76
Phisicte prima pars. Disp.
I.
Qurest.
III.
esse
sim pliciter, ipsumque constituat
in linea entis,
&
substantia:; acci–
dentalis vero non det' sed supponat
in suo subjeB:o
erse
simpliciter , cui
adj ungit aliquod
eue
secundarium
susten ·atum in primo: Solutio est D.
Thoma:
1.
p. quél!st. 77. art.
1.
SECUNDA CONCLUSIO.
Forma substant;at;s
reéle dcffinitur,
'A.élus primus materia:·
Dicitur in primis,
aélus_,
ad dif–
fe rentiam materia:, qua! est pura po–
r
tentia : Dicitur ,
primus,
ad differen–
tiam existenti;r, que est aétus ulti–
mus entis:
&
ad differentiam forma-
. rum accidentalium, qu;r sunt solum
aétus secundarii , pra:supponentes ac–
tum substantialem. Addicur
materia?,
ad differentiam formarum per se sub–
sistentium, quales sunt Angeli, qua:
sunt aétus , sed non recipiuntur in
materia.
Pr<eter hanc deffinitionem ali<e
tradit posunt, quíbus h<ec prima, si–
rnulque notio form<e amplius illÜs–
tratur : D icirur enim, id, per quod
substantia est id , quod est: Nam qu<e–
libet res est per suam formam ,. ut
ho-mo est horno per animam rationa–
lem : Unde vocatur: ab Aristotele,
Quod quid errrt esse,
8
.ratio quiddi–
tatis;
id est, constitutivum rei in sua
quidditate,
&
spede. Dicitur erial}l,
R adix p roprietatum,
eó quod , clim
primum in genere sit causa c.r.eterorum,
fo rma su bstantialis, qua: est primus
aétus in genere entis, debet esse causa
aétum accidentalium,
&
proprieta–
t·um, qua: sunt qu id secundarium,
&
rn inus principale, ut dicit D. Thomas
7 .
p. q. 77. art.
6.
Dicitur pr.r.eterea,
·r.d,
quod dat
me
simpliciter
1
id est
1
prímum
esse;
Nam ha:c propria est
ejus differentia ' illam
a
formis acci–
dentalibus distinguens, ut jam diximus
ex eodem S. Thoma.
Cum autem
operari
sequatur
eue,
&
in t;intum aliquid agat, in quantum
est in aétu, ut sepe dicit ·D. Thomas;
sicut forma est primus aétus e'ssendi,
ita est primum,
&
radicale principium
operandi: Cujus ratio altius ex eo re–
petí potest, quod per formam subs–
tantialem qua:líbet res partícipet natu–
ram Divinam ; ip.saque
forma, sit
qua:dam derivatio,
&
imitatio prími
ac purissimi aétus, scilicet, Dei, ut
perpendit S. Tbomas in primo, dist.
8.qua:st. ;. art.
2.
ad 3.
&
3. contra
Gent. cap.77. Deus autem non solum,
in se perfeétus est per suam emiratem,
sed etiam operativus :
unde forma
substantialis ut-r.ijmque hoc motus
a
Deo par.ticipat,
&
essendi,
&
ope–
randi.
Sed, ut etiam supra notavimus,
in Deo sunt duo genera operat ionum,
unum principalius,
ad intrd,
in quan–
tum se ipsum,
&
in se alía
cognos~
cit,
&
amat ; alterum minus princi–
pale,
ad extra
;
in
quantum suam
petfec-tionem
diffundere potest pro–
ducendo creaturas , quamum earum
conditio patitur ,
sibí símiles. Cum
igitur ea, qua: uniuntur in superio –
ribus , dividantur
in
inferioribus;
h~c
duplex operandi
ratio ita dis–
tribuitur formis substantialibus , ut
prima,
&
nobilior, scilicet
~
opera:–
tío immanens, convPniat formis no –
bihoribus, seu spiritualib1,1s , ·quale s
sunt Angeli ; qui licet non possint
se ipsos diffundere ad extra, produ –
cendo alios Angelos , at tamen pos–
sunt se ipsos,
&
in se alía ,
imo,
Deum
ipsum cosnoscere ,
&
amare;
quod