~reíl:.
11
I.
~id
jit
pr"dicatum de omni,
&c.
~
457
+
Tota conclulio fic demonll:ratur. Nam vel fyllo-
gifmus conítat immediatis aéln pra:miffis,vel coníl:ac
przmiffis, qux procedunt ex principiis certis,
&
eui–
dencibus, fed quocumque mo-do
lint
pra:mi!fa, con–
clulio arra ex illis eric euidens, & cerra,ac per confe–
quens difl:inlh,aquacumque conclufione opinaciua;
vel fophiíl:ica,ergo erit demoníl:ratiua, acqui conclu–
Jio
de~oníl:rariua
efr conclulio demóíl:rationis,ergo
fine dubio eric demoníl:racio illa in qua dabicur talis
conclulio,fed calis conclníio darur in fyllogif
mq
con•
fráce pra:miffis,vel aél:u, vel vircure imrned1atis,:ergo.
quod aucem requirarnr falrem implicira,
&
vircualis
primarum
&
immediacarnm, oprime íic probar Ser–
na, quia eo ipfo, quod pra:miífre demoníl:rationis,
non funt per
fe
noca:, fed per alias non habebic
d~
il–
lis cerricudincm incelleél:us,niíi,vel a&u refoluac eas
in fua prima principia, vel faliem vircualicer ,
&
im–
plicicc.cognofcat calia principia in ipíis indufa,quia
Licue ea qua: non funt vilibilia per
fe,
fed per lumen
exrrinfecum indigent lumine, quo.videanrur
lic
qua:i
non funt per fe noca,
&
vilibflia incelleél:ui indi–
gent ve
illumi~cmtur,
&
innicanrur iis, qure func per
fe
nora, & cerca, integra ha=c veritas comprehendit
his verbis Philofophus
i
.Topic.cap. J.vbi ait demon–
firarionem confiare ex primis,
&
immediatis,
&
i..
Poíl:.c.l..inquir non fcimus perfeél:e, niíi fciamus re...
foluere conclufionem vfque ad fua prima principia.,
in quibus verbis fupponit omnem demoníl:ratio..
nem aél:u confiare ex primis, vel virrualicer, quace–
nus demonfrratio efl refolubilis,vfque ad prima prin–
cipia, vel formalicer, qnatenus c;onftat ipíis primis
principiis. .
.J
Confirmarur, quia prremiífce, vel ignorara::, vel
rninus perfeél:c cognit:1:, non poífunt eife ratio co–
gnofcendi conclufionem., non poteíl: enim effeétus
cxcedere fuam caufam, ergo noticia conclulionii po–
teíl: excedere noticiam prremiífarum, ar
íi
pra:mi!f~
mediare non Cune prima principia, vel non refoluun–
tur ad immediata prir1cipia neceífe eíl: pra:miffa3
il-
1..as, vel ignorad eo qnod in fua noritia pendenc
a
principiis immediaris, in qure non refoluunrur, vel
cercc minus perfeac fciri,quam concluíio, fi non ex
fuis propriis principiis, fed aliunde
cognof~anrur.
6
E::.í quibus duo ínfero cum SmigleGo,& Zonzina4
te. Primo non fufficere ad demoníl:racionem fuppo·
nere pra:miífas demonfbratas ah alío; quia in de·
maníl:ratis intelleéh1 illre prél!miíf:e ignoranrur, auc
falcem imperfeé\:c cognofcuncur, ergo non poífonc
c!fe
ratio pefeél:e fciendi concluíionem ; alioqui dif–
cipulus poífer ex principiis pra:ceprori notis, ílbi
vero ignotis demoníl:racionem conficere,
&
fcien–
tiam habere rerum, cum ramcn ex fcicmcia magiíl:ri
&
ignorancia di[cipuli, non poffic vlia confici de–
monítrario, quemadmodum ex principiis, qua: bdci
ciare vident in crelo , nos non poífumus quidquam
demoníhare fcientifice, folum ex eo qnod illa prin–
cipia ignoramus ,
&
ex. nobis ignotis, non poífumus
venire ad notiriarn aliarum rerum. Secundo non
fa–
tis
effe ad demoníl:rationem przmiífas eífe notas de–
monfranti in habirn, quia nimirum ante habuit illa–
rum demoníharionem, fed neceífe eíl:, ve fine nota:
in aél:u , quia ex notiti::i. aé\;uali pra:milfarum non ex
habicuali procedirur ad inferendam conclulionem,
vnde quanca foerit noticia aanalis prremitfarum,
tanta habebicur,
&
conclulionis, habicus aurem ille
pr.-ecedens, nihil conferc ad aél:nalem notitiam,
pra!miífarum cum non influat in eas,
folúmqrie eíl: mera foppoíirio
noticia: anre habirx, qua:
non fuflicic ad
fcientiam.
JJdeph. de
pe'ftti.fiel,
Philo./.Tom.I.
