Hydroíl:atica.
IOI
tune occupare locum aqua: pendenris cenrum ,
&
decem libras ; fcd fobftituto pro aqua , pon–
dere quócumque
100
librarnm, aur vinure illi
a:qaivalenre , idem vas occupare deber locum
ccnrum,
&
decem librarum aqua:. Ergo eadem
virtus requiritur ad demei\endum ufque ad
li–
neam
AC ,
qua:
ne~effaria
erar ad eamdem aquam
in aére fu!lenrandam.
~od
demonftrandum
erar.
001.l1l1.l1l1J!!¡jl!IJ7ii31J1.l1l.1ll'i1.l1l1.l1l@..
ml1.l1l1.l1l!m1ll'i1.l8.~íl'll2!2
P
R
O P O S I
T
I O
X
XI I I.
Problema.
Demerfa.i navn extrahere.
Hunc modum demerfas naves
~
fundo attol–
lendi alfen in mcdium Cardanus. Sic igirur dc–
merfa navis, cui anneél:arnr multiplex funis. Hi
funes anneél:anrur duobus aliis navigiis li poffir
fieri requalibus demerfo , am plaribus m111ori–
bus , oneremr unum navigium , ejufque funis
ergatis aliiíque machinis quanrum 6eri porc!l
adducarur , & cendarur ; mm exonererur. Dico
navim exoneraram, elevaturam aliquanriíper na–
vim demccfam : licet enim navis demcrfa íeor–
fim fumpra gravior lit in ípecie, quamaqua, ag–
gregarum ramen ex navigio vacuo.' & ex nav!–
g10
demerfo erir levius aqua. Q!!ta aurem alta
navis , mpote onu!la magis mergiru_r, quam an–
reá , laxus erit funis , quare adduc1 deber quan–
nun fieri pore!l,
&
exonerad,
&
hoc alternarim
for ; lic randem arrollerur navigium ufque ad fu–
perficiem aqua:.
1.l1l1.l8®
1.l1llfl.lW·1lllllll1ll!IJlf1lll1.l1lB'll1.l1lr!il1.l8-llll1.l1l!li\1.l1l2!2
PROPOS!TIO
XXI V.
Problema.
Ctt; aq11.t projimdioru bolide cxplorari
11011
pojfint.
Miranrnr !"lonnulli in cerris Oceani partibus,
ramam ur arbttranrnr
cffe
profundirarem , ut
demiffis quibufiibet funibus omnino explorari
non p0illt. Dico ergo Írepe non
effe
ramam pro–
funditatem quanram exiftimant. Nam
íi
funis
eft in fpecic levior
aqu~,
camdiu deícendec bo–
l
is , q_uamdiu aggrcgatum ex fune ,
&
bolide erit
!"
fpccie gravius aqua. Ubi vero aggregatum
1llud
propt~r
adjeél:um longiorem fnnem, fuerit
in fpecie levíus aqua, tune fu!lcmabitur bolis,&
fnnis am fupernarabit, auc non rella defcen–
dec,
&
hrec ratio optima eft, polito quod funes
namici
Gm
in fpecie leviores aqua. Si vero
m
nonnulli exifümant fi!.nes nautici lint in fpecie
graviores aqua , ad aliam rationem recurrendum
cfr. Cem11n igimr funes nauticos licet graviores
aquii non multum ramen illa graviores effe ·
quandiu auccm bolis ad gravitatem funis
habe~
cenam proeorrionem, aggregati gravitas fpecifi–
ca longo fupcrac
imervallo gravitatem aqua: ,
quando vero tantos li.mis demiffus eft '
t1t
bolis
ad illum norabilem proportionem non haber ,
tune
aggreg~ri
fpecifica gravitas non mulrum
fuperat graviratem aqua: , arque adeo bolis non
rrahir fonem dircél:e ; fed obliquc in vorriccs
abire
permittit,
immo
fa:
pe _ab aqua: vorticibus
abdpi. Ex quo oritur hallu .
.
.
cuius ratio
cf~
ha:c, quain
di~:ll~·IO
non mod1ca,
f;1tis vehememer nahacur funi;
cm~e
quod_non
bolidem refpeél:u funis demi!Ii: e:b
1
mmod1ca~
ccr bol1s fundo innitarnr' vix ad
quo
fit
lit h–
bolidis craél:io.
vcrramr, ce!fJre
Qua:rnm nonnulli
metho~um
facillimam a
•
rum profundlCatem line fumbus
explotaudi,~u:.i
hunc finem duo corpora
li'.11u~
jungunc ; nem
e
plumbum-adiungunc fuben, ita tamcn ut
¡
~
fundi comalln feparcmur,
m
figura facis
ex:r~
mir, in qua
AB
c!l plumbnm ad modurrt
Gnó–
monis in fuperiori parce efformacum adh:i:rens
unco, fuber
at~tem
c!l CD.
~1od
ubi
~
plombo
feparacum fuem cnarat,
&
ad aqua: fuperficiem
cvolat ' ex tempore autem quod infumimr
cam
0
defce1¡fu aggr_egati ex
f~1be_rc
&
plumbo ,
~uam
m
afceníu fuberts potell iud1cium ferri de aqua–
rnm profund1racc. Sed ad hoc perficiendum mul–
ta funt obfervanda.
Ec primo quidcm obfervandum effet tempus
quod in'.utnir plumbum in deícenfu , }mmo quam
proporuonem obfervet, an acce\ererur ejus mo–
tus ,
an
fewndum íeriem nnmerorum imparium,
an ad a!quabilicacem aliquando perveniat. Parirer
coníiderandus effet afcenfus Íuberis , an pariter
acceleremr,
&
ira
toe
fum circumftantia:, ur nifi
multa! pra:ceffcrint experienria: nihil in hac ma–
teria cerci,confürui po!Te exifümem : major enim
diverlitas in defcenfu diverforum gravium , in
aqua quam in ac(C animadverrirur , nam glo–
bulus argillaceus liccus , eres canrum pedes quin.
que fccundis minutis perficit ., globus plumbeus
10
fpatiounius minuti abfolvir.
ll1!!1.l.l~lll:l'@¡¡-¡jlfll'!lfl1.l1l.mi@ií111.l1l:1ll'i1,l81.l1l!1!!1!iil1!!
PROPOSITIO
XXV.
• Theorcma,
In humidú diverfi1
,
partes efofdem corporú
folidi
/eviorú demerfa
,
fe
habmt reciproce
11&
gravitateJ JPecific.e h11midor11m,
Sir corpus folidum AB, quod in humiclo C,
demcrgatur ufquc ad lineam E , in hmnido
N
iij
autcm