P·?
~ogica Difp~V
I l
I.
&
X V_I
I.·
~id
f.1
~tejint principia,rx,~
concluíio negatiua,qui acum
!ir
concraria,omne enim
inhibile
efr
equus,
&
nullum inh ibile,
&(fnnt
con–
traria;
ergo
ú
font
Gmul ver<E; poterunt etiam effe
fouul verre
ha::
ornne inhibile
eft
equus, aliquo_d in–
hibile non eíl: equus , qua:
funt
dure contradW:oria:
íimul verre.
·
'
4
Dari
cerminos
in
quibus nulli,nihil aliud eíl:,quam
probare aliquam difpo.íicionem prremiífarum effe
inutilem ad inferendam concluíionem aflirmatiuam>
affignando aliqu:im vniuerfalem
n
1
egatinam ex iUa–
rnm pra:miffarurn eúremicatibus compofitam, qure
lit
limul vera
cnm
calibus
pr;etrd_ffis ;
inde
enim col–
ligitur illas
eífe inuriles ad inferendam conclulion
nern
affirmatiuam ;
quia
cuin calis concluGo debe–
rec eife vera, liquidem infermr ex prremiffis vf'ris,
&
ex alin parre propoílrio vniuerfalis negaciua affi–
gnaca
lit
etiai:n vera, darencur dure conrrarice
fimul
vera:;
&
per confequens dure conrradiél:orire fim.ul
verre: exemplurn
íir,
(i
qui<; vellet probare difpoli–
tioA'lern prremiífarum ex puris paniculadbus effe in–
utilem, verbi
gr
aria, han
e:
al iquod animal eíl: rari9·
nale,
~liquod
inhibile eíl: animal ; ergo aliquod in–
hibile'
eíl
rationale, dabic terminos in quibus nulli,
hoc modo; bree propolitio vniuerfalis negariua, nul–
lum in
hibile
eíl: rationale, eíl: limul vera cum illis
duabus prremiffis
ve
de fe coníl:ar ; ergo ex illis non
poteíl: in ferri
illa
concluGo affirmaciua , quod ali–
quod inhibile Gr racionale, quia cum
lit
concradill:o–
r~a
illius negariua:: nullum inhibile eíl: rationale, da–
renrur iam dure comradiél:orire Gmlll verre.
.5
Dari aurem terminas in quibus omni ,
&
nulli in
diuerfa rnareria, efl: cum in
eod~m
modo, fed in di–
uerfa materia concludunrnr dure propoGtiones vni–
uerfales, vna negaciua,
&
altera affirmatiua, verbi
gracia, ex his pra:mHlis ; omnis horno eíl: animal,
nullus equus
eíl:
homo, ínfero in fecunda figma; er–
go
omnis equus eíl: anim01l; ex eadem difpoGrione
prremilfarum rnntum murara mareria
ínfero
vniuer–
falern negariuam ,
ve
in his pra:miffis ; omnis ho–
rno
eíl:
animal, nullos lapis eíl: horno ínfero in ea–
dem figura; ergo nullus horno eít animal; ex quo
probarnr talem combinationem prremilfururn,cx. ma–
iori
aflirmatiua ,
&
mínori negatiua effe inurilem
in prima figura, quia ex illa fcquunrur rermini in
quí~us
omní
>
&
nulli
>
vniuerfalis fcilicec
propoíi–
tio
aflirmatiua,
&
vniueríalis negatiua Grnul verre
cum ipfis prremiffis, quod quidem foflicienrer probar
(
licer'
a
pofreriori ) calem CQrnbinacionem erfe Ínuci–
lem, quia prremiffre habenr fe vt caufa refpeélu con–
duGonis,
&
conclnfio vt effeél:us refpeélu prremiffa–
rnru; ergo íi ill<E prremiífce ex quibus infernnrur vni–
uerfalis affirmariua,
&
vniuerfalis negatiua fimul ve–
rre curo ipGs
pr~miilis
efficerenc vcilem combinatio–
nem ad
fyllogií1num
conficiendum fequeretur, quod
eadem
caula produceret contrarios cffeél:us; quod
quam
lit
abfurdum non eft explicare.
6
Qgod
li
dicas, non effe eandem caufam fed diuer-
fam,Gquidem muranrurpropoútiones
ad
inferendam
vniuerfalem affirmariuam,
ve!
negariuam.
7 ·
Contra hoc eíl:, quia calis rranfcnurario prremif–
.farum eíl: fola diuerfa (ecundum materiam, quia ni–
mirum muranrnr cermm1 ; manent camen ea:dem
prremilfa fecundum formam, id eíl:, fecundum ean–
dem quancicacem,
&
fecundum aflirmari,onem,
&
negationem; confequentia aUCCUl
l?On
rerpÍCÍC
ma–
teriam pr::emiífamm
in
ordine ad illacionem con–
clµGonis, fed folum formam,
&
Gcuc maximum in–
con ue ~i'ins
eíl: , quod ex
ead.emmateria fequacur
formahter affirmatio,
&
negario; ita etiam
ex
ea–
dem
forma.
