Logica
Difp.Vll l.
&
~VI
l.
~id
e§
qu~
jint principia.
recenter,
&
in primo inftanti in perfcétione extcn- falicer verum :
&
ideo vfus eft Ariíl:oteles exemplis
fiua fuperamt ah igne producente.
arnoris,& cognitionis: v.g.
(i
ditigirnus prenitentiam
11
Secunda
concluGo ,
etiam verificatur
hoc
axioma
propter gloriam rnagis diligimus gloriam.
in
caufa finaii,
imo
in hac pra:cipue verificatur vt
Huic axiomati illud fimile in
Met.lib.2 ~cap.4.
era-
18
exernplis
addu~is
ab ipfo Ariíl:otele patee: nam
Ít
ego
didit Ariíl:oceles; vbi ait, vnumquodque maxim'e ta..
amo
vinu~em'
propter Deurn, equurn propter
homi~
le cíl prre c:riceris, cuius cau
fa
creteris nomine ,
&
ra-
nem, amo magis Demn,
&
horninc;m :
&
fi credo Pe- tione ídem conuenic, ·fic
hk
ignis efi calidiffirnus
qui
tro
propter Ioannern,
a
foniori credo Ioanni.
ca:ceris caufa caloris efr , Sol lucidiffirnus, &c.
l
2.
~ertia
conclufio, verificatur eciam axioma refpe-
Huic principio innititur veritas
nofl:rn:
conclulio-
1
9
étu exemplaris cauta: in ordine ad exefuplatum, quia
nis, quod prremi{fa
fine
cerciores ,
&
euidentiores
in cxemplato quatenus cale eíl:
cancum
eíl: perfeébo
concluílone: quia hre.c habet euidendam
,&
certitu-
per denominationem excrinfecam
a
perfelbone qua:
1
dinem propter pra:miffas.
eíl: intrinfeca in exemplari: ergo maior eíl: perfell:io \
Ir
cm vcricas illius qua:íl:ionis.
~od
Deus cognof-
10-
in illo qnam in exemplato: ficuc eíl: maior perfeél:io
cic ens rationis : quia horno cognofcit ens racionfa
intrinfeca quarn extrinfeca : ancecedens íic patet:
proprer Deum:
id
e(!
Cciemia
parcicipata
a
Deo : er-
nam vt bene aduercit Alberdnus,triplex perfcaio
po-
go Deus cognofcic.
tell' concipi in exemplato ; quodetiam valet in effe–
éh1
finali. Prima ell abfoluta ,
&
incrinfeca,
&
hrec
potius eíl: ab efficienre,
&
fundamenmm fecunda:.
1
3
Secunda aucem eíl: perfeél:ior excrinfeca : hrec ell
ab
exemplari nimirum quatenus in exemplaco relucet
perfcll:io ex_emplaris.
l
4
Tercia eít quarenus exemplatum ex co
quod
con-
formernr cum exemplari <lcnominatur exemplatum
ab ipfa forma exemplaris,
&
hrec eíl: propria illius
quatcnus cale cfr.
1
J
Q.!!arca conclu Go, eciam verificacur in caufa for..
mali;
&
de excrinfeca, vt optime demonfirat P.Vafq.
dariffimum
eft;
nam v.
g.
in
denominationibus ana–
logicis; ve animal quod
foa
fanitate eíl: caufa deno–
minandi medicinam fanam eíl: Magiftrale: quia per–
feétius
&
principalius eft fanum. lea columna dexce–
u
vocatur propter dexteritacem brachij,quod
elt
per–
fell:ius,
&
principalius dcxrerum;in forma auce!n in–
trinfeca verificacur hoc axioma, íi fiar comparado
fe–
cundum illud e{fe
q~10d
communicac dfeétus,
&
non
in alío
dfe,
quod non c0mmunicac: nam perfeébo
materia: quam includit effeél:us non caufacur
a
forma;
&
ideo licet excedat in hoc, non obeíl vt in alío effe
quod
a
forma accipiec verificemr axioma ;
(¡
aucem
comparacio fiar fecundum
illud
elfe
quod communi–
catur
a
forma : quamuis fecundum rem contentam
eadem perfeétio
lit
in effeétu, ac in forma, attamen
perfeéliori modo cominee forma illud effe, cum
Gm–
pliciílime,
&
fine cornpolitione
&
per fe effcntíaliter
habeat illud , effeétus aucem per compoficionem,
&
non
a
fe
formaliter, fed per panicipacionem
a
forma,
habere enim.per dfenriarn,
&
fimpliciffirno modo
&
a
fe
efi perfell:ius) quam habere per compo6tionem,
&
per
~lind,
ve videre eíl: in Deo , qui
a
fe
ipfo lirn–
pliciffime haber
eífe.
