746346

Fontibus

namralib.

&e:

fi9

pterca melius aícendit 2qua

i~ canic~l~

madefa–

él:o.

Ita

videmus guttas aqua:

íubl1m1 pendcre,

gravirate gum1: non porentc tenacitatem illam

vincere; addo

quod gmmla aqua: multam

ha–

ber íuperficiem reípeél:ive ad pondus ut explicui–

mus fiipra.

Ad lianc acris gravimionem mulr2 alia revo–

cantur qua: non fum hlljus loci. Uc quod dux

gLma: aqua: ubi

attigerint in unam guttam coa–

lefcant: cum cnim ex comaél:u impediatur acris.

gravitatio in eam partem , ca:ceris ab acre com–

Uis

undiquc , necdfario in unam conveniunr.

Pender gutta ex ligno quia ex parte qua lignum

atringir non gravirac acr,

aurem feíluca ab in–

fcriori parre eam attingas, quia impedirur

fc–

fiuca ea parre acris graviratio; illa fcquimr. Ex–

perri funr nonnlllli in mercurio comrnrium evcni–

re , nempe in minori mbulo, mercurium non af–

cendere ad eam altimdinem,quam haber in majo–

ri rnbo, aur in vafe. bicendllm eíl id provenire ex

difficiliori divifibilitatc ipfius mercurij , qui per

ranras angull:ias non ni!i difficulcer intromitti

poffit.

¡¡¡¡~!liJ'l!lf!!l¡¡¡j®lm·ülllJf,ll'l!l!i1G'lfüoml'1JlllJll~1JllA!.'.lúll

PROPOSITIO XII.

Problema.

fi[cenf

aq11.t(11pra libcllam,in

mi11111ioribUJ

t11bu

nihil confort

11101um

pe1pw111m.

~ia

ex fuperius propo!ita experiencia, polfet

non nemini in mentem venire,momm pcrpccuum

facilem elfe ;

enim in minurioribus mbis aqua

afcendit Cupra l1bcll2m, alrcrius aqua:, in majori

vaíe con1enr:r, excipiatur illa aqua nb1 ex minori

rnbulo effluxerit;

quia invenimr alt1or foper–

ficie alrcrius aqua: , p0terir proprio pondere ad

illam fcrri, arque in aqua majoris valis, per tubu–

lum altius cffcrrur, & proprio pondere ad fonrcm

linnn regredimr.

Hzc

.inquam cogi(atÍo legitima

videri polfcr,alfcro ramen ex co capite nihil coh–

fici. Ell:o enim in aquam rubulo conrentam, non

poffit omnem Íllam gravirationem acr excrcere,

ob rnbuli anguílias,

adhre!ioncm partium, ubi

vero ad

tubuli pcrvcncrit aqua, tOlllS aer in

eam libere gravirabit ,

impedietque quominus

egrediatur, auc effiuot. Cum enim li ípeél:enmr

aqna:, íola:

ill:i:

!inr in zquilibrio ubi ad libellam

d1ípo!irrc

íunr ,

cogm1rquc aícendere nonnihil

aqua ob inrequalem acris prcffionem, ubi ccffabit

ejuGnodi in:rqnaliras omnem motum celfare ne–

ce!fe eO::fed dum aqua ad os tubnli pervenerit,in–

venimr :rqualiras preílionis ab acre faél:re. lmmo

nunquam aqua per rnbt1lnm aícendens fupra li–

bcllam, ad os ejt1s perveniet ; ita vidimus in lon–

giori tubo alrius aícendere)

vero decurremr,

<¡uia major

lit

graviratio acris, aqua minus aícen–

dit. Unde tubulus

ira dicam aquam exfugir,

nunquam tamen illam reddcre poteíl. Sic neque

aqua pcr

are.na~

n,aut ¡~er

cineres aícendens poceíl:

d1ffluere '. 111íi 111 loco mfra libellam aqu:z: po!iro.

eque cuam per pannum, hoc eíl

immergamr

pannus aqua:; madefiet quidem ad aliquos digi·

ros , nunc¡uam tamen ."qua efflner ni!i pannus

deícendat

111fra

fupcrfic1em aqua:.