2
Prreterea
:>
quia
ex
f
rremiffis ex qui bus inferuri-
tur vniuerfalis aflirmatiua ,
&
vniuerfalis negatiua.
nihil
profell;o
poteíl:
inferri , quia
fr
infertur
nul–
lum non, poteíl: inferri aliquid ,
&
fi
infercur,
om–
ne non , poteft inferri aliquid non ,
&
íi
ínfercur
omne
&
aliquid non , poteíl: inferri n.ullum ,
&
ali–
quid non ;
&
6
infertur nullum
&
aliquid
non, non
poteft inferri omne,
&
:a.liquid ; aMs inferrentur
duo
concradiltoria ; igicur eui<:lens eíl: probatio
Ari–
íl:occlis inucilem
eífe
combinadonem prremilfarum
ex quibus inferuntur termini in quibus omni ,
&.
nulli.
Tandem fequirnr quod ex illis prremiffis poffet
in-
9
ferd omne genus propofüionis;
quia
li
infertur om–
ne, inferrur
&
aliquid;
&
fi
infercur nullum, infer–
tur
&
aliquid non, quod qnidem non eft dicendurn,
quia iam non eífer aptum infirurnencum ad fcien–
ciam,
vt
dl modus fciendi; fiquidem ex illo nihil ,de–
termin arnm ,
&
cercurn poífet íl:abilici; iraque quo–
modocumque fequantur cermini in quibus omni,
&
nulli refpeltu einfdem formre difpofüionis non eíl:
rell:us fyllogifmus ;
&
ideo ex nullo
ex
modis affigna–
tis ab Arifiorcle poffunt fequi termini in quibus
om–
ni,
&
nulli: vnum, vel alrerum exernplum ponam,
v.g.
Celarem,
nullus eíl: horno eíl: equus, omne ratio·
nale eft homo , infer ex his veram vniuerfalem ne–
gaciu "m ; ergo nu
1
llum
rarionale eft equus ;
pone
nunc vniuerfalem veram aflirmatiuam ex his termi–
nis,auc eis penirus mucatis, minime equidern poreris;
medium eíl: horno, muta
in
lapidem, nultus la
pis eft
equus, omnis adamas
efl:
lapis, quid ergo? dicesne?
ergo omnis adamas
efl:
equas. non, quia.eíl:
faifa.~¡
..
cendurn igirur eft neceffarío, murara hcer
marer.ia~ergo nullus adamas eíl: equus, vbi nunquam termml
iu
quibus omni,
&
nulli in eadern, vel in diuerfa ma–
teria dabunrnr,
&
lic reperierur
hoc
cercum per
om–
nes modos,
&
figuras Ardloc.
~V
..tE
s
T I
o
X.
'De fexto,
&
[eptimo, pro-pnjs
Logic~
principijs.
A
non diíl:ributo ad diíl:ributum,
&c.
Ab eo quod res eíl:,
&c.
H
J.Ecprinc:ipia tradidir Arifloteles ,
feu potius r
colligumur
ex
verbis ipfius, mm
lib.
Prior.
&
Poller. cum
2.decrelo>cap.12.
Explicat1'r
fextt/.m
principi1tm.
A
non diflributo
ad
difiribucum non valet argu-
2.
rnenmm,id eíl::quando in anteceden ci pra:dicarnr ali–
quid de aliquo fubiell:o quod non fomicur vt vniuer–
faleformalicer,
&
quarenos potefr dillribui per
in–
feriora non deber argni in confequenti, vt pr:edi–
cari de inferioribns, v.g. horno eíl:
fpecie~,
illud prz·
dicatum non conuenit fubieéto communt,
quatenu~
diíl:ribuiu..r,
&
par ticipatur ab inferioribus, quia
non communicatur inferioribus ratio fpeciei. Icem
horno curdt; ibi enim non fupponic horno nec
illi
conuenit currere, quacenus diíl:ribuirur per foa infe–
riora;
&
ideo non bene valet
horno
eíl: fpecies,homo
currit, ergó Pemis,
Lud~:micus
,
~ ~au~us fun~
fpe–
cies,
&
cu.rrunt; quod alicer euentt.m
h1s.:0~?1s. h~mo eíl: :l).oimal, nullus horno eíl: lap1s, quia
1b1
d1lln–
butiue furnuncur,
&
íic bene arguitur ; ergo
Petr~s,
Ludouicus,
&
Paulus fuuc ainimal,
&
non font
lapts.
Icaque tune fumitur dillribütiue terminus, quando
1
afficicur
/