/
Logica Difp.
l.
De natura
Dialeétic~.
SvnsECTIO
11.
Principale
1FYgumentum
ponitur.
7 6
QVia
fecundum
aduerfarios, vt ait Pater Rubius
in fyllogifrpo dattir
duplex
direétio, alia realis,
alia racionis,ergo potius direétio realis,quam racionis
erít obieél:um formale per
fe
Logica;: , ira vt direél:io
ratio nis
Ge
obieél:um fectmdarium ,
&
per accidens.
Ha;:c confeqnenria patee euidencer,nam
du~
illa:
dire–
ébones peninent ;i.d Logicam,& non ad aliam fcien–
.tiam,nec artem,fed quando duo perrinent
ad
aliquam
fciériam,illud edt obiell:um principalius ex illis duo–
bus
refpell:u ralis
fcicntiél".,
quod fuerit principalius,
perfeltius,& excel!éd ns>& per
fe
ens,aliud vero quod
fuerír minus principalius,& improprium ens,erit mi–
nus principalius obieél:um refpeél:u illius
fcienci~,fed
díre<.ftío realis comparara cum direétione rationis eíl;
direétio vera, quia realis, propria, primaria,
&.
per
fe
quia verum ,
&
proprium ens,
&
diree\:io rationis e!t
direcbo impropria limjlirndinaria, quia rora dicitur
direél:fo, quia eíl: ad Gmilirndinem direél:ionis realis,
&
apparenter
repr~fentat
illam,&
ct'uu
minime
Ge di–
rc:ét:io
vera, cogicarnr ac .íi eífec i:alis,& eíl: impropria
direétio,
&
Mecaphorica, ergo prima direfüo prima–
rio,
proprius, ac principalit1s cognofcimr
~Logica,
quam
direél:io rarionis.Maior huius fyllogifmi {ic
pro–
bamr,qufa refpeél:u fcienrire Diuina;: darnr,vt obieél:ú
Deus,& ipGt creaturre,8? quia Deus excedit in perfe–
ll:ione
ipfatn
crearnrá Deus eíl: pdmarium
obie~um,
&
principalius , creatura autem minus principal e,
&
fecundarium,& quaG per accidens, licec
cte~tura
ad–
huc comparfta cum Deo
fic
vernm,& íimplicirer
ens~
&
jdem
~ ft
in
Philofophia de fubll:antia corporea re–
fpeél:u priuar:íonis,& negationis, clariu&ín Mera hy–
fica,
q ux quia
haber pro oSieéto ens reale, & ens
ra–
tjonis. Ens reale
e:.(l:
proprium,primarium,& maxime
excedit in perfeél:ione ens ra tionis ,quod
ens
efi fecun–
darium per
accidens,&impro·p~ium,ideo
princ.ipalíus,
&
primario cognofcit ens reale,fecundario ,& per
ac~
cídens ens rac ionis.
&
quia Aíl:rologi a refpicit duo_,
Sphreram Ccilicet .t.Eneam,vel
lif' "
rn)qure rota eíl
G–
milirudinaria rcfpell:u
creleíl:is)~.:
. efpicit eriam ccrle–
frem,qure primaria,& prím:ipalior fpha::ra eíl:, ha::c
eíl:
obieél:um primaríum,illa vero
fecund~rium,&
per ac–
cidens;icem quia ipfa Aíl:rologia,
&
Geomema refpi–
cit
ens reale,& ens rationis(quia cum inrelletlus no–
íl:er
propter fuam imperfeél:ionem adeo limirate fe
b abear,& dum incorpore reperitor,nó poffit
cogn~fcere omnes res,vr
in
fe
funr,vbicunque, & in quacun–
qne fcientia indiget eme rarionis.)Nam coníl:ellatio..
nem
fiellarum,feu colleél:ionem aliquarnm,vt melius
illam inteltigar,
qnaíi
animalia,
&
aníficialia fingir,
cum
rnulc.e ex illis nullá íimilitndinem animalis in fe
referanc,loquor enim de colleél:ione íl:ellarom qua;:
íi–
gna ab Aíl:rologis nominanrur,
&
repcriunrnr
in
Zo–
diaco,qua;: iam nomine
leonis,l i br ~,cancri,
Virginis,
&c.nuncupanmr.Icé in quadrangulo ,n:iangulo,in
cir–
'cnlo,& in pyrarriide,&; cxteris,
vt
melius illas figuras
efficiam Marhemarici, ·aria enr ia rac iunis
fi.ngunr,&
nihilominus,nullns
vn ,,uá por
e~
dicere talia entiara–
tionis effe
obíeéhnn
fo r•nale primadum Machemati–
cre,
&
non ens re,1!.:: , ergo
íimiker in noího cafu.
