Previous Page  561 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 561 / 582 Next Page
Page Background

.

~~~·

1X.

De

quarto,

fj

quinto~proprijs

Logic1; principijs.

519

ettar:i

de~et.venficat1

de

Per~o, Lt~ouico,

&

ornni-

(quod efl fuperius refpell:u omnis horninis) eíl: fenli--

bus

rn~enonb~s;

&

íi

de ralt ?omrne negatur quod

hile, fed ornnis horno eíl: animal, ergo ornhis horno

fit

~aprs,

v.g. m .hac

propolit1~ne:

nu.llus horno eíl:

qui eíl: inferior,eíl: feníibilis; quia

li

de animali quod

lap1s; I:rec negacro deber prred1can et1am de Pecro,

eíl: foperius affirmacur quo.d fit/enfibile; ergo de om..

Ludomco, &c.

_

ni concento fub illo debet eciam aflirmari

fenfibili~

Aj.

Hrec principia propria Logicre dup1ici armad Me·

tas, fed horno cíl: inferior contentus fub anirnali · er•

taphyfico innimnrur. Primum principium eíl: illud

go de hornine etiam debet affirmari feníibiliras 'eo·

a

nobis explicarum;

Impojfibile eft idcm cffe,

&c.

lm·

dem modo

fit

difcurfus in Darij.

'

poffibi~c

cJ!

idem de.eodemfimul,

&c.

&

ratio eíl:, Aam

Cclarem

innititur dici de nullo;

nullu~

animal eCl

9

fupenus rdem

~eal_tte~ e{~

cum inferioribus; ergo non

lapis, fcd omnis horno eít animal; ergo nullus horno

po~eíl: a~r~arr.alr qmd

de

Ít~periori

'quin affirrnerur

eíl: lapis; quia omnis horno ea 41biell:um refpeétu

de mfenon,. qma de eodem

1de~11 a~rc:naremr;-& ~o~

:rnim.alis,

&

íi

de fuperiori nega.rur quod

íit

lapis, de

affirmaretur, nec

pot~fl n~gan

altqu1d de fupcnon

omni comemo fub illo deber rnam negad.

quod non negetur de rnfenori, alias cle eodem nega·

Huic etiam innitirur illa qureíl:io vtrurn detur ra·

10

rernr, & non ncgarccur ídem.

tío communis abftraél:a ab indiuiduis.

J

Secundum principium, cui innitimr illud dici de

omni, ell quce func eadem vni tercio, &c. nam ideo

quid~uTd dicicu~

de racione vniuerfaliter fumpta de–

ber dtc1 de omm concenro fnb illa, quia illud quod

affirmatur de fuperiori ell ídem cum illo , fed infe–

rí ns quod concinecur fub illo fuperiori elt etiam

i~e~ cu~

illo _;ergo illud quod affirmacur de Cupe- ,

rrorr ,

&

rnferms concenrum fub illo fonc ídem in–

r~r

fe,

curn fine idem in vno tercio , fcilicet in ra–

cione fuperiori ; verbi grada, rationale quod1prredi–

catur de homine eíl: ídem curo homine ,

&

ideo di–

cimus omnis homo eíl: rationalis. fed Ludouicus,

qui conrinetur íub homine eft etiam idem cum ho–

mine; ergo Ludouicus

&

rarionale

funt

ídem inter

fe; ergo erit verum Ludouicus eíl. rationalis. Ecce

quornodo illud principium,

Dici

de omni,

eíl: verum,

quia

qa~

funt eadem vni tercio

funt

eadem ínter fe;

alias

ú

ratio fuperior

&

inferior diíl:inguerencur, non

haberet vim principium illud.

6

.

J?uplt

~ic.er

aucem.diuidi~u~

ab auchoribus hoc pri11-

c1p1urrí

d1c1 d

e omm,

&

d1c1 de nullo; in Prioriíl:i–

cum,

&

Pofrerioriíl:icum; illud ita vocatur; quia i11

libris Priorum agicur de illo; hoc vero quia in libris

Poíteriorum craditur, & ad demoníl:rationem fpeél:ar;

quod Ge definicur ab Ariíl:ocele lib.

1.

Poíl:er. cap. 4.

text. 8. quod Ccilicet ineíl: non in aliquo quidem, in

aliq_uo non; id eíl:, quod non alicui folum parcicu–

lari íubieél:o conuenír, fed omni vniuerfalicer, nec

aliquo rempore cancum conuenit:Ced femper; itaque

requiritur, ve non folum coti fubieél:o fed edam fem·

per conueniac, nam

G

aliquando non connenit iam

pro illo tempere non erit de omni.

