De Fontibus
naturahb.
&e~
131
Rquam triplam, fiat
ut
1
ad l·
ir~
l ad?• fic en'.m
duplicacur rado
1
ad
¡,
hoc
di:
bis funucur.
Et
~ca
ele
rcliquis racionibus.
.
.
Nonnulli
m
vim aqure premenus exphcenc,rc–
curronc ad vclocicatem, auc impcmm acqmlicum,
a
oravibus dccidcnribus. Ccrmm quidem ctl:
m
in
ll:~dca
explicuimus, velociraces gravium dccidcn–
tium fe habere uc ccmpora; ípacia aucem percurfa
e{fc
in duplicara racione cemporum;& confcquen–
rer in duplicaca racione velocicarum. Ex quo
fic
ur
grave decidcns ex quadrupla alcicudine,
d~1pla_m
habcar velociracem.
~are
videmr cxpcncnrns
quadrarc,
&
convenire;
ur
aqua in pcde cubi rnn–
tum prcilionem paciacur,
&
ex
illa
prr!Iione, can–
rum impcrnm ad momm , q'.1anc:1n:i Iuberer aqu_a
-' ex Íummicace ejufdem cub1cec1d1ííer, quod qm–
dem veri!Iimum eíl: ; fed id quomodo foadearnr,
non eíl: í.1ris cxpcditum.
.
Primo quidcm, licec inicio aqua, 911re efl
11~
Ju.
mine D, nunquam fuerir_ in fop_e11iCJe A,
~b1
ra–
men morns ranc1Íper fuenc .'º.nnnuams,_verc aqua,
qux
A
uir pcr lumen
Il,
fo1r
111
~uperfiCJe
A, ergo
cecidir ex foperfi cie A. Jdem d1eo de aqua Rucn–
re per lumen D,
(ed
gravia decidemia
(X
A in !l,
&
ex C in D , ira fe habenc
uc
almudo AE ad a_l–
ticud1nem
GF,
fic in duplicaca rarione veloc1rac1s
acquificx in punélo !l, ad velocicarem acq1111iram
in punélo D; igirnr
&
aqure 1ca í7
h.1?tb1~11.r.
Q:1arc
li
alrirndo
AE,
quadrupb fucric
alm11.dm~S
CE,fiet
m
vclocicasaqu:e in !ldupb lic
vclomms
in D. Sed fi duplo vclocius Ruacaqua,dupla At_1ct
aq<Ja Sine enim foramina
H
&
!,
per qua: vclocms
duplo
R
iac aqua;
VCI
bi
grada
i1_mam1nuru'.n
r;–
cundum aqua Ruar pleno forammc, ex
H
m.K,
frem per ídem cempus Ruac pleno 1tem alveo •. ex
l
in
L ,
m
excremiras
L
duplam habcM velocna–
rem, drbecfparium 1L, die duplum fp_arli l-IK,
fed
(j
fparium
fic
duplum, aqna
l L
cm dupla,
aqua:
¡..¡
K.
lgicur fi velocicas
fir
dupla, aqu:i
eriam dupla erir.
Non cctf.1c ramen diffirnlcas, neque videmr
omni110 folvi, co quod dum aqua cadic
ex
A in
Il,
aur ex C in D , vi3ccur rernrdari
~
fobjeéla
aqua,arque ad,(\
0011
poffc ranrnm imperum con–
ciperc. N1hilominus quio alia arque alía ª'lua fi1-
pcrimpo11irnr, compcníacur ifla recardacio adje–
ll:ionc alcerius , nempe aqota: qua: concinuo íub–
mini!lrari fupponimr; Ítd adhuc non videmr ram
pr:i:cisc ,
&
cxall:c compeníari illa rccardario ex
addirione nova: aqua: , ur pro principio aíli11ni
poffic.
