De
Causa Instrumentali.
Art. V.
1
55
tus causre principalis non est propor–
tionatus
forma:
substa_ntiali instru
men ti , sed illam excedit : ergo ne–
quit illum attingP,re per virtut-es
a
se
di ~·;inantes,
etiam serviliter, n isi ali ·
quid virium accedat
a
causa principali,
motio , scilicet, illcr aél:uosa provehens
istas inferio res vires in aliqu1d 'earum
conditione altius. Minor negar-i non
putest.
Est
enim de rati?ne instrumen–
ti attinger'e effeél:um excedentem suam .
forma m.
Majo r ve ro est
s.
T hom:e
I.
2.
q.
109.
art.
r.
&
demonstra ri potest
ex eo, quod omne accidens dimanans
a
forma substantiali' ex vi su;:e d1ma–
natio
r.is, est illi commensuratum ,
&
addiétum : Non ením dimlnant ab
aliquo, oisi pertinentia ad ejus per–
feél:ionem, integritatem ,
&
condiuo–
nem; proinde illi,
~
non ali is commen–
surata, approprilta,
&
addicta : er–
grt
accide ntia dimanantia
a
forma, ne–
queunt, etiam
s~rviliter,
a ttingere
. eífeél:us proprios al:arum formarum,
&
extrahi extra limites sure substan ·
tia: , nisi superior influxus elevaos,
&
illis urens , accedat.
. Replicabis :
.Susbtantia; quredam
videntur ex natura sua esse p.ropter
alias , eisque subjici , ut servas : Sic
omnis substantia creara naturaliter
:;ubjicitur substantire divin.r,
&
subs–
tantia ·grani videtur ex natura sua
destirrata ad s.erviendum arbori ge–
ne ranti: Quid ergo vetat,. ejusmodi
substantias. v1rtutes sua! sortis in natas
habére, íd est, serviles,
&
secumla –
rio collaborantes ad effe:tus superio–
rum
.substantiarum? ut grano natu.
raliter inesse vim arborificarn;
&
om–
ni substantia: creata: vim .servilem,
&
obediential~m
aél:ivam ad omnes ef–
feél:us, ad quos Deus creaturam adhi–
bere voluerit
~
SeJ contra : Sicut subjeél:io
illa
substantire ad substantiam superio–
rem, non
el ~v at
illain ad ordinem is–
tiu~,
.sed ef cit solum, ut obnoxia sit
ejus inEL1xibus : I ra pariter subjeél:ia
virtutis ad virturem superiorem nort
elevat illam ad ordinem ístius , ita ut
possit
attin~e re
ex se ejus effeél:us;
sed solurn efficit , ut obnoxia s1t ejus
usibus,
&
ab ea movéri possit,
&
applica ri : ergo non obstante
hac
subjeél:ione, relinquitur sempa ne –
cessitas addtci tia: tn<H1o nis, qua supe–
riores cau sa: princi palis vires utantué
viribus causa! instrurnentalis, easque
elevent ad suum eff.:étum :
U!Ut
enim
motum
importar,
in quit S. Thomas
1.
2.
qu<est.
109.
a.rt.
I.
in corp.
Dices: Accidens pr;:ecise ex vi su<r:
cum substantia conjunél:1onis habe.r,
ut possit attingere minus principali·
ter effeél:u m su bsta ntialem si bi su pe·
río.rem , ut supra d1 th1m fu it ; nee
eget a-dditit1a motione: Qu1dni a pari
vires innata: jo;rrumenti, pu ta, gra–
ní, pote runt attingere elf.:él:um causa!
principahs., prrecise
eK:
vi
su:e sub–
jeél:ionis ;ad illam, ab, que ad-lititja.
mot ione?
Sed aperta est disparitas : Narn
optime
intelligitur, ex
vi naturahs
conjunél:ionis fieri, uc virrus auing<!n.>
effeél:um proprium
imm:!d1ate ,
eo
mediante attingat efféél:
s
ulteriores
cu
m
eo connexos :
U
nde meri tó su–
pra
diximus, pra:cise
ex
naturalt co11-
junét1une cucn substan-tia, elevari ac–
cidens ab ea dirnanans , ad cuope–
randum illi , ut princ1p1um 1mmedi:i–
tum suo primario
r~d íca l \
, nec re–
quiri .rnotionem
addi t tiam, At ne–
quit
intell1gi ' · imo , repugrrat ,
ex:
eo
quod aliqua vmus
aél:iva
sic
ordini¡
inf~rioris
,
&
subjeél:i ,
ut
V
2
pos-