Previous Page  562 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 562 / 582 Next Page
Page Background

P·?

~ogica Difp~V

I l

I.

&

X V_I

I.·

~id

f.1

~tejint principia,rx,~

concluíio negatiua,qui acum

!ir

concraria,omne enim

inhibile

efr

equus,

&

nullum inh ibile,

&(fnnt

con–

traria;

ergo

ú

font

Gmul ver<E; poterunt etiam effe

fouul verre

ha::

ornne inhibile

eft

equus, aliquo_d in–

hibile non eíl: equus , qua:

funt

dure contradW:oria:

íimul verre.

·

'

4

Dari

cerminos

in

quibus nulli,nihil aliud eíl:,quam

probare aliquam difpo.íicionem prremiífarum effe

inutilem ad inferendam concluíionem aflirmatiuam>

affignando aliqu:im vniuerfalem

n

1

egatinam ex iUa–

rnm pra:miffarurn eúremicatibus compofitam, qure

lit

limul vera

cnm

calibus

pr;etrd_ffis ;

inde

enim col–

ligitur illas

eífe inuriles ad inferendam conclulion

nern

affirmatiuam ;

quia

cuin calis concluGo debe–

rec eife vera, liquidem infermr ex prremiffis vf'ris,

&

ex alin parre propoílrio vniuerfalis negaciua affi–

gnaca

lit

etiai:n vera, darencur dure conrrarice

fimul

vera:;

&

per confequens dure conrradiél:orire fim.ul

verre: exemplurn

íir,

(i

qui<; vellet probare difpoli–

tioA'lern prremiífarum ex puris paniculadbus effe in–

utilem, verbi

gr

aria, han

e:

al iquod animal eíl: rari9·

nale,

~liquod

inhibile eíl: animal ; ergo aliquod in–

hibile'

eíl

rationale, dabic terminos in quibus nulli,

hoc modo; bree propolitio vniuerfalis negariua, nul–

lum in

hibile

eíl: rationale, eíl: limul vera cum illis

duabus prremiffis

ve

de fe coníl:ar ; ergo ex illis non

poteíl: in ferri

illa

concluGo affirmaciua , quod ali–

quod inhibile Gr racionale, quia cum

lit

concradill:o–

r~a

illius negariua:: nullum inhibile eíl: rationale, da–

renrur iam dure comradiél:orire Gmlll verre.

.5

Dari aurem terminas in quibus omni ,

&

nulli in

diuerfa rnareria, efl: cum in

eod~m

modo, fed in di–

uerfa materia concludunrnr dure propoGtiones vni–

uerfales, vna negaciua,

&

altera affirmatiua, verbi

gracia, ex his pra:mHlis ; omnis horno eíl: animal,

nullus equus

eíl:

homo, ínfero in fecunda figma; er–

go

omnis equus eíl: anim01l; ex eadem difpoGrione

prremilfarum rnntum murara mareria

ínfero

vniuer–

falern negariuam ,

ve

in his pra:miffis ; omnis ho–

rno

eíl:

animal, nullos lapis eíl: horno ínfero in ea–

dem figura; ergo nullus horno eít animal; ex quo

probarnr talem combinationem prremilfururn,cx. ma–

iori

aflirmatiua ,

&

mínori negatiua effe inurilem

in prima figura, quia ex illa fcquunrur rermini in

quí~us

omní

>

&

nulli

>

vniuerfalis fcilicec

propoíi–

tio

aflirmatiua,

&

vniueríalis negatiua Grnul verre

cum ipfis prremiffis, quod quidem foflicienrer probar

(

licer'

a

pofreriori ) calem CQrnbinacionem erfe Ínuci–

lem, quia prremiffre habenr fe vt caufa refpeélu con–

duGonis,

&

conclnfio vt effeél:us refpeélu prremiffa–

rnru; ergo íi ill<E prremiífce ex quibus infernnrur vni–

uerfalis affirmariua,

&

vniuerfalis negatiua fimul ve–

rre curo ipGs

pr~miilis

efficerenc vcilem combinatio–

nem ad

fyllogií1num

conficiendum fequeretur, quod

eadem

caula produceret contrarios cffeél:us; quod

quam

lit

abfurdum non eft explicare.

6

Qgod

li

dicas, non effe eandem caufam fed diuer-

fam,Gquidem muranrurpropoútiones

ad

inferendam

vniuerfalem affirmariuam,

ve!

negariuam.

7 ·

Contra hoc eíl:, quia calis rranfcnurario prremif–

.farum eíl: fola diuerfa (ecundum materiam, quia ni–

mirum muranrnr cermm1 ; manent camen ea:dem

prremilfa fecundum formam, id eíl:, fecundum ean–

dem quancicacem,

&

fecundum aflirmari,onem,

&

negationem; confequentia aUCCUl

l?On

rerpÍCÍC

ma–

teriam pr::emiífamm

in

ordine ad illacionem con–

clµGonis, fed folum formam,

&

Gcuc maximum in–

con ue ~i'ins

eíl: , quod ex

ead.em

materia fequacur

formahter affirmatio,

&

negario; ita etiam

ex

ea–

dem

forma.

