102
Hydroílatica:
au•em D, deícendat ufque ad line?m F, dico it_a
elft
gravºcatcm fpecificam humid1
e
ad gravt–
tatem fpecificam h,nnidi D, ut pats
BF,
ad pac–
ccm
BE.
Demon!lratio. Gravitas fpecifica humidorum,
oíiro eodem pondere fe hober rcciprocc
ur
ex–
fcnlio, feu moles
&
magnimdo: (ed pats
humid~
C,
:t:quiponderans folido
AB:,
'."~ualis
e!l _pam
EB,
(P"
6. hu¡,..)
&
Pª"
lu11~1d1
D_, :t:qmpon–
derans eidem folido A
B,
:t:qualis e!l
111
mole par–
ti
FB :
ergo g•avi1as
fpe~, fic•
h11mid1
C
ad gravi–
tarem
fpecifi~am h,11~11d1
D,
fe
haber ,ur pa_rs
FB,
ad panem
EB
Pofo1 au,cm rec1procc, qma pars
demerfo
FB,
peniner ad hurnidum,D,
&
pars de–
mecía
EB
ad humidmn
C.
l!!!leil!l.!i~¡i:¡¡:!llJIJMlt!llJtl)ljl)!jlltl'l\llll{l!lllll{ll1.!11l11!'!!!
PROPOSITIO XXVI.
Problema.
Explorare
an ª '!''ªuna,
ali!i
fir
levior,&
magü aut
min/11
famraea [ale.
Sit
0
quodc111¡nque corpus aqua levius, quod i.n
utcamque aquam dernittamr , ea
10
qua mag1s
dcmergecur lcvior erir.
.
Hoc artificio ucunmc, qui in Germama fal cf–
ficiunr ,
fom
enim nonnull:<: fodin:<: , ex fole.
Doobus aurem modis , deber fa! Cuis purgori
fa:–
cibus , ve! enim lapis ,
&
rerra mixta Cale in
aquam in¡icimr, tune f:eces fundum pccunr,
&
aqua fale famrarur, vel in iis fodinis excavanrnr
foí{í" ,
qu:<: aqua implenrur , aqua aurem undi–
que Cal
a
mpibns amahir
j
&
deber eo Cale
famcari , ufque ad ccrrum rcnninum
&
gradum,
five inurile lit ulterius fa! adhibe1i, cum illt\d nl–
rerius non admirrat. Exploranr amem illurn gra–
dum ope cylindri c11j11fcumq11e, aur lignei, anc
merallici inrus ramen cavi ,
m
fopernarer, qui
IÍ
feme! immirtaruc in aquam , quam conllcr erre
famratam Cale quanrum far e!l, norcrurque quan–
rum íupernarer ,
&
eminear , ca aqua non fatis
erir faturata Cale in qua m•gis mergernr ; ea vero
plus íalis continebir, q11am par !ir , in qua minus
mcrgerur.
~are
alfondendo aq11am dulcem,
doncc •qua ad noram in cylindro f.iél:am perve–
niar ; h1bcbimr julla rnenfura ,
&
gradus qno
fo–
lc Íarurari deber aqua,
ut
facillime
&
cum lucro
poffir excoqui.
!1:!1:!llJfií1l1:!iN!00131!!!1!l!!21iil131i•ll.!1fl.!!!l!ifl:!)!lil!lí!®r1!l:lí1!!!1i
p
R O P O
$
1T l O X X V l l.
Theorema.
0 11a111l1m
faii&
e ntineat qu.Uibet aq11a
,
-..
iuvefti.gare.
Primo paremr inllrnmenrum, ad modmn ph;a–
lre
oblongo eolio; porerir erre metall1cum,
'ex
b
a–
él:eola íaris rcnui ,
ur
rorum in aqua
pura
no.n
mergacur.
Hoc.
in{hun
en1um
pones m
~qmh
brio cum aqua pura , in qua terrnm
lit
111h1l
Ca–
lis conrineri , quod ita pra:!labis. Annulo
B,
pon-
dus appendes, ve\ injicies
tot
pondera in ampul.:
lam
e'
Ut íola inllrumcmi cxrremiras AD emi–
neat Tune erir in "'qnilibrio cnm aqua pura•
quann'iíll Car ell. Tum in vafe feorfum aquam pu–
ram affundes quancum volueris , in!lrumenrum–
que impones, quod ur d1ximus mergerur ufque
ad lineam
.D.
Torms aqu:e pondus d1ligemer ex–
pende. Sir verbi graria
4
librarum, feu nnciarum
64
1
divide ultef!us uncias in drachmas
&
ícru–
pulos. Sint igitur fcrupnli
1
ioo
divide h
~ne
nu–
menun primo per
99.
quotiens erir
•• f .
Sume
fa lis punliimi bene cxliccari
&
bene conrnli. ícru–
pulos
11
f ,
&
injice in aqnam,
&
perm.m e ut
dirrulvarur, aqua crir denlior,atqne adeo m!lru–
menmm emerger : ponamus emergere ufque ad
~·
norerur circulus E. Dico in omni aqua , qn:e
m
cenrnm libris aqu:e unam Íalis conrinebit,
infü~mentmn immergendum ufque ad punll:um
E.~ua
in hac aqpa , qu:r: conrinet
p3rrcs nomaginca
no–
vem aqu:<:,
&
unam fa!is, ad hanc ranrum noram
demergimr: ergo
&
in omni aqua, íimili modo
Cale famrata idem evenicr. Secundo idem nu–
merus fcrupulorum
1100
dividarur in pan es
98,
quoriens erit
1 1
;:i.
Duplica hunc numerum,qnia
ex
98 ,
ur pcrficias cenmm, debenr érre dure par–
res nonagelim:e oél:avre: fienrque
l4
H
ex
quibus
fi auf_ras
11
f ,
pondus falis quod jam in aquam
d1rrolvifü erunr fcrupuli 11
.¡. ,
fer!: , addendi;
quibus in aquam injeél:is ,
&
dirrolutis, afcendet
in!lrumenrum ufque ad
F;
h:ec erit nota ad quam
demergetnr infi:rnmencnm, in aqua cominente
duas libras falis in cenrum aqu:e. Et ira divides
cundem numernm, ponchis aqnre exhibeniem per
97. 96.
90. 80.
&c.
adjeél:is ex íale partibus reli–
qnis ad
1
oo ;
lit
in diviíione per
97
,
rriplicemr
quoriens ,
lit
fciarnr quanmm fa lis iromifccndum
!ir ,
&
ira deinceps.
Ufus aurem fJcilis crir, íi not:e in eolio exara–
tre fois cyphris inllrnamuc, cum enim aqna faifa
ot!Crerur,