•
.
~~~·
1X.
De
quarto,
fj
quinto~proprijs
Logic1; principijs.
519
ettar:i
de~et.venficat1
de
Per~o, Lt~ouico,
&
ornni-
(quod efl fuperius refpell:u omnis horninis) eíl: fenli--
bus
rn~enonb~s;
&
íi
de ralt ?omrne negatur quod
hile, fed ornnis horno eíl: animal, ergo ornhis horno
fit
~aprs,
v.g. m .hac
propolit1~ne:
nu.llus horno eíl:
qui eíl: inferior,eíl: feníibilis; quia
li
de animali quod
lap1s; I:rec negacro deber prred1can et1am de Pecro,
eíl: foperius affirmacur quo.d fit/enfibile; ergo de om..
Ludomco, &c.
_
ni concento fub illo debet eciam aflirmari
fenfibili~
Aj.
Hrec principia propria Logicre dup1ici armad Me·
tas, fed horno cíl: inferior contentus fub anirnali · er•
taphyfico innimnrur. Primum principium eíl: illud
go de hornine etiam debet affirmari feníibiliras 'eo·
a
nobis explicarum;
Impojfibile eft idcm cffe,
&c.
lm·
dem modo
fit
difcurfus in Darij.
'
poffibi~c
cJ!
idem de.eodemfimul,
&c.
&
ratio eíl:, Aam
Cclarem
innititur dici de nullo;
nullu~
animal eCl
9
fupenus rdem
~eal_tte~ e{~
cum inferioribus; ergo non
lapis, fcd omnis horno eít animal; ergo nullus horno
po~eíl: a~r~arr.alr qmd
de
Ít~periori
'quin affirrnerur
eíl: lapis; quia omnis horno ea 41biell:um refpeétu
de mfenon,. qma de eodem
1de~11 a~rc:naremr;-& ~o~
:rnim.alis,
&
íi
de fuperiori nega.rur quod
íit
lapis, de
affirmaretur, nec
pot~fl n~gan
altqu1d de fupcnon
omni comemo fub illo deber rnam negad.
quod non negetur de rnfenori, alias cle eodem nega·
Huic etiam innitirur illa qureíl:io vtrurn detur ra·
10
rernr, & non ncgarccur ídem.
tío communis abftraél:a ab indiuiduis.
J
Secundum principium, cui innitimr illud dici de
omni, ell quce func eadem vni tercio, &c. nam ideo
quid~uTd dicicu~
de racione vniuerfaliter fumpta de–
ber dtc1 de omm concenro fnb illa, quia illud quod
affirmatur de fuperiori ell ídem cum illo , fed infe–
rí ns quod concinecur fub illo fuperiori elt etiam
i~e~ cu~
illo _;ergo illud quod affirmacur de Cupe- ,
rrorr ,
&
rnferms concenrum fub illo fonc ídem in–
r~r
fe,
curn fine idem in vno tercio , fcilicet in ra–
cione fuperiori ; verbi grada, rationale quod1prredi–
catur de homine eíl: ídem curo homine ,
&
ideo di–
cimus omnis homo eíl: rationalis. fed Ludouicus,
qui conrinetur íub homine eft etiam idem cum ho–
mine; ergo Ludouicus
&
rarionale
funt
ídem inter
fe; ergo erit verum Ludouicus eíl. rationalis. Ecce
quornodo illud principium,
Dici
de omni,
eíl: verum,
quia
qa~
funt eadem vni tercio
funt
eadem ínter fe;
alias
ú
ratio fuperior
&
inferior diíl:inguerencur, non
haberet vim principium illud.
6
.
J?uplt
~ic.eraucem.diuidi~u~
ab auchoribus hoc pri11-
c1p1urrí
d1c1 de omm,
&
d1c1 de nullo; in Prioriíl:i–
cum,
&
Pofrerioriíl:icum; illud ita vocatur; quia i11
libris Priorum agicur de illo; hoc vero quia in libris
Poíteriorum craditur, & ad demoníl:rationem fpeél:ar;
quod Ge definicur ab Ariíl:ocele lib.
1.
Poíl:er. cap. 4.
text. 8. quod Ccilicet ineíl: non in aliquo quidem, in
aliq_uo non; id eíl:, quod non alicui folum parcicu–
lari íubieél:o conuenír, fed omni vniuerfalicer, nec
aliquo rempore cancum conuenit:Ced femper; itaque
requiritur, ve non folum coti fubieél:o fed edam fem·
per conueniac, nam
G
aliquando non connenit iam
pro illo tempere non erit de omni.