---------..........~
Q_y..t.ESTIO
1
II.
~id
ftt
pr.edicatum de omni,
&
quo
patio
confiare
debeat
Demonftratio.
A
Riíl:ot. lib.1. Poíl:erior.cap.4.his verbis definir,
i
pra:dicarum de omni illudefr, quod <tll: vtique,
non in aliquo quidem, in aliquo aurem non j nec ali–
quando quidem, aliqúando aurem non, vt horno efl:
animal,omni linea: inelt punltum ; in quibus verbis–
duo exigir ad pra!dicarnm de omni. Primum, vt om–
nibus fub fubieél:o exiíl:enribus competar,fecundum;
quod omni temporeillis competat,duplici enim cau•
fa
porelt propoíitio eífe
falfa~
prima quia non omni–
bus comperir;fecunda quia non omni rempore, ergo
vtrumqne habere debec pr::edicatum de omni ad hoc,
vt cQmponat demoníl:rationem, quz '"onfrare debet
~x
veris •
&
noce!farfü,
·
Aduercendum eíl: non exegilfe Ari!lotelem pofiti.:
J;
uam pluralitatem ii.ngularium contentarum fub fub–
ieéto;ide6que prxdicarum de omni per rtegationem
explicuit,pluralicas enim policiua neceffatia non eíl:,
pra!fercim cum de Gngulari, ram corruptibili, quam
incorruptibili eífe po(Iit fcientia, folum igirnr hecef–
farium eíl:, vt nullum
lit
indiuiduum; fub fubicéto;
c;ui
pr~dicatum
non conueniat,&
s~per,Gcur
vero ad
demonfrrarionem politiuan:a neceffari um efl;vt cqíl:et
pra:dicaro de omni,ita 1iegatiuam quod coníl:et pra:–
dicaco de nnllo,id eíl:,quod nullum indiuiduorum ex
his, quz fuhieétum wmpleél:irnr , habear pr:.cdica•
turn, quod negarnr, vt quando d1eimus; nullus lapis
eíl: rationalis: ergo nullus eíl: admiratiuus, &c. qum
omnia incelligenHa func de demonílrarione perfcél:.e;
&
direél:e concludence ,_indireéh enim conílare po–
reíl: pr::cdicaro, quod non
lit
de omni, ve
hct~,
onme
ratipnale eft admiraciuum,
~liquod
rationale efr ani–
mal : ergo aliquod animal eíl: admiratiuum, cuius·
du:r propoíitiones, fcilicer rninor,
&
conduíio non
conflant: pra:dicatd de omni.
'
Diuidicur ab amhoribus pra:dicacuin de omni, vt '
íic, in prioriíl:icum
&
poíl:eriori!licum, priorillicmn
dl:,
de qµo agimr lib.priorutn,
&
eíl: illud, quod prz–
dicarur de fubiello,& de om1; ibus fub illo contentis;
non fecundum veritatem,fcd íccúdurn eílddum enun–
ciandi,vt omnis
ho~o
eíl:
lapis,lapis enirn vniuerfa–
liter prredicarnr,
&.
feruarformam qu:E pra:cipuc in•
tendicur in libris priormn , melius explico pra!dica... ·
mm de omni priodíl:icum, eíl: principium illud dici
de otnni,& dici de nullo,q,uod conuenic racione for–
mre,licct mareriz non conoeniat,vnde nihil aliud re–
quiric, ni G, ve habeac lignum vniuerfale, fiue femper
ira Ge, liue? non, ve
€Um
dico omnem hominem cur.Q
rere, qnod ratione illius vniuerfalifatis cogitur
at~
firmare de quouis homine.
.
Poll:eriorifücum vero el.l
prredkam~
verum,
&
4
non identicum quod omni
concen~o
fub fubieél:o
cenuenir, vt omnis horno eíl: animal; dicicur verum
quia in.demoníl:ratione non folum actendicur ad for–
mam fyllogifticam
:1
fed eriam ad mareriam, & eius
verirarem, dicicur irem, non idenricum, quia ad de–
moníl:rationem foi·malern,& propriam réquiritar di–
ll:inél:o formalis ínter fubieél:um
&
pra:dicacú deinde
dicitu1\ quod conuenit omni conrenro fob fubieél:o•
id eíl:,quod nullum lit contenrú fubfubie&o,cui non
cóueniélt eo modo quo fub fubielto cótinerur eífen–
tialirer,li eífentialite_r cótineacur,
&
acci~nralicer;fi
accidétaliter,vbi
'
tc,quod ?,rzdicatum de omni,
.Gr
quoque G
~
....per,non abfoluce,fed Cecundum Hlutn
rnodum
eceffiracis, quod eíl: d<:! Qmni, v.g. omni
homini
conuenit crn.:fccrc..in feneél:ute,
8'
ratio eít,
~
quia