0000747692

10 4

Logica

Dif

V e natura

Dialellic~º

Ideo omnipotenti:i,

fcient í ~ De~

non fpecificantur

crcarnri s' quas haben t pro obieél:o, quia nec fcien–

ti a ,

tH!l

om nipoten ci a Dei dicunt dependenriarn

ef–

femi alem ab obieél:o creaw,

racio

priori efr,quia

omnis relatio realis depender eífencialicer

fuo

ter–

m ino , cum nec eífe, nec conferuari poffit fine illo,

fed

h abirus fpe cificatus eft relatio tranfcendentalis

obieétum fpecificans

vri

ad terminum, ergo

de~

pender ab illo.

104

Irem quia omne coníl:imtum elfenrialiter, depen-

d er effenrialiter

fuo

confbcutillo '

coníl:ituciuum

reaÍiter

diíl:i n gu a cu~

conffonto, fed habicus confü–

tuitur extrinfece effonri aliter ab obieél:o formali fpe–

cificanti realiter diíl:inll:o

ab ipfo

habitu , efgo de–

pender ah

illo

eífenci alicer. mü1or íic probarur quia

omne fpecificat um eífemi ale rpecificarur ab fpecifi–

canre, fed fpecifi cari

eft

fpeciem,

effenciam acci–

pere ab fpecificante, & hoc eíl: coníl:itui eífencialiter,

fed habicus fpecificacnr ab obieél:o forrnali, ergo con–

fiiruicur extrinfece eífenrialiter ab illo.Maior lic pro–

barnr , quia omne fpecificans tribuir exprefsc

fpe~

ciern

eífenciam,& omne fpecificacum acci pit illam,

fed accipere effe ab alio eíl: caufari ab illo, caufari au–

cem 'eíl: dependere' ab illo,

quo caufamr,ideo crea–

tura depender

Deo, qtJia accipit eífe

illo, & ra–

tio euidens eíl:,quia omnis creamra accipit e(fe in ali–

quo genere cauG:e,fed omnis acceptio in genere cau–

fre

eíl: dependencia , ergo.

Minor prcecipni fyllogifo1i

lic

probacur.

ens

reale

non dependet e!fenrialicer ab ente rarionis,

fed

Lo·

gica eíl: ens reale, ergo non dependet elfencialiter ab

enre ratio nis. Maior

lle

probatur. Illud quod depen–

det ab aliquo e!fendalicer ad re quare eíl: irnperfeétius

illo elfentialiter, fed ens

re~le

non eíl: imperfeétius

ente

rationis eífentialiter vll o modo, cum ens rario–

nis habeat foum eífe per an alogiam ad ens real e, ergo

ens

reale non poteíl: dependere elfendalicer ab eme

r arionis. Hrec fecunda maior fic probatur. ideo om–

nis creacura eífencialirer

eíl:

imperf ell:ior refpeél:u

Dei, quia depender effenti aliter ab illo , accíde ns

e ri am eft imperfeél:ius eífentialiter fobíl:ancia,& mo–

d us re, qni:i. depcndet effenci ali tcr ab illa

in fon.

ren d a omnium Theologorum licct verbum Dininm '

producarur

P arre re rerno , non

d ~pendet

ab illo,

quia

dependeret eífec imperfeltius illo. Deinde

hoc ipfum prdbarur omnibus argnrncntis qnibus di–

fputa tione fecunda Metaphyfica: demoníl:rauimus,

-quadl::.

quid

lic fubieélum illius, an ens rationis: nul–

lum

ens fuperioris ordinis polfe dependcre

im–

perfeltioris ordinis.

SvBSECTio

IV.

Solutiones 1tduerfa.riorum

refatant1w.

prer fe operarnr canquam propcer finen1,

oh hanc

r atio ncm cum effeétus aliquo modo

fir

propcer fuam

canfam , parcicula enim,

propur,

generaliter cauía–

li tatem indicar, carnen per anronornaíiam de folo

fi–

ne dicirnr elfe prorer quem res eft,

hinc etiam

So–

craces folam caufarn finalem caufarn appellauir apud

Platonem in Phedone. Secundo, ac przcipuc vide–

rur fuperare fin is in hoc caufam efficiencem , quod

ipfe efl: primum inicium,

principium omnis

aétio–

nis, quia ipfummet efficiens

~xcitarur,

allicirur

efficiendum

fine, quod quamuis in primo efficien–

inneniacur abrque canfalirace finís in ipfum effi–

ciens,fed rantum in exrernam aél:ionem eius, nihilo

minus fecundum eam rationern imelligimus primum

mororem, vel, vt ira dicam, primurn procuratorem

omnis caufaliratis

dfe

finem, qui propterea folet ap–

pellari prima caufa caufarum , vt notauit Alb.enus

Phyíic.

