746346

432

Opticx

dine pedaii vist ad di(hntiam

t 5 pedum,potius

Sic cnirn oculus A, Íupcrlicies BC plana viderut,

quam. cum eadern viía ad dillamiam duorurn

linea: AD,

Al'.,

AC, curn aliqua unifonnicato

trium,quarnor,&c. R efpondco cam

dfe

rationem

quia ea ell circirer maxima dillamia , de qua pof–

fumus vi duorum oculorum judicarc.

~are

qua:-

cumque

nobis etiam magis d jffüa fonr,

COl~pa-

ramus cum ea difümtia, & jodicamus dfe d1fiira,

ad cemum circiter pedes ; nullius cnim majoris

dillamia: expcrimencalem cognitionem

habe1~~s,

Ut pra:cisl:

potencia

viíi~·

dedultam.

Cog~'"?nes enim dillanriarum maJorum , h•benc aliqmd

admixcum rariocinii : igicur

qua:c~mqu.e

mag1s

dilhnt ab oculo quam cencum qu111dec11n,

a~t

cencum viginci pedibus cum

acl

eam

r~ncum

d1-

{baciam rcferanrur, ira

habenc

minores fim

magnirudines

ap~arenres,.quam.

reales: non ergo

dcbuic univerfalcccr

offen ,

ob¡ell:a cffe ma¡ora

quam appareanr.

il!1J1!1l1Qllflfl!l!1!1®!1!1\lfl00\lfl'fl!!®OO:!)j)!)j)'l1Q~llll!l.!l!1.2

P R O P O S l T l O X X X I l

Theorcma.

De vifione

figttr.t

conflqrm1tibHJ

jig11ra111,

D ato

fuflicicmer explicaco modo, quo ma–

gnitudinem,feu dimenfionem aliquam oculis pcr–

cipimus , & in ejus dcrerminationem venimos ;

non erir di!licile, affignare modum , quo viderur

figura aliqua. Cum enim quodlibet objcll:um

fi~

guramm dircll:c oculis expofitum íimilem fu1

imaginem in oculi retina exprimat : nullum vidc–

birur objell:um, quin fub aliqua figura videamr,

Ira quoties alicujus objell:i omnes dimenfioncs

a:quales viJemus,feu in ejus cenero axem opcicum

dcfigenres, omnes lineas ad peripheriam dull:as

a:quales perípicimus , illnd rotundum & circulare

nobis apparer. S:rpc aurero accidit ut quia par–

tium dillamiam noram habemus; rem, aliam ha–

bere figuram vidcamus quam obrineat ejus imago

in retina, Si enim

duobus aur tribus paffibus

oculo objiciarur obliquc circulus, non proprerea

ovalis 6gura: videbicur , licct ovalem figuram

ejus imago in retina imirerur, fed Tifio dillanriá:

modica: quam duo oculi benc dillinguunr , illi

' errori occurrir. ·Ex hoc aurem cam ligurz alicu–

jus objell:i, quam dillamiz Ílngularum parrium,

varias objell:orum circumllamias deregimus , &

hzc quoriefcumque ram vicinum ell

de dillan–

t'.a cercum judicium ferri poffic; ubi vero dillan–

tla paulo major eft, ad alia recurrimus accidcnria,

~d di~erfam

illnminationem. Ira li globus ali–

qu1s

obp~1atur

oculo in ea dillancia in qua vix

pocell

am~iadverri

differentia qua: invenicur in–

te~ ~11lan~1am

puné.ti

rnedii hemifpherii vifibilis,

d11lannam exrremitamm ad diverfam illumina–

tionem recurrimos,

ex eo quod ex cerro & de–

terminato loco magis inrenfam ad oculnm lucem

remittat, (quod ell proprium corporum convexo–

rwn)

de illms gibbofirare judicium ferimus,

quo quam mlllta:

fine

hallucinariones, pillura

fa–

ris edocet, quz eriicncitis coloribus , & umbris

eandem conarlir ingeuerare in oculo objell:orum

imaginem , quam ipfa , fi adeífenc producerenr :

quz omnia brevircr delibo, neque enim in fingu–

lis immorari ell ullum operzprecium ' cum vix

concineant ullam difliculrarcm.

Planum ac reétum cognofcimus ex uniformiret

cccfccncc lingularum pardum ab oculo dillamia,

creícerc videancur: quod enim pofico quod

lit

pcrpendicularis, lic omnium breviffima

clarií~

íimum ell. Cum in triangulo A

D aogulus

rell:us,

fic

maximus , arque adeo

(pcr

19,

t.) la.

tus

AB,

fit minus quá

AD,

& quia angulus AllD

reél:us ell,eric ADB acurus & ADE oorufus,ideo–

que dillancia

Al'.

major erit quam AD,&c. Ex eo

igirur uniformi incrememo

dillancia~um

de rell:i–

tudine judicamus , melius tamen id examinabitur.

Si oculus

fit

quod linea

C fe

accommode~

vifui de reél:itudinc judicamus. Curvum aurero

cavum fi parres D & E , ab ea linea "ifuali deor–

futn fubfidendo dcflcll:erent'

vero furfum ac–

tollerenmr,linea

convexa effer.

Si hz duz curvirares cum allqua regularirnce

procederenc circulares eífenc: cum enim íimus aÍ•

fueci multas res planas imueri; quoties animad–

verrimus aut non fatis crefcerc dillanrias parcium

objell:i ab oculo, res concava apparer,li vero par–

cium exrremarum dillantia: nimium crefcam,con–

vexiras nobis aliqua apparer.

Afperitaces

concavirares objeél:orum

nct–

tabiles fine & vicina:, fatis perfpicimus ex majori

parcium illarum dillancia. Si vero finr minores ex:

umbris ,

d1fformi parrium illarum illuminario–

nc cognoícimus. Lzvc (aurem

polimm ex lu–

minis reflexione ordinaca, multa alia hujufmodi

cognofcimus, etiam fine ra:iocinio , eo qnod alias

deprehenderimus objeé\a e.lis namrz, cales hnbe–

re proprierares, & cales elfeciffe viíiones,unde fi.

milis vifio, pollea limilis objcll:i recordacionem

inducir.

Nullius corporis foliclicatem per Íe videmus,

cum enim folidicas dicat neceffario partes anee

alios , & non folam longitudincm & laricudinem

qua: cadere fob afpell:mT\ poffunt, fed etiam craC–

füiem aliquam ; cujus parres cum fibi invicem of–

licianr, oculis fefe videndas liroul exhibere ,non

poffimr, nifi forlican íinr partes corporis alicujus.

diaphani , rellat ur ex fuperficiernm diverlicare

de crafiirie judicium feramus.

Locus' rei proprios ,

abfolums non

v1d~cur;

immo valde dubitant philofophi quid

lir

talis lo–

cos. Locus camen refpeél:ive fumprus ad viden–

teip, focilc cognofcirur ex dillantia , quam

ha~~t

objell:um ab aculo, & quanmm ad la:vam dm–

gendus fit & derorquendus

medio aliquo

licu,& "

ira dicam· narnrali quam obrinenc axes oprici,

dum a:qualirer ad

inviccm incllnancur; ca:tera

majori

indigcnc rariocinacione quam qua: ex

fola

vifionc oriarnr.

Sims auccm quem obrinet aliquod objell:nm

fumprum ¡er modum unius in ordine ad oculmu

non