Liber
II
1
•
431
non diffett
a
loco ' licus vero quem obtinet obje–
él:um aliquod corale, ron fumptum
~er
modu1:n
unius , fed prom excenfum?
co.g?ofctt~r
c.x van.a
difhntia parcium ab oculo,1ca
d1~1cur
altqu1d obl.1-
que objici
quo~ies
panes zqualtcer
.ª
medio d1-
fiances in:equahcer tamen ab aculo d1rtanr.
Mocus auccm objeél:i varic cognofcirnr
;i
primo
ex
motu oculi,cognofcirnr moms objeél:i,
íi
enim
ur objeél:mn fcmper videar oculus neceffario mo–
veci deber , quem morum anima fenric, objeél:um
moveri videbirnr. 'unde
li
accidac
ur
cam oéulus
qnam objeél:um per modum unius
movea~cur,
fi
moms oculi íimul fiar cum coco corpore ob¡eél:i,
moms non peccipietur. Si amem mocus objeél:i
lic
valde parvus , non percipierur motus Qculi,
acque adeo neque 1i'locus objeél:i.
Si oculus quiefcac, mocus objeél:i percipirur ex
eo quod vanz rerina: parces
a
cah objeél:o fuccef–
five affic1anmr, feu quod imago exprimacur in
diverlis parribus rerín:r. Sicut ergo aliquid mo.
veri judicamus,li fucceffive immorz manus,verbi
gracia , parces diverfas impellar. Icem ex divccío
fi
cu
quem refpeél:u corporis fucceffive obciner
objeéhnn, ejus motus 11ercipirur.
V
el
ex a!iis ob–
jeélis vicinis .fi fucceffive rcfpondear aliis, arque
aliis obicél:is , ur mod" cegar unum portea vero
aliud.
~tod
vero per lineam reél:am accedic ad ocu–
lum , ex decrefcence fel1Íll)l dirtamia , mag1fque
ac magis inclinacis ad fe)nviGem ambobus axi–
bus opcicis deprehendimus. In majoríbns dirtan,..
tiis ex dívec{i's corporihllS quibus fucceffive ref–
pondec , ex magnirndine apparencer creíceme;
&
alíis omnibus modis, quibus diftanria percipirnr.
@1lllllll'llll!ll.l~'lili1lll1Jll(l!!~:1.lli1J11731iil!l1!1!!1281lll1100
PRO POS l TI O X X
.X
V.
Theorema,
An
oculru fallaiur.
. Hic in qu:rrtione
omnin~
philofophica vería–
~ur
&
quz fer(: in nomine pofira ert. Ne ra1nen
tllam Cubccrfogiffe videamur, cercum crt ocul111n,
ca:rerofque
r~nrus
externos nihil affcrerc ' hoc ert
non c.0?1ponere unum cum alío; fed per modum
limpltc1s apprchenfionis
fe
haberc , in qu.m nul–
!tts error communicer admicri potert. Error enim
fallicacem alic¡uam dicic; falficas omnis in eo pali–
ta ert uc alicui uliurh amibuamus, quod de fallo
illi non
convenir, qucid oculus przrtare non po–
tefi, ad
h.occnim opus ert
ali
qua comparacíone,
_ comparauo aumn dicit neceffario unnm objclh1111
~oncipi,
illique acrribui aliquod przdicamm quod
ilh non
conveniac.Atdum hircoccrvum concipio,
non concipio hircum, cuí naruram ceryi attri–
buam, ira m prlncipale
ttt
ita dicam objeCl:um fir
hircus cuí narnram cervi faifa amibuo,cum aliam
m ira dicam illi affucre deberem. Sed objeél:um
t~cttm ~rincipale
concipi non poceft nifi conci–
p1am h1rcum
&
cervum. Dum concipio P,ecrum
currere qui 1dn
~urrit
objeél:um meum non eíl:
Perru~qui
malc conjungacur cum curfu,íed obje–
él:um meum ert Petrus cmrens , qui aliter appce–
hendi non pocert. Ira c;iiam in fenfu dicendum cll.
Oculus iél:ericus videt 9bjcél:um
vir~de,
qttod ut
ira dícam Awnm vidcc , videmr cffc falÍlus non
tamen ert. Nam pro objeél:o babee non objeélum
iviride cancum ; fed objeGbum viride
&
llavum
¡
[om,
111.
quorum per modum unius imicam
ºú
ffi
c1c. .Non
eíl:
ergo formalis f"lfitas
VI
tonem
e ..-
~ualts
falfitas ' quia
e(!
0CCafio
aú!~
ta,men
Vl~-
111
fenfo communi 'aut intcl\ell:u
)
S
fallicac1$
E~ror.igirnc
cculi in eo.fenfu, eft produfüo vi–
lion1s mmns confnecz un1us objeé\i , lirnilis illí
qu~.
Í?lec
aht~d
obje0:um videre:
U
r dum ocnlo
O~JICl~ur
obliqtte
~1rculus,
ehm viíionem il\ius
c1r~.ult
ommno Ílm1lem illi quam elicerer
¡¡
ilii
obJ!cererur elhpús. Ex que fumit originem error
m mtelleél:u. Fans aurem
&
primum principium
ill.ius
decepti?ni~
e!l imago
qu~
in oculo expri–
nmur.
~o.t1es
1g1cu_r ?ropcer
.1?f1~eram
aliquam
c1rcu~fiant1am ~
acc1d1c
m
fim1lis imago in acu–
lo depmgarur : 1lh qnam foler communiter aliud
objeél:um in retina exprimere ert f.illaciz,
&
de–
c~pcion~
locus.
Ur
quia in tabella plana ita funt
d1fpolit1 colores , uc pcr eandem lineam in OCll•
lum
incid~¡¡t,
per,
~uam
remírterenrur ab iplis ob–
jeél:1s real1bus
1
omur fallacia,
&
ira de cz1eris
uc
fequencibus propolicionibus exponam.
li!l!l!l!12l1il•!Z!lllll@!12•llll!12!1:!iilll!í!l1l1lll'll!i!l~1ll!·!i!l!t!!~
P
R
O P O S l T 1 O X X X V l,
Theorema.
'v.E111ali11m intervallorttm in eadem linea colloca•
•
torum,
q11.t
ita d1jfita flmt ut de dif/anti"
ju•
dicare non pojfimm, minorn apparenr.
Sim fpatia :rqualia BC , t:D , DE,
EF
in
eadem linea collocata, ira ur
BC
minus dirter aB
oculo A, dice
li
facil~
de dirtantiis ÁC,
AD, AÉ.;
'AF,
jadicare non poffumus , fpatium
FE ,
mini:
mum 'Pparere , deinde DE paulo majus.
Si~
enim AB bteviffima fcu perpendicularis
(per
1
:i..
h11im)
inrervallum BC majus apparebit dein
de CO,cxindc DE
&
ita deinceps.
~od
etat
de–
monrtrandmn,
to
ROLLAR 1U M.
Ex hoc deduces rationem quare
li
lit
ordo ali–
quis facis longus arbornm,aut columnarum :equa·
li
inrervallo inrer
Ce
dirtamium, quz long us afi
oculo removcnrnr , minus imer
[e
dirtare videan•
tur; cum enim inrervalla quibus
dirtan~
ab invi–
cem, fnb minori videantur '!n.gulo , t2nde171 an-.
gulus ille fic infen{ibilis , 2rque ade<'> non
vider~r
effc aliquid ; ergo tonjunll:a videnrur qua:
real~
ter ramcn inrerfe dirtanr.
iI
i
PROPQ