Exemplum cotius
efl:;
nam ho–
rno incelleél:ualis' eíl:;
&
hoc habct per compolitio–
ncm alterius
a
fe ipfo; anima autem inrelleétualis ha–
bet
etfe calem fpiricuali ,
&
limpliciffimo modo ef–
fencialicer per
fe
ipfam.
16
Vltima conclufio;
G
materia comparatur Cllm
ef.
fell:u in
ea
racione qua effed:us m;uerialis babee
eífe 2
materia CXceditur effeétDS
a
lua
caufa, primo Ín fim–
plicitate illius,fecundo
in
duratione perpetua; certio,
quia
mai.orern dependenciam haber compofitum
a
materia> quam materia
a
compoíico: materia enim
' poceíl: eífe limplicirer fine omni compofico falcem
obedientialicer; compofimm autem, nec per pocen–
tiam
Dei ablolucam poteíl:
elfo
fine materia.
17
Licee
hrec omnia
vera
fine,
&
in omnibus,
1
vt
di-
ll:um eíl:,
fano
modo iutellell:um axioma verificetur;
".~i ab~olute,
&
principalius verificatur eíl: in
por~n
ms
amrnre
cognolcitiuis,
&
appoficiuis:
_v.
_
g.inin–
tellell:u ,
&
voluncate : ita vt fenfus
lit,
illud
magis
femper eíl:
tal~
a
quo'
fiue propter quod intell
e
ltns
aut volunras Jnducirnr, ve circa illud verfernr fimili
aau
J
quo paao
princ;:iphun
eft
abfolucc
1
&
vniucr-
Explic11tur fextum prin&ipium.
Fruíl:ra
fiunr per pfura
qu:e
poffunc fieri per pau-
11
ciora. Cui conlonac illud , nullllm fuperfluum dacur
in namra propter ipfiug perfeél:ionem; id eíl:, quan-
do datur ali quid fufficicns in natura ad aliquem finem
non multiplicatur aliud,quia iam vnum ex illis fuper.
fluum
effet
;&
ideo non poffunc dure caufcr completa:
naturalirer vnum eundernqlle effeltum producere,
¡;larius, ideo non datur
nili
vnicus Sol, quia is folum
fufficie ad illumioationem orbis.
Huic principio innicicur noíl:ra conclufto in
illa .u.
qu:Eíl:ione quod Logica non
fic
Phyfice
&
limplici-
ter neceffaria ad reliquas foicmias , videte
ibi
redu–
ll:ionem.
lcem
innicic¿r quod ditlingnantur realiter
anima~,
13
&
racionale:
quia
alias darecur in vnoquoque
hom1-
ne duplex animal,
&
duplex racionale, cum íufficiat
vnicum, vt fuo loco probauimus. Item quod vnitas
formalis non difünguacur, &c. pro peer eandern ra–
tionem.
Expli&11turfeptimum principium.
Ilonum ex integra caula,malum aucern ex quocun-
.1'4
que defeétu, hoc
cfi,
ve omnes Theologi
concedunr~
ad hoc vt aliquid
lit
perfeél:um in
fuo
genere ornnf
debet carere imperfeélione illius generis:oam ad hoc
ve
aliquid
fit
malum in aliqt10 genere Cufficit vt
al~qua imyerfeélione afficiacur,
&
ideo dicicur in fcn–
ptura qui in vno offendic reus cll
cocius
legis:
in
na–
rnralibm, ve aliquis
fic
infirmus fufficic ve aliqua par-
te corporis regrocec:
&
ideo ratio quare homo non
dicicur abfoluce fpiritualis efi, quia aliqua parce cor–
pcreus,
&
rnaceri:dis
efr.
Huic principio innicicur illud quod ad verieaccm
1
5
propoGcionis vniuerfalis;ornnla inferiora debent e(fe
vera; ad falíicatem aurem fuffidc, ve vnicum folum
inferius
Ítt
falfum; videte hanc vericatem fupra pro–
batam.
Hui'c
etiam innititur proprium principium Log,icre:
16
concluíio fequitur debiliorem partem videatur loco
proprio,
Q_VJESTIO
VI. .
De oóltiuo,
&
nono principiis communibw
Logicte.
Nemo dar, &c. Nihil volicum quin
pr~cogmtum.
H
Ak
princi pi;:i-tradidit Arillotelcs
turri
in Phyli-
l
cis, mm lib+ de anima.
E.xpli~~tur