7
lcem hoc przdicarum de ornni eíl: duplex , álce-
rnm quod efl: de omni formalicer, alterum quod eíl:
de omni viccualicer; illud-eíl: refpeél:u mulrorum ex–
prefse,
&
formalicer; hoc refpeél:u vnius formaliter_,
quod carnen multa virrnalicer eíl: ; hoc fenfu, quia
illud vnum
íi
e!fet in multis formalicer, eciam prre–
dicacum quod
illi
conuenit eífet in illis mulcis racio–
ne ipfius, ex quo patee de omni virrualicer non dici
refpeél:u vnius lingularis, quarenus tale eíl: , quia
fingulare non eíl: capax denominationis ab hoc no–
mine, omnis, vt in fummulis agentes de contra–
diél:oriis de numero plurali demonítrauimus; item
qnia íingulare qua cale eíl: non eíl: in mulcis, nec
formallter, nec virmalicer, fed canrnm eíl: in vno nu–
mero, id eíl: in feipfo; folum igicur dicicur de omni
vniuerfalicer refpeél:u nacurre abíl:raébe,qu.e licet aél:u
exiíl:at in vno Gngnlari, nihilominus ita fe habet, vt
abíl:raél:a poffir referri ad plura, vel abfolute, vel 'ex
foppolici.one.
.
g
His principiis tic explicatis inniruncur omnes mo-
di, cam affirmatiui, quam negatiui, verbigracia, Bar–
bara, Darij , Celacem, Ferio, &c. exemplum ali–
quod proponam, verbi gracia, in barbara;
qui
modus
fondatur in dici de omni hoc modo; omne animal
Jldeph. de Pe'fta.fiel, Philof.
T'om.l .
j
---·-----------
Q_VJESTIO
1X.
'De quarto
,
&
quinto, proprijs
Logic~
principijs >fcilicet,
Dari
terminas
in
quibus omni,
&
in
quibus nulli.
D
E his pdncipiis egit Arifioteles lib.Prior. cap.4.
t
&
5.
ve oíl:enderet nullum modum in figuris
omnibus
a
fe
affignatis, pra:cer nouem fupra decem,
e{fe vcilem: nam inde probac Philofophus hoc, quod
in quouis alío modo prreter di os in illis figuris pof–
fem dari cerrninos in quibus
or~mi,
&
nulli.
Explicantur
h~c
principia.
Nihil aliud eíl: dari termines in quibuslomni,
&
in a
quibus nulli; nili in confequenti alicuius modi polfe _
formari ex vi eiufdem difpofitionis ,
&
forma: duas
propofitiones contrarias fimul veras abfque forma:
muratione, quod maximi1m inconueniens
e(l:,
(ve
probabicur poíl:ea) has propoliciones contrarias
íi–
mul veras voco cerminos in quibus omni, &·in qui–
bus nulli; quia coocrarire propofüiones vniuerfalcs
debenc elfe affeél:a: cerminis omnis
&
nullus, vt oro-.
nis horno efi animal, nullus homo eíl: animal; icaque
ex eo quod ex eifdem
pr~miffis
eiufdetn modi
fe.
quancur limul dure propolitiones contrarire,qua: funt
termini i.n quibus ornni ,
&
nulli , ait e{fe talem mo–
<lum inucilern.
Sed noca
quod
po.!linr dari cerrnini ih quibus om- 3
ni,
&
in quibus nulli, vel in
eade~ maceri~,yel
in di–
uerfa; v.g. dari terminos in qnibus omni in eadem
materia nihil aliud efi quarn probare aliquam diípo–
fici0nem prremiffarum effe inutilem ad inferendam
concluGonem:negatiuam affignando aliquam propo–
fitionem vniuerfalem affir natiuam ex illarum prc:e•
miffarum-extremitatibus compolitam, qure lit fimul
vera cum ralibus prremiffis , vnde enim colligicur
il..;
las elfe inutiles ad inferendam conclnlionem negati–
uam, quia cum calis conclufio deberet effe vera ex eo
quod inferacur ex prremiffis veris ;
&
ex alía parre
propofttio vniuerfalis affirmatiua ailignaca fit etiam
vera, darentur dure concrarire fimul verre,
&
per con–
{equens dua! concradiél:oria: fimul verre, vnde idem
elfer,& non elfcc; hoc exemp,lo illuíl:rarnr,íi quis vel–
let probare difpoíitionem prremilfarum ex puris ne-
, gatiuis firnplicibus elfe inutilem ; v. g. nullus horno
eíl: equus,fed nullum inhibile eíl: horno; ergo nullum
inhibile eíl: equus,probaret dando termino in quibus
omni hocmodo;hrec propoíicio vniueríalis aflirmaci–
ua,ornne inhibile eíl: equus,eíl: vera, cum illis duabus
prremiffis,vt patet;erg o ex illis non poteíl inferri illa.
X
x
i.
conclufia