Ira licec aqt1a

in rubulo

p~ffir

alccndere uíquc ad

nt1nqt1am

tamen lhiet

mli

tubulus perveniar in pnnél:um

infra fupcrficiem aqu:r

oppo!ito vafe conrema:'.

Rat~O

eíl: quia

¡¡

defell:us prcffionis acris eam im–

pclhc ufque ad B '

íi tubus pcrveniat ufque ad D

poterit preffio acris libera eam impeclire)

qua

minus decidar, & Cuperare graviratem aquz

BD,

Si vero perveniat in

cum a:qualis !ir preffio

•cris in vaíc A,& in punél:o C,illa:

cnm~

in a:qui–

l1brio;fcd aqua

ex fuppo!irione fuperat aqu2m

AB; ergo pr:rvalcbit.

Hrcc necclfario pr:rmíttenda fuerunt ,

fon•

tium canfas expenderem; cum cnim illi ad aqua–

rum :eqnilibrium revocentur, explicandum priu.s

erar, quomodo imclligendum effec illud a:quili–

btit1m.

llll11!1'iliWQ!l!Z!lllll~l\llfliJll11!1.!l·!ll!l1!lll!l·!!.!lll:elli!illl'!1!21íil

PRO PO SITIO XI Il.

Theorema.

De famimn

origine.

H ic ex profelfo fontium caufas expenclere non

dcbeo,fed ranmm cas cxaminare,qu"' 2d mathe!in

Ípeél:ant. Undc referam aliquas de ea re fentcntias

iiíquc umum immorobor, qua: hujus fcicnria: pe–

culiares erunr. Ut aurem verns,& germanus qun:–

ll:ionis feníus

ÍI

relligamr,qu:rrimr qaomodo aqua

ad ora fonrium pcrveniat

indc profluat.

Nonnulli ex folis pluviis fontes generari exiíli·

mant,cui opinioni multa ÍUnt qua: favenr. Primo

quod in locis in quibus infrcquenrrs funr pluvi..,,

rariffimi !im fomes,

in A!.gypto

Peruviana

rcgionc. Secundo quod mirum in modnm pluviis

nivibns augeanrnr fomes. T errio qnod vix ul–

lus !ir fons, qui non areícat,deficiemibus pluviis,

aut faltem mirum in 1nodum non dccreícar zílivo

calore. A mu Iris rc¡icirur hrec opinio; nefcio ra–

men an fatis bene. Qiod enim 2!ferunt non ultra

decem pedes rerram humcél:ari pluviis, nihil effi–

cit: li mim licct 1erra non humdl:cmr ni(i ad de–

ce1fl pedcs , hoc non impedir quo minus angean–

rur fonrcs ex plnviis ; igi111r rerr:t íolidiras non

impedir , qno minus aqu"' pluvia: ad ora fomium

pervcni•nt. Exill:imo iginu maxim•s e!fe,in mon–

tibus prrecipue cavitares,qua: ad modum ciílern2·

mm,

aquis pluviis, per rupium commi!foras

'8t

hiatus frequenres ícíe inlinuanribus rcple2ncur :

quarum ora quia non fatis aperta

íunr ,

aqu•.'" ad

f,1turnm uíque pluviam diípeníent,&"

fupped•t~n¿"

Hoc clari!limum

el\:

in AlpibLts in quibus quoue •

cnmque accidit

rnpium commiffor:c

om~es

vers!1s unam parrem defcendendo fcr

ntur

ibi

font•tcequcnres fonces,in opJ'o!ira vero part·emul–

li. Facilius autem

qua .per

faxoru_n:

comm1 uras

feíe in!initat, qu 2

pcr cerr>ni f•c1huíque

decu.~rir. Neque mirum videri. <)eber

tanta~

ex pluvn.s

colligi polfe aquarum cop1am qure flumm1b11s

~uf-

(

fic1atl