Previous Page  499 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 499 / 582 Next Page
Page Background

~reíl:.

11

I.

~id

jit

pr"dicatum de omni,

&c.

~

457

+

Tota conclulio fic demonll:ratur. Nam vel fyllo-

gifmus conítat immediatis aéln pra:miffis,vel coníl:ac

przmiffis, qux procedunt ex principiis certis,

&

eui–

dencibus, fed quocumque mo-do

lint

pra:mi!fa, con–

clulio arra ex illis eric euidens, & cerra,ac per confe–

quens difl:inlh,aquacumque conclufione opinaciua;

vel fophiíl:ica,ergo erit demoníl:ratiua, acqui conclu–

Jio

de~oníl:rariua

efr conclulio demóíl:rationis,ergo

fine dubio eric demoníl:racio illa in qua dabicur talis

conclulio,fed calis conclníio darur in fyllogif

mq

con•

fráce pra:miffis,vel aél:u, vel vircure imrned1atis,:ergo.

quod aucem requirarnr falrem implicira,

&

vircualis

primarum

&

immediacarnm, oprime íic probar Ser–

na, quia eo ipfo, quod pra:miífre demoníl:rationis,

non funt per

fe

noca:, fed per alias non habebic

d~

il–

lis cerricudincm incelleél:us,niíi,vel a&u refoluac eas

in fua prima principia, vel faliem vircualicer ,

&

im–

plicicc.cognofcat calia principia in ipíis indufa,quia

Licue ea qua: non funt vilibilia per

fe,

fed per lumen

exrrinfecum indigent lumine, quo.videanrur

lic

qua:i

non funt per fe noca,

&

vilibflia incelleél:ui indi–

gent ve

illumi~cmtur,

&

innicanrur iis, qure func per

fe

nora, & cerca, integra ha=c veritas comprehendit

his verbis Philofophus

i

.Topic.cap. J.vbi ait demon–

firarionem confiare ex primis,

&

immediatis,

&

i..

Poíl:.c.l..inquir non fcimus perfeél:e, niíi fciamus re...

foluere conclufionem vfque ad fua prima principia.,

in quibus verbis fupponit omnem demoníl:ratio..

nem aél:u confiare ex primis, vel virrualicer, quace–

nus demonfrratio efl refolubilis,vfque ad prima prin–

cipia, vel formalicer, qnatenus c;onftat ipíis primis

principiis. .

.J

Confirmarur, quia prremiífce, vel ignorara::, vel

rninus perfeél:c cognit:1:, non poífunt eife ratio co–

gnofcendi conclufionem., non poteíl: enim effeétus

cxcedere fuam caufam, ergo noticia conclulionii po–

teíl: excedere noticiam prremiífarum, ar

íi

pra:mi!f~

mediare non Cune prima principia, vel non refoluun–

tur ad immediata prir1cipia neceífe eíl: pra:miffa3

il-

1..as, vel ignorad eo qnod in fua noritia pendenc

a

principiis immediaris, in qure non refoluunrur, vel

cercc minus perfeac fciri,quam concluíio, fi non ex

fuis propriis principiis, fed aliunde

cognof~anrur.

6

E::.í quibus duo ínfero cum SmigleGo,& Zonzina4

te. Primo non fufficere ad demoníl:racionem fuppo·

nere pra:miífas demonfbratas ah alío; quia in de·

maníl:ratis intelleéh1 illre prél!miíf:e ignoranrur, auc

falcem imperfeé\:c cognofcuncur, ergo non poífonc

c!fe

ratio pefeél:e fciendi concluíionem ; alioqui dif–

cipulus poífer ex principiis pra:ceprori notis, ílbi

vero ignotis demoníl:racionem conficere,

&

fcien–

tiam habere rerum, cum ramcn ex fcicmcia magiíl:ri

&

ignorancia di[cipuli, non poffic vlia confici de–

monítrario, quemadmodum ex principiis, qua: bdci

ciare vident in crelo , nos non poífumus quidquam

demoníhare fcientifice, folum ex eo qnod illa prin–

cipia ignoramus ,

&

ex. nobis ignotis, non poífumus

venire ad notiriarn aliarum rerum. Secundo non

fa–

tis

effe ad demoníl:rationem przmiífas eífe notas de–

monfranti in habirn, quia nimirum ante habuit illa–

rum demoníharionem, fed neceífe eíl:, ve fine nota:

in aél:u , quia ex notiti::i. aé\;uali pra:milfarum non ex

habicuali procedirur ad inferendam conclulionem,

vnde quanca foerit noticia aanalis prremitfarum,

tanta habebicur,

&

conclulionis, habicus aurem ille

pr.-ecedens, nihil conferc ad aél:nalem notitiam,

pra!miífarum cum non influat in eas,

folúmqrie eíl: mera foppoíirio

noticia: anre habirx, qua:

non fuflicic ad

fcientiam.