licct Deus

lit

incapax caufx efficientis,

eft

tamen capax cauf

final is, id eíl:

ipfo ,

vt fine

fua–

rnm aétioml..m,Íed

c~1s

rationis propter foam imper–

feél:ionem non poteft induere racionero caufre im–

perfeéboris 'id eft, non tam perfeét:ioris) ergo

for–

tiori non poceric induere rationem caofa perfeél:io–

ris, qure finalis eít, quia quod proprer irnperfeétio–

nem non poteíl: attingcre minus perfeél:um manea –

do in eadern imperfell:ione non poterit atcingere ma–

gis perfeéturn, ficur impoilibile eít

quod

aliquís

lit

capax principij intelleétiui fubíl:antialis ,

inca–

pax fpirimalitatis cornplerre fubílancialis, ircm

quod

íit

incapax

effon

fubftantia,

fit

capax elfendi

An–

gelus. Ergo.

ltem quia ill a caufa, qua: cum

lit

completa eft ma–

gis elfentialis effeél:llí eíl: perfe6tior, fed obieél:um

caufa rd en ti re eíl: magis elfencialis , quam efficiens,

ergo eíl: perfeél:ior efficienti ; ícientia enim nec

potenci a D ei abfolut a poceít eífe fin e dep e ndentia ab

obieél:o formali creato ,

potcíl: fine caufa. cfncien–

ri creara. Vnde magis dependec fcientia ah obieél:o

formali creaco, quam ab efficience crearo,

vtld~

ma–

gís perfeétior canfa eíl:, ergo fi

non

tam etfentialis

necelfariá,

perfeétior ratio caufre non poteíl: con–

uenire enti ra rionis , quamo minus porerit conuéni–

re ei ratio can

eífentialioris ,

perfeétioris

qure

eíl: ratio caufre fpecificantis eífendalitcr.

Confirmatur vlcimo;obieél:um formale motiuum

fub quo alicuius fci encire eft fpecificatiuum illius,fed

cns rationis non poteíl: cffe fpecificatiuum fcientire,

ergo ens r:nionis non eft obie6tum formale Logicce.

Maior eft euidens

n patee

Ariftotele

2..

de anima

c ap+

.p. cap.

12..

Mecaphyf. cap. r.

ex Diuo

Thoma

2 . 1..

q.1. :m + Minor fic probacur. Illudeíl;

fpecificaciuum alicuius , quod eft confticuduum

il–

lius, fed ens rationis non poteft eífe coníl:icuduum

fciencix , ergo ens rationis &c. Maior 6c probacur,.

quia fpecificatiuum alicuius eft quod tribuit .fpeciem

105

dicas ens reale non poífe dependere

ente

fpecificaco, fed quod tribuit fpeciem

di:

coníl:iruti-

rationis , tanquam

caufa efficiemi, bene tamen

Ullln,

Clltn tribuere fpeciem,

Íam fupra diximUS

fit

ranquam

caufa finali.

dare entitatem fpecificam) feu prredicata elfentialia

Sed contra, quia crearnrre non folum funr inferio-

coníl:ituentia illius, vt v.g. Pacer ideo fpecificat re-

enrialicer refpeél:u Dei,quia caufa efficiens om-

lationem filiationis, quia conftituic extrínfecc rela-

ni ~~n

' ,::-

~tiam

quia dependen

Deo,

aqu-

tionem illarn, in fpecie fili ationis. Minor

proba-

nnali ' nn al is e n•._ a ufa menfura illius eft cuius

tur

;-fi

ens rationis eífet conftitutiuum fcientix,fcien·

e íl:

alis caufa ' fed me!1illl

o..{\.í"~rfeél:ior me~1fura-

tia reciperct fuum eífe ab intelligibili '

voluntas

to·? vnde

ho~10

eft perfettic:r creteris a1,;...._"'-l_,_cibm,

volibili, quia

illa.

obieéh fpecifü::ant t ales potenrias,

quta eíl: finalis cau

fa,

rnen iura illorum, ac per con·

ideo fcientia Diuina non fpecificarnr

obie<fto,

fequens perfeétior omnibus. Icem quia ex fuo oene-

quia

ncn')-~ccipit

Tuum eífe ab illo, fed ens rcale non

pe~feél:iu.s

eíl:

~enus

ca.u

~n alis

.' qnam ca

uf~

effi.-

porell: acdpere eífe,

fpeciem

cnre rationis, ergo

c1~nt1s,

quta fin 1s

exced 1~ pr~mum

ín h?c

ca~fam

ef-

ens rationis non eíl: confticutiuum fcientire, qure efé-

fic1e1~[em~

quo_?

~íl: v_elu~ 1 .v l_t1mu.s

rermrnus,

111

quem

cns reale. Maior clariffime pater. Minor fic probatur,.

o~nnis

aél:to eflic1ent1.s

d1r1g1~ur,

fas efi

~ogui,

~ quia

íllud quod accipitur ah aliquo debec contineri

drc.ere poffumus

effic.1e~ s

fi n¡ defe rutre, & Cllffi tpfom

haberi ab illo,

quo accipitur, fed in ente rationfa

· íibf

qnoda~modo

m m1fü are dum q uidquid agir

pro-

'prnllo

modo continemr effe reale

~ergo

ente

ratio–

nis

106

107.