De Fontibus naturalib.
&c.
&
delluet aqua
B
A, defcender ícem aqua cruris
BC,
arque adeo comm imenurbabimr negorium.
T errium ne rnbus DC fü nimium lams, fa:pe
enim accidit in latioribus tubis ,
ur
media eonuu
parte aqua fluat ,
&
deCcendat ; alía media pane
aer
aCcendat , quod eciam fluxum aqua: liíl:crec.
Hnic ramen incommodo fucile irctur obviam
li
tnbi orificium
e
per quod aqua cffundimr, aqua:
immergatur
:
lic
enim excludecur aer : inteiligo
aurem quod vas aqua plenum
ira
illi
fubjiciarur,
ut ad duos, aut eres digiros
~1fra
aqua: fupcrfi–
cíem immeríum fic.
~iartum.
Cavendum eíl: ne altimdo moncis
fupcret ;
4
pedes alioquin nihil omnino fice; qua:
notario eíl: magni momcmi. Video enim in plerif–
que aut()ribt1s indecermínace,
&
fine ulla limica–
tione proponi iflud problema quali aqua ad om–
nem altimdinem aícendere poífec, quod tame11
&
experiencia:,
&
rationi omnino repugnar, Expe–
rienci:i: quidem : nam quilibet tentare poterit,
qt1od
li
nimis operoíum videamr , cubos ita lon–
gos componere , id experiatur in mercurio, inve–
nietquc ultta duos pedes ,
&
duos digiros, in fy–
phone
mercu~ium
non aícendere. Cujus reí ratio–
nem jam attulimu.s fa:pc. Aqua enim aícendit per
AC, quia aer gravitar in aquam, circa A poÍt–
ram, nec rame·n gravitar in aquam tubo conten–
tam , nam in illam gtavitare non porcíl: , niÍt per
aquam C B , hoc eíl: impellendo íu.rfum aquam
CB. Ponamus ergo gravitationem acris utrinque,
in
A
&
C cffe
ut
fex , gtavitationem aqua: A C
effe
lit
4,
&
aqua: BC eífe
ut
quinque. Q_uia gra–
vitatio aqua: BC detrahit de grnvicatione acris in
illam in punél:o
e
qninque gradus
>
&
gravitado
:aqna: AD decrahit
de
gravicacionc aeris ramnm
4
gradus, non erit a:quilibrium ; fed gravitado
~cris
in
A
fuperabic gravicationem ejuídem acris
Jn
pnnél:o
e
faél:am uno gradu; quarc acr impel–
let_aqnam AB,
&
ad aícenfom coget. Si vero bra–
chia
A 13 , 13
C fine omnino a:qualia nihil liec ;
eo
quod acris hinc inde aquam íuríum impcllen–
tis vire5 lint in a:quilibrio. Denique
{j
brachium
A
J3
íuperet ;
4
pedes ,
aut
in mercurio duos ,
cum duobns digitis.
~ia
totus aer qui i¡1 terram
gravicac,
lit
jam Ía:pc diximus, a:qualis eíl: ponde–
ris
c~1m
l 4
pedibus aqua:, atlt
i6
digiris mercurii;
grav1ras aqua: AD fuperabit graviratem aeris, ar–
que acleo aqua non pocerit impelli uíqus ad pnn–
él:um C. Ne igirur fyphon iíl:e
!+
pedes fuperer.
Nonnulli hoc fyphonis genere aquam derivant
falrem ad uíus domeíl:icos, eciam íupra libellam
aqua:.Sit enim fons in punél:o A,in quem immer-
gatur tubus AB ; lirque clavícula in A
&
C.
Item
1ir
infundibulmn E,iníl:rulhun pariter foo Epiílo–
mio , ex canali H
B
ducarur wbulus GD in vas
undique claufum D , quod habeat fpiraculnm
K,
&
canalem
F ,
cum
fo
is Epiftomiis. Claudumur
primo Epiíl:omia A , C , G , inf,111dirnrqne aq11a
fenfim qua: implet tubos A B
H
C. Tum claufo
Epiíl:omio E , aperiuntur A
&
C, lluirqnc aqua
pcr orificium C, claufis Epiíl:omiis
H
&
F ,
ape–
riatur
G,
fenfim aliquid aqua: defluec, íl:illabit in
vas D,
&
aer íenfim egrediemr cum aqua per m–
bum HC. Dixi fenlim, Ít enim laxior effec mbus
GD , ira ur mulms acr cgredi poffet; aqua cruris
C
H
fieret levior, ex mmio permixco acre , nec
pra:valcrec,
&
conícquemer cjus flnxus fiíl:cretur.
Ad hauriendam aquam
ex
vafe D,claudendum
di:
cpiíl:qmium
G ,
&
aperienda
K
&
F,
per
F
fluet
aqua,
&
per K,aer ingrediecur.
1l'llOOlfillliltlllil'lll.lll?il'll(lllílllll'll1\l.M'll!lfl!lflill.l,1l'llOOeel/J1G'li
PROPOSITIO
XX VI.
Theorema.
Si d110 vafa per l11mina teq1¡¡¡[ia codcm tc,;,porc
aq11am
ejfimdanr,
erit eo-ru.m
altimdo
in
duplicaríi ratione
11q11~
fi11e111u.
Sint duo vafa AD , CD, qua: habeant duo
h'r–
mina, Íeu duo foramina D ,
&
D requalia,
&
a:qualiter difpQÍtta ; per qtta: fluat aqua, a:quali
rempore; verbi graria pcr fernihoram ;
ita
camen
ut vaía linr fempet eodem modo plena, feu ad
eandem alritudinem A
&
C.Dico alritudinem AE,
effe ad alcimdinem
CF,
in duplicara ratione,illius
qure eíl: aqua: per
B
fluemis intra femihoram, ad
aquam, eodem cempore fluencem p.er
for~men
D.
Quod antequam dcmoníl:rem ,
fupponcnd:e
funt clariraris causa aliquz experiencia:. Prima fic
hrec. Si vas cujus alcicudo Ítt quacupr pedurn
ba–
bear lumen , prope fuodum; cu jus diamecer
fit
unius linea: , f01·e ut
intra
minuca fecunda rredc–
cim , emittat libra¡n aqua: : Suppono autem ira
aquam ipú fuppedirari,
ut
eadem femper perfeve–
ret aqu:c alcicudo , ucque referr quidquam valis
latitudo,ut oíl:endimus íupra;
&
a:qualia effe mo–
menca aqua: in vafibus ina:qualibus comeura:,
modo
eadem lit
ucriuíq~e
alricuc;lo.
~a:ricur
au–
tem hlc, qua:nam requiramr rubi altitudo ,
lit
per
idem lumen eodem tempore, dupla aqna effiuar,
rripla, aut in quacumque libuerit racione. Affero
quadruplicandam effe akirudinem ,
m
habeacur
dupla aqua ; ut h,lbeam.r rripla , alcitudinem non–
cuplam requiri, arque ira deinceps. Si duobus nu–
meris propoficis in\<Cniamr rercius proporciona–
lis , ille certius exhibebit alcitudinern requiÍttam.
Uc fi qureramr dupla aqua, qua: fluit ponarur
e!fe
1,
aqua qua:füa fit i,liat
ut
unum ad duo,ita
1
ad
4 ,
reqitirimr alcitugo quadrupla. Pariter
fi
vclis
aquam