0000747692

' ~~ft.

De quinto,fexto,

f.§

[eptimo,

communibUJ Logicd, principii.r.

sis

quod eíl: gradus fuperior eíl: idern quod horno,

ra–

tion ale eíl: ídem cnm eodem tercio : ergo racionále,

animal funt idem ínter

fe.

Huie etiam principio inniticor conclu!io qureíl:io-

.uis,

vtrum vnicas formalis,

numerica dífünguan–

tu.t

realiter : propter eandem rationem.

V B S E C T I O.

qrt.ti

quartt1m principinm

explicaitr".

QVarrmn principium

eíl: ,

quando

aliquid

efl:

ídem

alicui, cui aliud non eíl:

ídem:

ipfa quo–

que

non erunt

en~

inter

fe:

v.g.

hon19

lit

idem

cum animali: lapis vero non

idem cum animali:

lapis,

horno non erunr

idem

inrer fe· fed vt hoc

principiurn legitime applicerur: opus eft vt cerminus

medios

íit

idem numero,

extrema eadem inferan–

tur, qua::"fu-:rant in prremiffis :

ideo hic fyllogií–

mus non concludit, minori exiíl:ente negatiua in pri–

ma figura,omnis horno eíl: bipes,nuUus paffer eft ho–

mo:ergo nullus paífer eíl: bipes: nam aliud bipes di–

cicur

hornine realicer,

aliud de pafere: nam

inferrecur pafferem non eífe bipes illad, quod dicitur

de hominc: ;

ve~:J.

effec 1llacio.

ltem puri fyllogilini

negadui,

in quibus non eíl:

maior complexa: funt deficiences : quia non in hoc

vero, fed in aho falfo principio fondanc r : fcili–

cec , qure non

funt

e;i.dem voicertio non funr eadem

inrer

fe :

animal nimirum

horno non

funr

ea–

dem

tercio la·pidis :

nihilominus

funt

idem in–

ter

fe.

•

Huic principio inniricur illud axioma

logicurn,dici

de nullo,

fuo

loco demonfirabit:.Jr.

hoc etiam principio pender omnis forma fyllo-

gifbca in modis negaduis, vt Celarem, Ferio, &c.

v.g. in

Celarem: nullus lapis

eíl:

homo: Ced

ornnis

fmaragdus eíl: lapis: ergo nullus fmaragdus eíl: ho–

rno: quia ideo fmaragdus,

horno non funt

idem

iocerfe,vc inconclulione dicicur: quia homo non eíl:

idem curn lapide qui eíl: tercium

cm~

quo eíl: idem

fmaragdus.

Icem

in Ferio;nullus horno

efr

arbor,fed Petrus

eíl:

horno, ergo Petrus m>n efl: arbor: ideo Petrus,

ar–

bor non funt idem inrer

fe:

quia Petrus eíl: idem cum

, homine, qui eíl: cettium, cum quo non eíl: ídem ar–

bor, vnde

benc

dicicur Petrus non eft arbor.

------------:---

Q_y

S TIO

7Je

quinto

[exto,

[eptimo

communibtu

Logicte

princtpiú.

Propter

quod vnumquodque tale,

illud

magis.

Frufl:ra fiunt

per

plura.

qua:

poffunt

fieri

per pauc10ra.

Bonum ex integra caufa, malum ex

quocunque defell:u.

H.JEc

principia va.rij A·urhores tradidere. Primum

tradidit

Ariíl:oteles

.Po

fr.

Secu 1dum etiam ip–

Ariíl:oreles in

ph1lofop

hia. T ercium D.Dionyfius

Areop.

lib.de

diuinis

nomit1ibus.

faplicatur. Qg_inrurn principium: Propter quod

vnumquodq

tale ,

1llud

magis. Cuius explicado

hcec eíl: ex ipfo An tlocele: quod

aliquid c-0nuenit

multis,

vni

p~r

primo, (

quod

ind1camr Hlis ver..

bis rnaximc tale) aliis vero propcer ipfum,neceífe efü

roa.gis perfe6\e

conuenire

primo,

quam

ca:ceris p'arci–

cipanttbus 1llud

e{fe

primo>

v.g.

ign1s eft

ratio

quare Ca!tera

lint

calida propter

ipfum;ignis

ipfe per..

feét:ius calidus erir.

· H1c qua:ri Colee an

hoc axioma

rc~e

intclleélutn

verificetur.de

omni c:aufa refpc::é\:u

fu~

effedus.

