj1u)
radii penicillornm fi.enc. divergences., ergD"
.
unid
~oterunc
al7 omlo'my°Pi1s, Jfent en1mma-
Si fpecillum con'cavom
lit
,minotis fphzrz
gis, •ljt minus divergentes, p'rout
~~gis ~emove~
portio, quam lens convexa,,ill1que propius td-,
bicnr fpccillum concavum, a.bafi d1!lmél:1oms,íe11
moveatur, nulla fice imaao ; íed r<1dii peniciflo· , quo magis admovebimr lenu convexa:, ernnrque·
"
1/
V
11
u
iij
parallc'