Previous Page  188 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 188 / 582 Next Page
Page Background

Logica

Dif

p.

I.

De natura DialeíStic!/¡.

·

ex

notabili, ideo creteras fcientias acquirere fine

Lo~

gica,licec Phylicc

íir

poffibile, impoffibile moralicer

dicitur.

_

8

Hrec conclulio eíl: D. Auguíl:ini, licer aliis verbis

5

eam

explicet

lib.2..

de doél:rina

Cbriíl:.

cap.~

6.

ean–

dem defendit Clemens Alexandrinus lib.6. íl:roma–

rum, vbi Dialeél:icam fepi comparar, qna licet arbo- -

res,fruél:ufque non egeanc,vt linr,egent camen maxi–

me,vt cutí fine,& vt omnes ex arbore colligantur fru–

ll:us cum fecuricate,

&

non

cum maximo difcrimine.,

&

difficultate;

&

\'t alía plurima miífa facimus ,

fi

Dialeél:icam aliis fcientiis neceffariam moraliter Au–

gufünus non puraret cut difciplinarnm difciplinam

appellaret? cur ítem Iamblicus illam Deorum munus

nominárer?

&

quid quoefo cauf.e effec cur illam fem–

pirernis laudibus, velut ad fcicntias acquiregdas vni–

cam íanuam a:ternitati commendarent Hieronymus,

Ambrolius, Gregorius, Nazianzenus? confirmanda=–

que contra ha:reticos fidei, vduti firmam propugna–

tricem addifcendam prredicarenc,G neceffariam illam

mioíme iudicarem?

59

Sed ve melius hrec omnia calle•ltis , Doll:iffimurn

Rofenfem are.

1. (

contra Lutherum Logicz íl:udium

prohibentem)excipice, qui his verbis horrendLlm

110-

firi fo:culi moníl:rum alloquicur : colle Dialeél:icarn,

fublara prorfus erir facultas,

auc

fubruendi quod fal–

fum

efl,auc íl:acuendi verum;tolle Dialeél:icaru,& om–

nes Andabararum more gladios in tenebris ventila–

bimus,

li

Dialeaicam fuítuleris, nihil mirabor, qui–

bufdam hrec argumenta tua videri folida; creterum

ú

Dialeél:icam admiferis, nemo ea non cenfebit

eíTe

ra–

lia, qualia ver

e

fon

e, hoc

eíl: mere fophifmaca; ha:c

ille.

-60

Qyod

optime docuic Clemens Alexandrinus,aífe-

rens , folam Dialeél:icam nos manuducere ad Ccien–

tias, maximífque erroribus eífe plenmn fermonern,

non Díaleél:icre Lance,

ac:

ponderibus Libratum ; his

enim verbis hoc

~ere.de

primo lib. íl:romacum:meriro

ergo Scriptura quoque

cales~nos

elle volens Dialeél:i–

cos fic horratur : efficiamini autern:probi traP.ezit;c

nlia quidem reprobantes, quod aucem bonum

~e­

nemes,hrec enim re vera Dialeél:ic::i. eíl: prudenri

' ¡ ...

uidendí ea, qua: percipit.tntur intelligencia, aur facul–

tas, qure verfarnr in rerum gcneribus diuidendis de–

fcend ·ns vfque ad ea,qure funt maxímc fpecialia,pra:–

bens vnumquodque eorum, qure funt intuenda qua–

lia

íint ,

qua

circa ea

fola

veluri manuducit ad veram

fapienciam propter difficultatem fcientiarum .Orige–

nes eciam lib.6.contra Celfum íic air:ipfa diuina Scri–

prura nos hortatur ad Dialéél:icam

~licubi

Salomone

diceme, eruditio racionibus non examinara decípicur

alicubi, hoc arteíl:ante authore Libro Sapientire

IEsY

Sirachi

filio.

Sciencia,,inquit, infeníari eíl: fermo ca–

rens examine;idem docer fopradiltus Diuus Augufii–

nus lib.

1

.contra Creíco cap.14.vbi illud Ifaire,venice,

&

arguit~

me dicit Dominus,ipfe legir, venite,diípu–

ccmus;eadem pene repecit fecunde;> de ordine

cap~130.

&

fecundo

de doétrina Chdfüana.

61

D.Thomas opufculo

56.

&

70.

qui orones propter

fmnmam difficulrarem in acquirendis fcientiis

fin~

Dialelt:ica , jpfam .neceífariam illarum acquilirioni

docent, qure neceilicas

non

PhyCica

>

fed moralis eíl:.

Audi

Ciceronem lib.J. de finibus,vbi hrec haber,Gne

arce_Dia,leél:icre

ad

verum adduci,

a

falfo

abduci poífe

coguames fallunrur;ha:c fententia probatur.

62

.