7

lcem hoc przdicarum de ornni eíl: duplex , álce-

rnm quod efl: de omni formalicer, alterum quod eíl:

de omni viccualicer; illud-eíl: refpeél:u mulrorum ex–

prefse,

&

formalicer; hoc refpeél:u vnius formaliter_,

quod carnen multa virrnalicer eíl: ; hoc fenfu, quia

illud vnum

íi

e!fet in multis formalicer, eciam prre–

dicacum quod

illi

conuenit eífet in illis mulcis racio–

ne ipfius, ex quo patee de omni virrualicer non dici

refpeél:u vnius lingularis, quarenus tale eíl: , quia

fingulare non eíl: capax denominationis ab hoc no–

mine, omnis, vt in fummulis agentes de contra–

diél:oriis de numero plurali demonítrauimus; item

qnia íingulare qua cale eíl: non eíl: in mulcis, nec

formallter, nec virmalicer, fed canrnm eíl: in vno nu–

mero, id eíl: in feipfo; folum igicur dicicur de omni

vniuerfalicer refpeél:u nacurre abíl:raébe,qu.e licet aél:u

exiíl:at in vno Gngnlari, nihilominus ita fe habet, vt

abíl:raél:a poffir referri ad plura, vel abfolute, vel 'ex

foppolici.one.

.

g

His principiis tic explicatis inniruncur omnes mo-

di, cam affirmatiui, quam negatiui, verbigracia, Bar–

bara, Darij , Celacem, Ferio, &c. exemplum ali–

quod proponam, verbi gracia, in barbara;

qui

modus

fondatur in dici de omni hoc modo; omne animal

Jldeph. de Pe'fta.fiel, Philof.

T'om.l .

j

---·-----------

Q_VJESTIO

1X.

'De quarto

,

&

quinto, proprijs

Logic~

principijs >fcilicet,

Dari

terminas

in

quibus omni,

&

in

quibus nulli.

D

E his pdncipiis egit Arifioteles lib.Prior. cap.4.

t

&

5.

ve oíl:enderet nullum modum in figuris

omnibus

a

fe

affignatis, pra:cer nouem fupra decem,

e{fe vcilem: nam inde probac Philofophus hoc, quod

in quouis alío modo prreter di os in illis figuris pof–

fem dari cerrninos in quibus

or~mi,

&

nulli.

Explicantur

h~c

principia.

Nihil aliud eíl: dari termines in quibuslomni,

&

in a

quibus nulli; nili in confequenti alicuius modi polfe _

formari ex vi eiufdem difpofitionis ,

&

forma: duas

propofitiones contrarias fimul veras abfque forma:

muratione, quod maximi1m inconueniens

e(l:,

(ve

probabicur poíl:ea) has propoliciones contrarias

íi–

mul veras voco cerminos in quibus omni, &·in qui–

bus nulli; quia coocrarire propofüiones vniuerfalcs

debenc elfe affeél:a: cerminis omnis

&

nullus, vt oro-.

nis horno efi animal, nullus homo eíl: animal; icaque

ex eo quod ex eifdem

pr~miffis

eiufdetn modi

fe.

quancur limul dure propolitiones contrarire,qua: funt

termini i.n quibus ornni ,

&

nulli , ait e{fe talem mo–

<lum inucilern.

Sed noca

quod

po.!linr dari cerrnini ih quibus om- 3

ni,

&

in quibus nulli, vel in

eade~ maceri~,yel

in di–

uerfa; v.g. dari terminos in qnibus omni in eadem

materia nihil aliud efi quarn probare aliquam diípo–

fici0nem prremiffarum effe inutilem ad inferendam

concluGonem:negatiuam affignando aliquam propo–

fitionem vniuerfalem affir natiuam ex illarum prc:e•

miffarum-extremitatibus compolitam, qure lit fimul

vera cum ralibus prremiffis , vnde enim colligicur

il..;

las elfe inutiles ad inferendam conclnlionem negati–

uam, quia cum calis conclufio deberet effe vera ex eo

quod inferacur ex prremiffis veris ;

&

ex alía parre

propofttio vniuerfalis affirmatiua ailignaca fit etiam

vera, darentur dure concrarire fimul verre,

&

per con–

{equens dua! concradiél:oria: fimul verre, vnde idem

elfer,& non elfcc; hoc exemp,lo illuíl:rarnr,íi quis vel–

let probare difpoíitionem prremilfarum ex puris ne-

, gatiuis firnplicibus elfe inutilem ; v. g. nullus horno

eíl: equus,fed nullum inhibile eíl: horno; ergo nullum

inhibile eíl: equus,probaret dando termino in quibus

omni hocmodo;hrec propoíicio vniueríalis aflirmaci–

ua,ornne inhibile eíl: equus,eíl: vera, cum illis duabus

prremiffis,vt patet;erg o ex illis non poteíl inferri illa.

X

x

i.

conclufia