150
~og1ca
Difp. l.
De_
natura
Diale{fic~.
l.3
Tune lic;totus vfus pra:cepcorum
Diale~ic~
eíl:
fo- _-
_vcens
eíl:
prreceptis Legicre docentis:ergo
non
folum
lum
ad illam ordinationem producendam in opera-
eíl: Logica vcens topica,fed etiam demonfiratiua,imo
cionibus'ü<Jcelleétus, quia ille vfus
eíl:
medium,
&
illa
nulla dabicur ratio, qua: oppolicum probec.
ordinario folus,
&
totalis i!lius finis; fed nulla fcien-
Deinde , quia tradere prrecepta probabiliter ,
vel
2.8
tia producir, nec poteíl: producere talero ordinario·- euidencer differendi, non vti,
fed
docere eít,cum do-
nem:ergo nulla fcientia vcicur, nec poceíl:
vci
Logica, cere_, vt
ex
cerroinis pacer,
&
ex ipfa doél:ri_na,
fit
im-
aur eius
pr~c~ptis
: ergo nulla fcientia efl:, nec poceíl:
buere prreceptis,ip(aque pra:bere,ergo falfum cíl: dice-
e(fe Logica vtens nominandi cafu,vt aíferit Vafquez, . re/ideo eífe parcem wpicam Logicaro vtentem,_
qui~
nec auferendi cafu, ve alferit Hilm1.narn, vt
fupra
di· regulas tradit probabiliter arguendi, curo hoc potius
ximus, quod qureritur in hac qua:íl:ione, eíl: quomo- ·
fit
~{fe
doccntem, quam vcentem,&
fi
non eíl:,dicant -
do
diuidarnr Logica
in
Logicam veencem
>
& docen- nobis aduerfarij, quid
lit,
docere, vt Cuis verbi? irre-
tem,& aíferunt orones Doétores,vt D.Thom.Scocus,
tiancur.
&c. Logicam diuidi in Logicam vcemern,
&
docen-
Tandem, quia Logica docens dicitur
a
D.Th.om.a
i9
tem:ergo nominandi cafo vcumur Auehores hac diui- rebus auul[a, quod eciam docuit Aritl:oceles,quia pra::-
ftone, tiuis enim
ex
antiquís Doétoribus dixit Logi- cepea tradic in communi abíl:rahendo,
&
quali fepa-
cam diuidi in Logicam docencé, & in Logicam vten- rat<f
a
1nate5ia aliarum fcientiarum, Logica- aucem
tem? Vnde refpondere, caiceras fciencias eífe Logica vcens vocatur rebus concreta, quia concernir roace-
vcenres, eíl: non incerrogatis refpondere, fed potius
riam taro Logicre prnpriam, quarn ca:terarum fcien-
fuccumbere oneri difficulcatis;
prreter~a
quia hzc eft
tiarú,cum omnes operaciones incelleélus circa quod-
diuilio ipGus Logica::;fed
Ge
eíl:,quod
li
Logica fume-
cumque obieéturo verfames dii;igat, o1!<linecque
in
rer-or auferendi cafu,aliqL10d membrum diuidens non
modum fcíendi:ergo
{i
etiam Logica vtens eífet
r~lis,
eífet aliquid Logica::,quia elfent ca::eerre fcientia:; cz- quia pea:cepEa tradit , Logica vcens non effet rebus
cera: aurnm fcienr ire nequaquam
func
aliquid Logicce,
concreta, fed tarn docens, quam vtens eífenc
a
rebu,.s
&
ex regulis diuilionis qúodcumque membrum diui-
auul[~;vnde
bree, quce tam celebris diuiíio ell Logi-
dens deber pertinere,
&
elfe
aliquid díuiíi : ergo ne
ca: in docentem,
&
vtencero, funditus lábefaétarétur.
hoc abfurdum fequacm Logica vtens non fumitur
Qginta conclufio_, Logica
vtens
eíl
h~bicus
facilí- 30
auferendi c;:afu. _
,tans incelleéturn,vc 1pfe vcendo pra:ceptis Logicre do-
2.4
Tenia concluGo,falfa eíl: fecunda opinio aduerfa-
centis,dirigat omnes altus proprios imellell:us quod-
riorum circa primum punltum,
&
probatur.
cunque refpiciemes obieétum, ve ex ipíis
Ge
direétis
Primo quia infercur
ex
illa qqempiaro
habicum
efficiat definidonem,diuifionem, <\.rgurnencatioriem,
opinaciuuro ex aétibus probabilibas genirum in qua-
&
przcipue demoníl:rationem, quc;c modi fciendi vo–
uis materia elfe habitum Logicre vrenris , quod
fal-
canmr, inítrurnentaque fcientiarum Logico arcificio
fum plane eíl:, narn in quauis fdentia inueniuntur
perfeél:a ad fcienriam penitus
acquiren~am,
&
quia
complures >quin & frequentiores concluGones pro- iíle habitus,
&
facilitas eíl: ad vrendum, feu
e~ vte~
babiles,probo feqnelam quia
ex
fyllogifinis probabi- habicualüer, feu
a
'1ªº
proficifcimr vfus Logica:
do-
libus habitus opinatiuus generacur , ad foperandam
cencis
pr~cepcorum,&
regularum, ideo vcens Logica
difficnlratem , quam parimr incelleélus in probabíli- dicicur, licut docens dicirnr, quia eíl: faculta$
ad
do·
ter dilferendo de qaauis re, & prrecipue cum ad prin- cendurn,
&
a
qua doélrína proficifcitur.