Primo,quia illud eíl: Gmplicirer neceífarium mora

ltter

quod. requiritur ad aliqtiem finem confequen–

dum,

qui

ex

eo

quod Cummam difficultatem habet

Phylicc,auc .nunquam

fit

am:

raro cornparatur fine

eo '

9uod

m.orahc~r nece~ariu_m

dicín;ir;fed Logica eíl:

hu-

1U~mod1

ad

c~teras fc1e~n~s

perfeél:e,

&

integre ac–

<J.U1renda.s:ergo

ad

acqu1.úc1onem

ea¡;.,um, &c. eft íim..

pliciter neceffaria moraliter.maior eíl: certa, vt ex no·

tabili patee. minor

lic

probacur,quia obieél:um cuiuf–

cnmque fcientire perfeétre difficillirnum eíl:,cominet–

que piures propriecates reconditas, cognicuque

diffi–

ciles,in quibus non

dubium

eft,, imelleél:um noíl:rum

fapius erracurmn,quas licet actingere Phylicc poffir,

tamen de faél:o cercum eft non acqui(itururn perfeéte

propter multiplicirntem, obfcuricarem,difficultatem

illarum, debilitatenique poten

ti~,

ímo in acquili–

tione illarum pro comperco duco mulcis fallaciis,

&

fiétionibus obtenebrandam

elfe

intelleél:11::.

po–

tentiam, fi produceret fine íníl:rumento vniuerfali

fcienciarum, Logica nimirum, fine dubi6que in difii–

cultatl~.m

Syrriblls naufragandum.

Explic.atur hoc manifeíl:o exemplo, nam:

v.gr

.

li-

63

cec derur potentia Phyftca ad nauigandum fine

in–

firumemis aíl:rolabij, & :acus nauis gubernandre, ni–

hilominus Cumme difficile eíl:, vt mare alrnm Syrti–

bos,

ac cempefiatibus pknum, & non

littora

legen–

ces' cum tam periculofum, longum,vaíl:iffimúrnque

íic

fine tali inftrurnento nauigemns , quod propter

crebras tempeíl:ares, profundicatemqne ipfius, quis

non iudicet moralirer impoffibile nauigare? clarü1s>

liccc poffibile·

fit

Phylice,

ve

argenrarius fine infrru–

mentis

a

fabroferrario faél:is,

VC , V,

gr. fine ferricel–

te,

malleo, &c. operetur: attamen impoffibile mo–

raliter iudicandum line dubio eíl: , totam

p~~feél:io"'

1

nem arcis acquirere, operaríque omnia, qure maxi–

rnz

perfeétionis diél:antur ab arce íine pluribus defe–

ébbus) ac imperfeétionibus abfque talibus infl:ru–

mentis, fic Grniliter fine Aíl:rolabio,ac

~cus

fcientia–

rnm

id eíl:, fine modo Cciendi,

c%

fine Logica vaíl:iffift

ma,

ac finuofa difficulratum Syrtibus, cautibúlque

plena fcientiarum maria Gne naufragio erroris naui–

ga-re, quia Phyíice d1.fficillimum eft, moralicer

im–

poffibile iudicarnr.

<lE:isenim perfeél:ionem non artis argenrarire,

fed

64

omnium fcientiarum infinito pe(feéHonis, excellen–

tire,

&

difficultacum interuallo olnnes artes mecha–

nicas fuperantium, ac vincentiurn

poife

moralicer

acquirere fine vniuerfali omnium

Ccientian.im

in–

flrumento

~

Logico nimirum cogitet? quare

nun–

qnam auc raríffime contigic, acquifüas fuiffe Ccien–

cias line Logica, vnde neceífario omnes gen res,

ac

naciones omnefque vniuedicates prius addifcen–

dam effe Logicam, quam e das Ícíemias fine

vll~

dubitatione, ac

cergiue~~...ione

iudicarunt, qui vní–

uerfolis omnium genrium onfenfos maximi

pon–

deris eft, vt nobis perfuadeamus , vrgentem

dari

aliquam racionen\, qure

aJ

hoc moueat toe fapien–

tium animos

i

,~ure

nulla

alía

eíl: ,

nHi

fumma

difficulcas maxi 11Úmque periculum errandi in acqui–

füione creterarum fciemiarum fine Logica.

Q!!a

de caufa talis acqui{ido íine il1uamine

Di~-

65

leél:ic!e

impoffibilis moraliter

a

nobis vocatur,

&

Logic~"

qure

hoc impoffibÚe vincic neceífaria

íirp–

plicii'!r moraliter dicimr

ad

creteras fcientias acqui-

re

·.as , hoc paél:o folent dicere Theologi ,

vr

vi-

•.irns in notabili

eífe

imp. 1bile moraliter vi ta–

w~

omnia peccaca venialia collell:iuc fumpta, etiam

<~i

qnis peccatorum venialium feorGm quodcum–

l

que in particulari virare non repngnet, qure im-

poffibilicas

a

nullo Theologo vocarnr naturalis, (ed

moralis, qúia fummélm haber difficulrátem,

&

nia·

ximam imbecillitatem noftra nat 1ta,

&.

ideo liccc

Phylice poffit, fuccumbet tamen oneri.

Confirmacur, quia is

qui

fine Logica crereras

66

[ciencias inregre confeqm prreíu111ít, duplic_em .labo–

rem magnum fufripit, altero

1

proprium (c.1ennre.al_–

terun1 examinandi form11l

1s,

,e:-.(

l•.

odos d1fpurand1,

aduer endóque ad

figmas rarn

,&

firma_s

ócl ude~di,

quod ira difficile c:ft,

ve vix

ab

ahquo ctlam

fopp~lir.~

magdl:n