2

Prreterea

:>

quia

ex

f

rremiffis ex qui bus inferuri-

tur vniuerfalis aflirmatiua ,

&

vniuerfalis negatiua.

nihil

profell;o

poteíl:

inferri , quia

fr

infertur

nul–

lum non, poteíl: inferri aliquid ,

&

fi

infercur,

om–

ne non , poteft inferri aliquid non ,

&

íi

ínfercur

omne

&

aliquid non , poteíl: inferri n.ullum ,

&

ali–

quid non ;

&

6

infertur nullum

&

aliquid

non, non

poteft inferri omne,

&

:a.liquid ; aMs inferrentur

duo

concradiltoria ; igicur eui<:lens eíl: probatio

Ari–

íl:occlis inucilem

eífe

combinadonem prremilfarum

ex quibus inferuntur termini in quibus omni ,

&.

nulli.

Tandem fequirnr quod ex illis prremiffis poffet

in-

9

ferd omne genus propofüionis;

quia

li

infertur om–

ne, inferrur

&

aliquid;

&

fi

infercur nullum, infer–

tur

&

aliquid non, quod qnidem non eft dicendurn,

quia iam non eífer aptum infirurnencum ad fcien–

ciam,

vt

dl modus fciendi; fiquidem ex illo nihil ,de–

termin arnm ,

&

cercurn poífet íl:abilici; iraque quo–

modocumque fequantur cermini in quibus omni,

&

nulli refpeltu einfdem formre difpofüionis non eíl:

rell:us fyllogifmus ;

&

ideo ex nullo

ex

modis affigna–

tis ab Arifiorcle poffunt fequi termini in quibus

om–

ni,

&

nulli: vnum, vel alrerum exernplum ponam,

v.g.

Celarem,

nullus eíl: horno eíl: equus, omne ratio·

nale eft homo , infer ex his veram vniuerfalem ne–

gaciu "m ; ergo nu

1

llum

rarionale eft equus ;

pone

nunc vniuerfalem veram aflirmatiuam ex his termi–

nis,auc eis penirus mucatis, minime equidern poreris;

medium eíl: horno, muta

in

lapidem, nultus la

pis eft

equus, omnis adamas

efl:

lapis, quid ergo? dicesne?

ergo omnis adamas

efl:

equas. non, quia.eíl:

faifa.~¡

..

cendurn igirur eft neceffarío, murara hcer

marer.ia~

ergo nullus adamas eíl: equus, vbi nunquam termml

iu

quibus omni,

&

nulli in eadern, vel in diuerfa ma–

teria dabunrnr,

&

lic reperierur

hoc

cercum per

om–

nes modos,

&

figuras Ardloc.

~V

..tE

s

T I

o

X.

'De fexto,

&

[eptimo, pro-pnjs

Logic~

principijs.

A

non diíl:ributo ad diíl:ributum,

&c.

Ab eo quod res eíl:,

&c.

H

J.Ec

princ:ipia tradidir Arifloteles ,

feu potius r

colligumur

ex

verbis ipfius, mm

lib.

Prior.

&

Poller. cum

2.de

crelo>cap.12.

Explicat1'r

fextt/.m

principi1tm.

A

non diflributo

ad

difiribucum non valet argu-

2.

rnenmm,id eíl::quando in anteceden ci pra:dicarnr ali–

quid de aliquo fubiell:o quod non fomicur vt vniuer–

faleformalicer,

&

quarenos potefr dillribui per

in–

feriora non deber argni in confequenti, vt pr:edi–

cari de inferioribns, v.g. horno eíl:

fpecie~,

illud prz·

dicatum non conuenit fubieéto communt,

quatenu~

diíl:ribuiu..r,

&

par ticipatur ab inferioribus, quia

non communicatur inferioribus ratio fpeciei. Icem

horno curdt; ibi enim non fupponic horno nec

illi

conuenit currere, quacenus diíl:ribuirur per foa infe–

riora;

&

ideo non bene valet

horno

eíl: fpecies,homo

currit, ergó Pemis,

Lud~:micus

,

~ ~au~us fun~

fpe–

cies,

&

cu.rrunt; quod alicer euentt.m

h1s.:0~?1s. h~mo eíl: :l).oimal, nullus horno eíl: lap1s, quia

1b1

d1lln–

butiue furnuncur,

&

íic bene arguitur ; ergo

Petr~s,

Ludouicus,

&

Paulus fuuc ainimal,

&

non font

lapts.

Icaque tune fumitur dillribütiue terminus, quando

1

afficicur

/