77
Clarius,1"'heolog
i<>
n .e
íi:1rio
f
qgit varia
enri~
ra-
tionis,irn vt non po(fü ::igere de illis obieétis fpiritua–
libus:v.
g.dcDeo,&
Angeli: ,nifi !-naLeríal icare,& cor–
poreitare iilos vc!tiar cognofceado Deum , vt luce
inacceilibdem, vel, vt homincm fo
p~ra torem
fupre
mu
i ;
Spiricum
fanll:~rn,
vr Colum'bam ;' peccatun
-~
monale, vt plagam lrethalem, vei, vt leprarn, fre<lita
1
·!
te~~& ;itenebras;
Angelum, vt
iuuenem
pnlchrum,ac
venuíl:um ,
&
quod capnt efl fingir relationes ratio–
nis,& difhnébonis inrer anribura Diuina, effenriam.,
&
prnprierares (elaciuas, qu<E omnia entia rntionis
tam
neceffaria
funt
ad Theologiam,
vt
Theoloous
nullo modo poílir loqui de illis rebus,neque vllo
~o
do difpurarc:,
&
agere 'de dfontia Di
uin
a Úne ralibus
emibus rationis,
&
licet tam neceífaria
fint
illa ad
Theologiam humanam,nullus vnc¡uam eciam flul n f:.
limus aufus eíl: dicere tali a enria rationis elle obieéh.
formalia,& primaria
Theologi~,illa
autem enria
re~lia eífe fecundabum obiell:um,& per accidens.
Et ratio euidens iam diQ:a eíl:,quia quando dLJ,O oh·
78
ielta pertinenc ad aliquam fci enciam
data opera,
&
non ad aliam , ita pertinem ad illam , vt
fi
vnum eíl:
prit1cipalius altero,ira
ve
fü
prirnarium, & proprium
ens,& alterum fiél:icium,fecundarium,& impro priurn:o
hoc
pe~tinebit,vt
primarium obiell:um"illud vero, vt:
fecundarium, quia [ciemix
funr
effeél:us naturx
per–
feltre, &
fequunrnr ordinem narurre, cum aurero
in
_n atura hic ordo Gr,quod,
vt
finis refpiciarur'qQod
eíl:
verum, & prnprium, perfeél:iúfque ali o fecundario,
vel
tanquam medium refpiciarur quod eíl: fiél:itium
impropriurn,& imperfeétiús, quia vnumquodque re–
fpicitur
co
modo, quo in fe eíl:, & poteíl: conducere
ad
finem fcienti;e, quod prrecipue refpici cur
in fcien·
tia,& ideo,vt fiois crearnrarum Deus,
&
finis anima–
lium horno , guia Deus
perfell:io~
crearnris , homo
omnibus animalibus. Ira etiam [ciencia refpicic, ve
finc:m, feu objeétum formale illud quod principalius
primarium, proprium, & verum ens eíl: ,
&
ve obie–
étum fecundarium improprie,
&
per ac idens, vri eft
cns rarionis,fed
in
Logica darnr
die
a·
o realis,
&
di–
relho rationis,& dircll:io realis
el1
propria,ptimaria,
&
per fe vera' direlbo vero rationis eít fecund aría,
impropria,fiél:a,& per accidens,ergo Hect dirc:él:io ra–
tionis
fit
maxime neceffaria ad Logicam, vti eíl:
n~
celfaria compofüio , relatio , diíl:inétio rationis ad
Theologiam ,
&
licue in Th.eologia non po!funr effe
obieél:um forrnale primarium,
fed
per
accidens~&
fe–
cundarium, ralis diflinll:io rationis _, rdatio rationis,
&c.fiél:a,quia fiél:a funt non obfianreillarum neceffi–
tate,
ira
etiam in Logica direél:io illa rationis, quia
rationis,&
filfa
eíl,non porerit eífe obiell:um forma–
le primaríum,& per fe,fed pocius fecundarium,& per
accidens.
S
V
B S E C T.
III.
Ñnplius
confir;,;antur
dic1a.
V
Rgemr, quia inter
attrib~t~ [~ienci,re quodd~m
79
eft veritas, id eíl:) adrequauo 1lhus
cum
fuo ob1e–
ét:o aiendo de
illo~vti
efr
in
[e,&
non
al~ter~ac
efi:,fed
Logica agit de eme reali, & de
~nc_e
rattonis per vos
data opera., ergo debet ;;igere
de
illis cum
~er:rate,
ve
fonc,[ed ens reale efr principalius ente r:u-wnis,
&
eíl:
principalius cognofcibile, ergo
fci~nti~ pri.ncip~lius
ágit de ente reali, quam de enr.e
rat1onl ~,
altas H1íle–
ron. proteron. daretur in
Logica,
nam íicnt czcus,
&
amens eílec qui diceret Theologiam debere
ag~re
principalius de pc:ccato, quam de Deo,
vel
quam
de
Angelo, Philofophiam primario de vmbra,
q~am
.de
homine agere, Hiíl:oriam namralem de
mu.fc1~
prm–
cipalius, quam de
Heroibus,
&
eor.umpr~
ch1.rn.pro·
prieratibus:lic crecus deber reputan qui a1t
Log1ca~1
prius debere agere,
&
principalius de.vm.bra,
&
6m1·
limdine entis realis, quod eíl: ens rat1on1s,
qua~
de
ente reali;quis enim non delirans repnraremr, qm
do~
mum Regiam ingrediés,videnfq;
Re~~m
limul,& ho–
muncionem,Rege reliél:o fine reuereua cocus conuer..
teretur ad famulú, maximóq;
ipfum. cul~u
pr.ofequere–
tur:clarius,quis pccurrés imperaton
rehéto
ipfo,rorns
conuerte
,.