~od

dubium aliqu

ibus concluíionibus foluicnr.

Prima concluíio,

om1~

cauíadliciente

mm vni-

noca quam a::quiuoca verificatur axioma, nam fenfus

proprius huius axiomatis eíl:: quando ídem prredica–

tum conuenit caufre

primo,

alteri vern per

partici–

pationem) qnatenus deriuacur

canfa, magis conue–

nit cauG:e quam effetluí:

ideo non valet, creaturá

eíl:

talis propter Denm : ergo Deus eíl: magis creatu–

ra: quía idem pra::dicamrn

non com

enic

vmque

Sed

incipiendo

caufa a:quiuoca , qua: perfeél:ior eft in

ipCa verificatur axioma: v.g.

Deu~

efl propter quod

horno habet effe tanquam propter caufam

~quiuo

cam,

ideo ve euidencer ,

fide patee Dens

h-abec

magis, id eíl:, perfeétins

eílc;

non

folum

rationem

encis vt fic Phyfice conliJeracarn

fed cciam effe fub–

íl:amia:, qnia idem

pr~dicarnm

vrnque conuenit:vn–

de Deus non

fohm.1

eíl: perfcltíus ens, fea eciam per–

feél:ior fubíl:amia.

Itero calor haber elfe propter lucem: ergo lux ha

bet

etfe

perfeél:ius qnam calor edam eCfe acc1dencale, .

etiam in eífe qualicaris:

ratio vniucríalis pro

omni c.aufa efficiente tam vniuoca, quarn a:quiuoca

eíl:, quia cauCa comparata cum fuo effeétll' efi inde–

pendens ab íllo: effeé\:us aucem depender

caufa in

fuo

effe

fed illud

quod

eíl.

independens

efr perfelbus

refpc:é\:u dependcmis, quia dependens dicit exigen–

tiam refpeél:u íllíus : ergo.

Sed díces,licet caufa fecunda

íic

independens

fuo

eff¡:él:u, attamen non eft abfolute independeos cum

cum dependeat abfolutc

Deo: v11de non erit

perfe–

étior Cuo effeétu.

Contra

:quia illud eíl:

irnperfeéh1m,

quod depen-

der

alio,

ideo omnes creaturre irnperfel\:ionem

habent, ergo illud erit

imperfeél:ius,

quod ab imper–

feél:iori dependet : ideo.enim Match

moralicer per–

fel\:ior eíl: parcicnlari

homine :

quia dependet Mar–

chio folum

perfeétio~

nernpe

Rege : parcicularis

autem homo

Marchione, qui imperfeétior eft Re–

ge:

ídem eíl: in officio Prretoris refpeél:u Proregis1

fed caufa dependet

Dea fQlum

:effell:u.s

aUtem

caun

qure imperfeélior efl Deo: er'go effeel:us

haber

im–

perfeétius effe quam caufa. ltem quia vbi darnr ma•

ior dependencia,

dependencia

pluribus

imper–

feél:ius eefe datur : fed in effeél:u datur maior depen–

den tia curn detur dependencia immediara

plurib~s,

quam caufa non

habet:

cum dependeat ab ea

Deo : ergo perfeél:ius effe hahet cauía quam efÍeél:us;

ideo enim fubft:ancia perfeél:ius habec effe

qum•

acci–

dens' qnia

a~cidens

pluribus dependet quam

fub..

íl:antia.

Panicularis

autem ratio in c.aufa

a!quiuoca

eíl,quia

femper caufa a:quiuoca perfeltior effendalicer eíl: fuo

effeél:u: in caufa autem vniuoca Ge patee paniculari–

ter, quia vel caufa eíl: viuens refpeé:tu effeétus viuen–

tis,

lic caufa cune qna-ndo producit illum

im–

pcrfell:iorem producir, nam in iníl:anci generarioni5

hominís

v.g.

canfa eíl: perfeél:us

~orno,

tam

etiemia–

lirer, quam accidentaliter : effcél:us autem curn

íic

embrio faltem ratione organor 1m imperfré\:ior cíl::

poíl:ea autem cffeé\:us pet: vmuteco fuam int!'i¡>fecam

nmritmarn ,

augrnentatiuam accedit pauladrn ad

fiatum perfeél:um in quo non dependet

caufa

fe.

cunda.

Si vero non eft viuens canfa; etiam effeétns non

,liucns

impetfeétior,,~íl

illa; nam igni¡

v.g.produél:us

recenter,

,..