0000747692

510

Logfca

Difp. V l I l.

X V l

Q_uid,

qu~

flnt principia,

&c.

Minor prima,& principalís quoad fecúndam par-

clariffime ait Ariíl:oreles diuerfitatem,

vnitatem

tem

lié

demoníl:ratur : quia

illa

non efi ratio pro-

fcientire ab eifdem vel

diu~rlis

principfis fumi,

pria alicuius quá: vagatur per multa non fubalcerna-

Diuus Thomas his verbis declarat fuper ídem capút

tim

poGta, fed eadem ablhaél:io

materia..vagacur

Leét+ ideo quancumcumque fine diuerfa fcibilia

per mulca non fobalternatim

poíita:

ergo non

eíl:

per fuam nacuram dummodo per eadem principia

propria

alicuius: maior euidens eíl:: quia quod

eíl:

fciantur perrinent ad vnam fcientíam.

commune multis difpararis non eíl: proprium alicu-

Secundo probatur racione;obieél:um formale pro-

ius ex illis:nam impoflibile eíl: vt idem refpeél:u eiuf-

peer quod fpecificatiuum fcientiéE efi ídem ac fpeci,

dem

lit propriLtrn ,

commqne: idc:o enim bípeda-

cificatiuum aél:us fcientifici , fed obieél:um fpecificaª

liras, v.g.nec albedo poteíl:

dfe

propria hominis,quia

tiuum aétus propter quod func principia: ergo,

vagamr per hominem,

leonem, aquilam, &c. qua::

obieétum fcienria:

font;

illa maior eíl: euidens, quia

funr non fubalrernatim palita,

difparara in ter

fe:

rorum

eífe

fciéria::,v.g.fpecificatio,& dHl:inétio lpGus

fed quod vagacur per mulra non fobalrernatim po·

in ordinc ad obieétum formale proprer quod non

lira eíl: commune mulris difparatis inter fe, quia qua::

eíl: immediara, fed mediancjbus aébbus: fed omnia

func

non fobalrernatim

poGra

func

hon

ordinaca

qua:: ordinancur in aliquod vnum mediante alio,am-

inter

fe,

vnde erunr difparaca.

ordinantur in idern: vnde quia volunras ordina-

Minor pra::cipui fyllogifmi lic pn>batur:quia fcien-

tur mediantibus aél:ibus in obiell:um, ad ídem ob..

.tia, ars,

habitus niedius inrer arrem, & fcienriam:

ieél:um ordinatur vol untas, ac ordinancur aél:us vo.

irem fi ces diuina,

humana non funt fubalcernatim

lunracis, quia impoffibile efi, quod vnum ordinecur

polira, fed eadem abftraél:io

materia vagaeur pcr

ada::quare medianre aliquo in terminum,

vnum-

ha::c omnia : ergo vagacur per multa non fubalrerna-

quodque in diuerfom referarur rerminum,

fed

ne-

tim p0Gra:1úaior luce clarior elt,rninor lic probatnr,

ceífe.efi, vr vtrumque in vnum,

eundem ordinc-

quia abílraéti0 ab omni materia conueuit Mee. re-

tur terminum,

fic impofilbile efi, quod fubfl:antia

fpeél:u

fui

obiell:i item conuenit Theologire qure non

nullo modo ordinetur ad producendum, niG

me-

eíl: (cien tia dum agit de eífectia Dei, & Angelorum,

dianribus accidenribus,

quod fubfiantia ordíne-

de ente

fopernaturali ve íic;ltem prndenria:: Logi-

rur operando ignem,

accidens hominem,

~ratio

Ca!,

eriam fummulis, qure non

func

[ciencia com.'1e-

cuidens huius maioris eíl:, quia

aétus alicuius ha-

nit abíl:raél:io ab omni materia, cum abfüah.,nr ob-

birus vel potencia:: rende.ret in aliud obieétom for-

ieél:a illarum ab ornni materia, quia obieéta funt

male propcer quod ac e!l illud in quod rendir po-

aél:ns ram incelleétus quam volnntatis, qui ve fpiri-

tentia, vel habirus, aétus potentia::, feu habirns va-

ruales funt abfhahunt

ornni materia, fed clariori

garecur extra obieélum adoequatum potenrire, fed

~xernplo

conuincicur ; Philofophia naruralis,& mo-

hoc eíl: abfurdurn; alias potencia, feu habirus ad-

ralis,qu<E vna non fubalrernarur alreri,verfanrur cir·

a:quarc non exercerenrur per aétus: vn<le aél:us non

ca fua obicéta

fiib

eadem abíl:raél:ione

materia fin-

elfenr exerciria ipforurn, quod experiencia conuin-

gulari:Arirh. & Geom.funr fub eadem abíl:raétione

cir e!fefalfum: nam vifus nec per potentiam Dei ab-

mareria Cenfibili , non abl1rahendo ab inrelligibili:

foluram pordl: renderc in inreiligibile, quia obie-

ergo eadem abíl:raétio vagacurper multa non fobal-

étum adzquarum

potenti~

vifiu:l! efr viúbile,& non

ternatim poGca.