JJdeph. de

pe'ftti.fiel,

Philo./.Tom.I.

---------..........~

Q_y..t.ESTIO

1

II.

~id

ftt

pr.edicatum de omni,

&

quo

patio

confiare

debeat

Demonftratio.

A

Riíl:ot. lib.1. Poíl:erior.cap.4.his verbis definir,

i

pra:dicarum de omni illudefr, quod <tll: vtique,

non in aliquo quidem, in aliquo aurem non j nec ali–

quando quidem, aliqúando aurem non, vt horno efl:

animal,omni linea: inelt punltum ; in quibus verbis–

duo exigir ad pra!dicarnm de omni. Primum, vt om–

nibus fub fubieél:o exiíl:enribus competar,fecundum;

quod omni temporeillis competat,duplici enim cau•

fa

porelt propoíitio eífe

falfa~

prima quia non omni–

bus comperir;fecunda quia non omni rempore, ergo

vtrumqne habere debec pr::edicatum de omni ad hoc,

vt cQmponat demoníl:rationem, quz '"onfrare debet

~x

veris •

&

noce!farfü,

·

Aduercendum eíl: non exegilfe Ari!lotelem pofiti.:

J;

uam pluralitatem ii.ngularium contentarum fub fub–

ieéto;ide6que prxdicarum de omni per rtegationem

explicuit,pluralicas enim policiua neceffatia non eíl:,

pra!fercim cum de Gngulari, ram corruptibili, quam

incorruptibili eífe po(Iit fcientia, folum igirnr hecef–

farium eíl:, vt nullum

lit

indiuiduum; fub fubicéto;

c;ui

pr~dicatum

non conueniat,&

s~per,Gcur

vero ad

demonfrrarionem politiuan:a neceffari um efl;vt cqíl:et

pra:dicaro de omni,ita 1iegatiuam quod coníl:et pra:–

dicaco de nnllo,id eíl:,quod nullum indiuiduorum ex

his, quz fuhieétum wmpleél:irnr , habear pr:.cdica•

turn, quod negarnr, vt quando d1eimus; nullus lapis

eíl: rationalis: ergo nullus eíl: admiratiuus, &c. qum

omnia incelligenHa func de demonílrarione perfcél:.e;

&

direél:e concludence ,_indireéh enim conílare po–

reíl: pr::cdicaro, quod non

lit

de omni, ve

hct~,

onme

ratipnale eft admiraciuum,

~liquod

rationale efr ani–

mal : ergo aliquod animal eíl: admiratiuum, cuius·

du:r propoíitiones, fcilicer rninor,

&

conduíio non

conflant: pra:dicatd de omni.

'

Diuidicur ab amhoribus pra:dicacuin de omni, vt '

íic, in prioriíl:icum

&

poíl:eriori!licum, priorillicmn

dl:,

de qµo agimr lib.priorutn,

&

eíl: illud, quod prz–

dicarur de fubiello,& de om1; ibus fub illo contentis;

non fecundum veritatem,fcd íccúdurn eílddum enun–

ciandi,vt omnis

ho~o

eíl:

lapis,lapis enirn vniuerfa–

liter prredicarnr,

&.

feruarformam qu:E pra:cipuc in•

tendicur in libris priormn , melius explico pra!dica... ·

mm de omni priodíl:icum, eíl: principium illud dici

de otnni,& dici de nullo,q,uod conuenic racione for–

mre,licct mareriz non conoeniat,vnde nihil aliud re–

quiric, ni G, ve habeac lignum vniuerfale, fiue femper

ira Ge, liue? non, ve

€Um

dico omnem hominem cur.Q

rere, qnod ratione illius vniuerfalifatis cogitur

at~

firmare de quouis homine.

.

Poll:eriorifücum vero el.l

prredkam~

verum,

&

4

non identicum quod omni

concen~o

fub fubieél:o

cenuenir, vt omnis horno eíl: animal; dicicur verum

quia in.demoníl:ratione non folum actendicur ad for–

mam fyllogifticam

:1

fed eriam ad mareriam, & eius

verirarem, dicicur irem, non idenricum, quia ad de–

moníl:rationem foi·malern,& propriam réquiritar di–

ll:inél:o formalis ínter fubieél:um

&

pra:dicacú deinde

dicitu1\ quod conuenit omni conrenro fob fubieél:o•

id eíl:,quod nullum lit contenrú fubfubie&o,cui non

cóueniélt eo modo quo fub fubielto cótinerur eífen–

tialirer,li eífentialite_r cótineacur,

&

acci~nralicer;fi

accidétaliter,vbi

'

tc,quod ?,rzdicatum de omni,

.Gr

quoque G

~

....per,non abfoluce,fed Cecundum Hlutn

rnodum

eceffiracis, quod eíl: d<:! Qmni, v.g. omni

homini

conuenit crn.:fccrc..in feneél:ute,

8'

ratio eít,

~

quia