1000000220

179 / 436

D e Causa Finali. Art. II. i65
tend nnt in bonum: ergo pe rtin et ad
rat ronem formalem boni , ac proinde
finis. D ecla ra tur antecedens e Sic bo–
nitas apprehensa per imagi nationem
spec ifica c apptt itum ser:si ti\'Um; ap–
prehen a per intelleétu m sptcificat ap–
petitum rationalem; ut pra:s:!os, gau–
dium ; ut abse ns , desid.:rium, &c.
Resp. A prehensionem va ria re ac–
tus , & pute1111as; non ratione sui, sed
quód varia spe res , aut st atus boni –
tatis exhibea t. Nam bonum sensibile,
& intelligib!le _specie differu nt, p rGt–
sens , & absens diversum modum ha–
bem: Unde ex ipsa bon itate oritur
ha:c diversiras ; apprebe nsio vero se
habet solum ut conditio applicans.
Instabis : Per id finis causar, quod
solurn habet, du m ca usat; atqui finis,
dum causat, nondum ipsam !¡uam bo–
nitatem haber, sed solum ejus appre·
hen.sionem ; ut sanitas 111ovens él!gro- ·
tµm ad remedia sumenda , nondum
ipsam suam bonitatem haber, sed nu–
dam ejus apprehensionem: ergo non
per suam bonitatem ipsam , sed per
ejus cognitionem causat.
Resp. Disti nguo majorem : Finis
d um causat, sa::pe non habet bonita–
tem, ex-st1mtem aélu in re, concedo:
existentem objefJive in mente agentis,
nego. Na·rn, & ipsa realis bonitas fi .
nis exist-it 111 esse objeélivo in agente;
atq,ue ipsa est qua: rnovet; ex istencia
vero illa objeétiva' quam habe t ab
apprehensione , est solum condi tio,
sine gua n on moveret : U t calor est
ratio ·agendi in igr.e ; at, qu od pby–
sice in ea exista·t, est solum cond 1t:o.
Urge bis : Plura causa nt per mod i.; m
fi nis , qure nu llam ha bent realem bo–
nit atem : ergo in ill is ratio fin is non
es1. bonitas real1s. Declararnr antece–
dens: Sic Turcre agun t pcopter .Para-
d1sum l\llal¡ometis , qui nu!lam luhc t
Lo1111 ;; tem rea )em , sed tot u:. chyrr.:ie–
ric s cst: Sinen~ es multi , ut fenu r,
qu ot idic labo rrnt in qu<r re ndo phar–
maco immo rrali: atis , quod nullu m
est in r erum natu ra ; nam ,
Contra vim m~rt is est medi-
camen in hor tis.
I te m Chymista: op us & vigilias im–
pendu nt ad i:wcstigandam ratio nem
trans mucaodi alta metalla in auru m;
qu od tamen impossi bile est art i.
Resp. O istinguo anteceden s : Plu ra
causant per modum finis , qua: nullam
habent bonitatem realcrn, veram, –
cedo : exi!limatam , nego. Siquidem
illi omnes no n agunt propter ejus–
rnodi fines, nisi qu ia veram & realem
bon itatcm in iis esse putant , qua m
exist imant adeptu poss.ibilem, ideó.–
que illam enixe qua:rnnt.
ARTICULUS 11 r.
Qut2 sit Causa/itas Fims in aé'fu
secundo~
1'Res sunt sententi:t i Prima tenet,
causalitatem finis consistere in
obstentatione propri~ bonitatis: Sed
hoc esse non potest ; nam sa:pe s,uam
finis obstentat bonitatem , & tamen
nihil causar, nec movet voluntatem;
u nde M edea apud Ovidi um: Video me–
tiora , proboque ; deter iora sequo,..
D einde, cum finis sit proprium vo–
l un ta iis mottv um, causali tas finis e,st
p1oprius ejus in volu r:tatem influxus:
P l- rró, illa boni ob:.te ntatio n on affi–
cit vol untar,em, qua: non est potentia
cogno~citiva , sed solum intelleétum:
ergo causalitas finis non est illa su~
bonitatis obstentatio.
Secunda sentencia dicit, finem ac•
tu