Faceot difficulrnrem cííe maximam, ideoque
conlidcrari non poffe aq11am prcmcnrem,
m
im–
mobilem ,
íed
uc moram,
&
ex mom deorfum ac–
quirenrem iKJperum; ea aucem gravia qua: ex mo–
tu deorfum acquirunc irnpetum, ira
Ce
habcnc,
lit
deíccnÍL1s , íeu fpacium dcorfum ,
fü
in duplicara
rarione velocicarum ,
&
cempor11m : igitm
&
aqua·de0tfom mora eodem modo fe habebir. Ne–
quc occurrir aliud, forfican hrec al¡quando faci-
liora reddcnrur.
·
. Alio modo magis phylico rem cocam cxpe–
diam. Sir pondus A.quod dum in flaceri movcmr
ex A in
D ,
movcre poUic pondus
Il,
unius libra:
ex
Il
in
E :
qua:riiur amem quantllm debcac au–
geri pondus
A,
m
dmn percurric cLmdcm arcum
AD , moveac pondus duarnm librarum vclocira1e
dupla pr fic vdociras dupla debebunt dua: libra:
appendi in pu1¡ttc_C,.ad
~u~am
difbnciam ipfius
H
!l ,
&
neceífanum em m punélo
A
pondus
Tom.
I I
/,
quadruplum, nam crcrcit momentum duarum
Ji.
brarmn, íupra unam hbram ,
&
ex pondere adjc·
·~
D
l
G
ll:o,
&
ex di!l:ancia majorc, quz requiricur ad
ma~
jorem velocirarem : igicur quadruplicandum etit
pond!)s A. Sed in exemplo noll:ro,dupla aqua ex–
pel.licur per !l,
&
cmn dupla velocirace; igimr re'–
qu1mur quadrnplum pondus. Aq!1a: aucem cylin–
dron~m
requalium
fe
habcnc uc alcirudines; igimr
reqmncur quadrupla alricudo. Q:iare
G
poffer du·
pla aqua Ruere fine majori velocicare,requircrcrur
rancum dupla alcirndo ; quia aucem cpnnexa e!I:
quancicas
aq~1z
effuía:_ cum vclocirare ; 'uc fcparari
non pofilnc,1deo duplicanda efl racio alritudinum,
C O R O L L A R 1U M.
Cum quanciras aqure flucnris fe hobeat ur ve–
lociras, vclocirarcs crunc in fubduplicara racione
alricudinum.
~llli®l'lmllli'.!l!IJl¡'lllii'.!l!llml!it1lmll!1JO~l\llll?1JO!Z!lll11il!I
PROPOSITIO XXVII.
Problema.
Dttrá rroporti'one 11911.t. jl11entít, ex d11ob11s r11b/J
ptr 4911ale
lumen, eodcm
ttmpore,& d11rt11mi111
alri111dine, 11ltcri1u al1itudi11em invenire,
A
llr
I
~
D
FI
H
Sir\rario aqnre Ruemis per foramen B,ad aquatn
fluemem pee alcerius rnbi foramen a:quale,
lit
ra·
cio lincre C ad lincam D , !irque cognira alritudd
aqua: in rnbo A
Il
,,nempc a:qualis line:< E F; fiar
ur
C ad D , ira EF ad FG : ducawrque linea E9•
ad quam ducacur perpcndicularis
GH.concurrc~s
cnm linea EF, produéla in
H.
Dico FH
effe
alu·
wdinem cubi qua:lici , in cnjus pede, fi liac fora–
men, cric aqua Ruens,per illud ad aquam fluenrem
per
Il uc
Dad
C.
,
ro•
Demon!l:hcio. (
Per
t
¡.6. )
FG cll:
m_ed~{
d
ponionalis inrer EF,
&
FH, quarc rnrtoC d
~'
FH,
e~ du~licarararionis
EF, ad
FG,
c(~
1
~
du
\ca~
íed al_nrudincs (
per
pr~ce~enrern)
,fo:urem
fe
ha–
caranone aquarum Ruenmm1
d
ªf,'
."'reu ur
E
F,
ad
benr ex Íltppofinone ur C
ª
'
EF
fi
;:
1f
FG ; igirur alrirudines
(e
habcn~
tH
~
en
ad
FH: ergo
FH
cfl alcirudo cub1 quadi[I: Q!iod.·
erar dcmonfhandum.
R
ij
si