Phys'ic~
prima pars.
Disp. II.
Qurest.
IV.
§.
1
l.
An .rit
de ratione In1trumenti, move–
,
ri
a
cau.raprincipali
,
8
ei aliqua
propria aélione cooperari?
Pa!am est, instrumen ta quam pluri–
ma moveri a causa principali ' ut om–
nia art is instrume n ta ab artífice :
Id
Jamen esse de
ratione
instrumenri,
nega nt
al iqui, rati sufficere, quod
instrurnenrum.
su bord inetur
causa!
principali , au t cene ip i mi nus prin–
cipa liter cooperetur ; d que, aut sub–
ordina tione, aut coopcratione, nu!Ja
acc!!dente aéluosa motione, consrirui
in ratione insrrnmenti. Addunt ali–
qui, nu lla m virtutem aél ivam, nul–
lamq ue aélionem · pr:Esupponi debere
in instrume nto, Uta causa principa–
Jj
elevari possit. Ut contra illos utrum–
que stabiliamus, sit.
PRIMA CONCLUSIO.
'
De rdtione inst.rumenti e.tt
,
ut mo–
'Veotur d causa
1
principali .,
motione
Hla aéluosa vires ejus aélivas elevan.
te,
quam supra explicuimus.
1
Conclusio sequit1ir
ex
pr~cedente
d
0
élrina ; estque 'Perpetuo
.S. .
Tb.oma:
3 .
p. qu;;est.
62.
a rt.
1.
l;ausb
inquit
instrumentalis
t10n agit per virtutem
suce
form <e_
;
.red .rolum per motum,
'
J.UOmovetur d principali
~gente.
Et
2.
contr. Gent. cap.
2
1.
mrtrumen.,
tum nunqudm adhibetur
ad
cau.ra-:i~
ilurn
,
11iii per viam motus
;
est
(11[111
ratio in.rtrumenti, ut
.tit
moven.r mir–
tum,
8c.
Probari pr:eterea potest ex ipsa
deffinitione instrumenti : al iqu id
age~
f'e
in virtate alteriiu
1
est ab
eo¡
reci-
pere virtut em per modum mot ionis
aéluosa:
transeuntis , ut supra
fuse
declara vimus: Ecquid enim dici pos–
set
agere in virtute illiru,
si nullam
ab eo virtutem reciperet? Atqui de
ratione tnstrumenti est,
agere in vir–
tute alteriur,
esr enim
ulgara ejus
deffinit io : ergo
&
re6pere ab eo ac–
tuosam illa m motionem.
Confirmatur argumento, quod in–
sinuar
S.
Thomas
1. 2.
q.
109.
anic.
1.
implicar , causam producere etfec.
tum, nisi habeat virtucem illius pro–
du6l ivam , ve!
p'er modum
for ma:
completa:, ve! certe per mod um mo–
tionis via lis ,
&
transei:ntis ; arqu i
instrurnenturn producir effeélum cau–
sa: principalis : ergo deber habere
virtutem illius effeélus produéti vam
ve! ut forrnam innatam,
&
stabilem:
vel ut motionem transeuntern; sed
non 'haber illam per modum forma:
innata: .,
&
stabilis, alias esset causa
principalis : ergo superest , ut illam
habeat per modum motiopis irnpres–
sa:
il
causa principali; vires ej us ac–
tivas! .ad effeétum illum nobiliorem
attiagendum eJevante.
1
Respondebis: lnesse posse instru–
men is aliquas .virtutes stabiles, ex
e:°rum . forma d1manentes, qua: pes
.litnt
_servire rcausa:
principal~ ,.&
at–
dogere
sub" ea minus
1
principa/iter
eju s effeélum: Sicque, non egere
ad–
dítitia. aliqua motione , ab ea fiuen–
ter recepta.
Sed responsio, qua: videtur esse to–
tum · Ad ve11sario ru
mfundamentítni
facile cohfutatu<t : Virt.us
aétivá
di~
manans ab aliqua forma .su.bstar1tia'Ji,
nullum omninó effeélum, nisi
tali
form~
proportionatum , etiam ser–
viliter attingere potest, nisi aliqnid
virium aliuode accedat.; arqui
effec- ·
tu-s