Liber 11
I.
majori
a
cbrpore llfcido di!hntiá , quod fpatium
illuminandurn femper majus,
&
majus fiat ; dum
remittitll< lumen per radios parallelos non
fir
femper majus
&
majus, fcd eandem femper fervar
Jaricudinem,ergo nullo modo ejus imcnfio decref–
cere debcrcr.
N ihilominus adhuc admi(fo tali principio,con–
tendo falflun elfe , quod lumen non decrefcerer.
Ratio mea ell: quod ill:a: omnes rariocinationcs
falfo nitancur fundamento , ºconfiderarioncmque
abll:raél:am, applicem rei phyfica: , nullo modo
eam moll iendo , hoc ell: qua: probantur de unico
rancmn punél:o hoc coti fuci applicare volunc. Eílo
enim punl1:um illud facis,quod przcisc in punél:o
foci
invenicmr , radios propaget per rellexionem
parallelam, illa tamen lucidi puné1:a qua: propiora
erunr fpcculo radios eminenr divergences. Alia
vero • qua: longius
a
fpeculi fuperficie dill:abunt,
radiabunc per lineas concurrentes ,
&
poíl: con–
curíum
a
fe
invicem difcedenres. Immo fi lucidi
partes a:qualircr
a
fpeculo diíl:arem, neque camen
radios parallelos emicceret. Sir enim lucidum AB,
fpeculum fpha:ricum concavum CD , ponantur
parces htcidi A
&
B
,
a:qualiter
a
fpeculo CD di–
fiare·; dico radios reflexos parcis A, non
effe
pa–
rallelos radiis rellexis parris B.Ducantur per cen–
uum fpeculi •E, dua: diammi AE , BE ; pcr pri–
mam partero hujus radij qui ex punél:o A, inci–
dem in fuperficiem
fpeculi\~eminentur
per lineas
pacallelas diame1ro AE,
&
qui ex punéto Bpro–
veniem, remirrenmr per lineas parallelas diame–
cro BE. Sed poíl:eriores linea: non íum parallela:
prioribus, alioquin
(per
30.
t.)
linea: AE, BE,
elfenr parallela: , quod fieri non poieíl: , cum fe
inrerfecenc ín punél:o E; ergo fpacium
illumin~cum ampliabicur,arque adeo cciam admilfo priori
principio remicrecur lumen,
&
candem in aliquo
fpatio nihil
p~oducetur.
Faieor quidcm ad majo–
rem dill:antiam incomparabiliccr lumen excendi,
ita
ut
fir plus luminis in diíl:ancia
100
pedum,quam
pee radios direll:os propagaretur ad eres am qua–
mor pedes.
COROLLARIUM.
Ex hoc facile con!lrues lacemam,
qu~ objed~
fatis dillica eriam noél:u videre poteris ,
lit
v.g.
qua:nam hora
fit
in horologio publico. Maxi–
me
li
etiana telcfcopium adhibeas.Sic enim auc cy-
.
]]]
D
F
C
)indtus am fru!lum coni ABCD, apertum in
AB,
ln cujus medio E,
!it
lucerna: flamm" E,debct au-
tn cujus
n:
cem quantum.fieri potdl, elfe exilecorpus ipfas
lucerna: ' ne tntctcipiat radios reflcxos, in fondo
BC,
Út
fpeculum concavum i1a diftans
llC
flamma
E,
fit
pra:cisc in ejus foco. Dico pararam elfe la–
temam , quam fi obvertu ad turrim horologij
pub~ici,
porcris de noél:c horas tc\cfcopio lcgert,
10
d11l:ant1a centum paffuum, auc etiam plurium–
pro fllcculi perfeéHone.
:
!1.!l'l"lfl!1.!11l!11!2!1.!11l!l~l!li!ll!l!l1J(ll!ll(!1l!J()l!ll'1llllllrll·lll!ll'.l
P R O P O S 1T1 O
X V.
Theorema.
Spmila
concava minorúfph4r.t
fegmenta,
aptiora
fimt
.td
refieétend,,m
l11men
per
lineM
p11ralle/111.
Voco apriora ad remicrendum lumcn,ea fpecu.–
la,qua: lumen remiccunc magis incenfum , fed qua:
funr minoris fpha:ra: fegmenca, calia fum : cum
enim non muhum. decrefcat lumen in majori
a
fpeculo diíl:amia ; fed uniformimem aliquam af.
fell:er' ex alia vero pane quo fpeculum incenfius
illuminabitur ' eo etiam imenfius lumen remiccar,
&
fpecula qua: fum minoris fpha:m: fegmenca lu–
men intenfius accipiant
a
luminofo,
UC
pote vici–
niori , necelfarium erir,
lit
illud rellcll:ant magis
imenfum. Naro
qu~
luminofum propios eric fpe–
culo , etiam melius ,
&
intenfius illurninabir; fed
cum luminofum dcbeat elfe
in foco ,
&
focus
fpeculorum qua: func minoris fp.ha:ra: fegmenca,
fir
etiam vicinior fpeculo , fpeculum , quod ad
fpha:ram minorem percinet , forcius illuminahi–
cur ,
&
confequencer forcius eciam illuminabir.
Unde concludo inrenfionem luminis remilli pa–
rallele ,
a
duobus íoeculis concavis,
fe
habere in
racione duplicara , 'diamecrormn reciprocc, hoc
eíl: ita ut !ir plus lurninis ex fpeculo cujus diame–
ºcel' minor e!l , imelligo autem non diamecrum
magnitudinis Ípcculi, fed diamerrmn fpha:ra: cu–
jus fpeculum eíl: portio.
®'~!l'11<!1:!1~1l1Jt;ililtl!1.!l!l!lll!l!1!1!lil!lllll:fll!:!l'Ífilg;¡¡!li!!!!!
PROPOSITIO XVI.
Problema.
Fl.>mmam
candcl.t
in
punflo
fati,
alicujU4
fpeci1lfi
immoram
detinert.
Hoc problema
no~ ~am ~d
doél:rinarn '
q~~t~
ad uíum peninec , v1d1 emm nonnullos qut utr
vellem ad lcgendum, auc laborandurn , fpeculo
11 i
i
iij
'oncavo,