.
cipia rninus vniuerfalia deuenicur : ergo omnes
illi
Hoc roturo explicatur enodando iétus ipGus Lo-
3
1
ha.bicus perrinebunc ad Logicam, qL1od abfurditii- gicce in quantum docentis,
&
in quanturo vtentis, ex
mum, falliffirnumque eíl:.
aétibus enim cognofcitur habicus, nam licut in qua-
25
Secundo ex eodem Fonfeca auchore opin
is
cumque arce roechodo tradica dacur
&
doél;rina_,id
cít
coucrarire fic ad hominero argumentor contra
fuam
diél:amen
feu
iudiciuro diétans, quod pra:fcribic mo-
feneenriam ,
ipfe
namque docee eandem Logicam
dum operis conficiendi,& darnr etiarn vfus,
feu
ope-
vrenrem poífe limul eífe doeenrem, in quantum era-
ris exequutio ,
qu~
fopponit illud diél;amen,
&
fit
fe-
dit
pr.ecepra verolimiliterdilferendi' vtenrem vero
cundum regulas iplius doéhin;l":
lic
datur habirus,
a
in quantum vcitur illis prreceptis:ergo eadem radone
quo oritur,vel
producitur~na,
feu ·cognicio pra-
ea
pars Logica:, quce tradít prcecepta euidencer dilfe-
ética
~iétans
prcecepta
e~..:1en,di,
&
datur habitus
fa-
rendi,quam ipfe docenrem appellar, poeeric djílingui
dlirans inrelleélum ad 'Íloc ve exequudoni mandet
officiis
in
docentem'
&
vtentem , ita ve doce ns
lit
in prrecepta tradiea
a
r.."'1mo habitu.
quantum cradie doél:rinam principiorúm euidencium,
Hrec cota doélri
;~
pacefiet exemplo dedutl:o abar-
31.
&. den:ioníl:raeionm:i contemplando
n~turam
.modi
tepinge~d~,
?ªtPque qui hac arce inftruQ:us
eíl:
~
pri-
fc1end1 ; vr¡ens
vero
111
quanrum ºP.erattones aliarum
mo conc1p1c mrelleélu,quo paéto ducenda íint ltnea-
!Cienciarum euidences ordinar , ac ·dirigir: ergo vera- menea,
&
inducendi colores piéturre, quam molitur,
' que pars Logicre, tam
qua:
euidenter, quam quoe pro- qu<E funt pra:cepca artis,deinde penicillum foroic,pro-
babiliee.r, diíferir,in
vtenr~
&.docencem
parcir~poeeíl. ducit.li_?~m, a~dic ~olorem,
qui eíl:. ei1.Jfdem
a~tis
16
Temo cum Hurcado > quia
falfum dt
omnrno
da-
vfus;tr ;que ars p1d:orta quatenus trad1t regulas pm-
ri
peculiarem habicum, qui diíferat in quauis materia
genr~~idtur
dqcens >
&
quatenus
ipfa
facilitat
~d
probabilieer,
cum
quia non
d
ur aliquis peculiaris
e~fÍéenda
pra:cepra vtens norninatur,quod_ idem
~~-
.
habicus,qui
in
quauis maeeria diíferac demonftratiue:
r;j's contingit in
Diale~ica,nam
quacenus·1pfa
tra~1t
ergo neque qui probabilirer;antecedens parec,confe- jrecepca,ipfaque docet intelleltum, vt
~fformet~~
1u•
quenria clara eíl:
a
parirare rationis, curo etiam quia, c)THcium ad conficienduro modum
fcie~d1
r:ae
d1c1cur
Vt
fupq~dixitnUS,
ficut in quauis facultaee .funt aliqui
a
docendo doGCOS ipfa,quatenus facilJtat tntelleétum
hahitus cerci,& euidenres,lic fonr,
&
probabiles, qui
ad
exercenda pra::cepra ab
vfu
ipforum pra:ceptoruro,
\ in
diueríis materiis·habent díuerfas raciones forma- feu ab vrendo illis vcens dicicur.
·
les,
a
quibus
Cnmnnt diuerfam fpeciern: ergo non
e~l
Hzc concluíio iic explicara fatis probara rna.nec
~x
33
d~ndu.~
vnus hahitus probabilis communis omnibu · oppugnatione aduerfariorum,nam
fi
crecerre
fc1~~r~~
fc1enms.
mm
vocanrur Logica vtens,nec habitus probab1l1s
111
2
7
~arta conc~uGo.
Terria
fente ntia etiam
falfa
e!l,
~\
illis,nec topica tradés pra::cepta
probabilire~
diíf.eren-
~ probatur~
quia non
~olum
vtirnr pra:ceptis docen-
di,
nulla reli11quimr,
qure
poffit
eífe
Log1ca vrens,
tlS
pars.topica
>
f~d etta~
.demoníl:rati ua, Vt poftea
niíi qua:
a
nobis explicara
tradiru~
vn?e cum vfus
probabaur
>
fed ideo
d1c1tur
Logica vtens , '!uia
1
pr~cepcorum
Dialeltic.rea
nulla
fcmma ,
vel arre,
1
'
fed
./