intelligibile,

audibile,

idem

cfi

de intelleél:io-

Irern ratio formalis vnius fcienrire

bet eífe eiuf-

ne,

auditione refpeétu obicll:orum fuarum po-

dem ra tionis in omnibus obieél:is parricularibus

ta-

centiarum.

lis fcientice, v.g. refpeétu omnium obieél:orum par-

Minor prrecipua

lic

probarur: illud

eíl:

obieél:um

12.

ticularium vifus fíl: vilibiliras:

non diuerfa· re[..

formale proprer quod aél:us fcienrifici, quod efi me-

peél:u diuerforum obic&orum , (ed refpeél:u ciufdem

dium cognirum, feu ratio cognira necelfario indu-

fcientire dacur mulriplex abfiraél:io : fcienria en1m

censad obieél:um marcriale fen aélum fcientificum,

cado

abltrahir mulroties

materia {ingulari,& eriam

fed principia funt huiufo10di:ergo.Maior efi euidens

aliquando non abíl:rahir ab illa, cum in lib. de ca:do

fo:pc

alibi probara: minor aurero

patet: nam

inquiratur de fignra , influxu horum numero ca::lo-

principia, v.g. necelfario cognofcuntur ante conclu-

tL1111) Arith. abíl:rahit

materia fenlibili 'dum agit

fionem euidenrem,

poli tis illis principiis

co-

de numero corporeo,

:abíl:rahir ab omni materi;i,

gniris neceffa.rio inducirur inrelleél:us ad conclufio-

dum agit de numero fpiriruali in Angelis,

in ani-

nem euidenrcm , ve fupra iam far is probatum manee

mabus fepararis; mufica eciam abíl:rahie dum agit

quzfiione illa vbi qurerirur,

poíitis

pr:r

niffis

ne-

de numero

materia fenlibili, dum agie de

fono

non

neffirerur inrelleél:us ad condufionem, quod clarif-

abíhahic ah illa: ergo.

lime Arifioteles demonfirae

Pofier. nam roro illo

lib.

agens de elfentia conclulionis euidentis deduébc

T I 0

IV.

in demonfirarione ait caufam neceífariam illius

effe

principia,

ab illis necclfario pendere totarn eui-

Secundfl¡ Conc!ujio ponitur

pro'1atur.

dentiam illius: na.m texr.

illius capitis fic aie: fcire

aurem vnamquamque rem fimpliciter arbirrarnur,

vLrima concluíio : obieél:nm formale proprer

cú principia ob qua: eíl: res c.ognofcere arbitramur:

quod fciendre

fonr

principia connexa in ordine

Idem docet

his

verbis texr.1. illius capitis, necelfe

ad obieétum formale

fob

quo.

efr demonfiratiuam fciériam ex veris, primis, medió-

Probarur primo, hctc concluGo ex verbis clari(Ii..

que vacanribus,cauGs eiufdem effe;quod parer etiam

mis D.Thomre fuper verba dariora Arifrotelis hanc

in Iuc demoníl:ratione; impoffibile cíl: de eodem

nolham fententiam declar'antis

lib.

Pofrer. cap.2

idem affirmarc

negare, fed

íi

de eodem verifica-

vna., inquit Ariíl:oteles, fcienria efi, qure vnius efr

renrur

duz

contradill:orire de eodem affirmarerur,

&:-.

f '

. g~1:~ris,

quce componitur ex primis, id efi,

prin-

negarerur ídem: ergo non funt verificandz: Ecce

ipfe

explicans dixir cap.2. eiufdetn libr(,

demonfrrario in Celarem,

aaus Hle fcienrificus

ex.

pr.im.

~ ~ucem

nihil aliud efi, quam proprfü ex

qui conclulio eíl: euidens,

non eíl: alía caufa, feu

' prtnc1p11s, 1dem

enim

primum,

principium dico,

motiuum proprer quod cognirum, nió

pr<Emi1f~,

.ca~ ~~.,fup~·a

fic aic, dinerfa:: fcienria-:

func

quarum

principia in eis conrenra:ergo principia

ira

connexa

pnnc~p~a

e1~dem

non fonr,nec ex vnius principiis,

font

rario formalis moriua.

prmc1p1a

alcenus

proficifcuncur. Q.!!ibus omnibus

Secundo probatu(

ratione, quia in

omni habiru

inrelle~us