746346

De Fontibus

~aturalib.

&e:

fiJ

c~pillarem

immergo in fopediciem

~q~1a:, humo~

r1s lineullo labrorum impedimento,porerir a uam

íhtun

per caniculum aífurg1t ad d1g1ralem fere

elevare ad unum ctta

m falte d

. .

. q

íc

alcitudinem.lnclino canali-

c.lljus

bali~ ~tit

unius

pedis.mN~

~::~u~~ii~'~.~~;

~¡fe

culum in BC , altius aqua

~mus

requ1nrur ad elevandam aquam uno di lro

9 (

afcendir , breviori mor in

m tubo

p~dali,

q.Ltam.m tubo capillari,ur

vidin~us,

G DE, non ita aire humor af-

cum ller in :rqmlibno cum eadem aqua, in alío

cendit, claudo dígito cana-

quocumque vafe contenta•

.,.,

liculi

orificium

foperius

Deinde fcquerernr quod auél:is lareribus

•

dllm illum immergo

aqu~,

joris vaÍts, ita

impedirenmr gravitationes

~~r

aqua nullo modo aícend1t.

piures l111eas;non afcenderet aqua in minori,quod

D .gimm amoveo, illico af-

tamen ell: contra experienriam

furgir, & hoc non in aqna

Deni.qne li ex eo quod aér non gravirer pcr

ranmm, íed in vino & aliis

piures lmeas;fed per angulum valde acurum, im-

Jiquoribus accidir. Si canaliculus liccus

lit

fenlim

pediatur ejus vis ad premendum, aur falrem mi-

ranrum , & leme aqua afforger, nili fuerit paulo

nuatur;

in figura

fecund~

propolirionis, fexr:r:

lax1or, lic vero madcf.iél:us, ll:atim elevarur aqua.

quia angulus AEG,major ell: angulo CFH,acr per

H orum omninm qua:ricur ratio.

piures hneas gravitabir in punél:um E , quam in

. Pruno quidem cercum eft 1d non provemrc ex

punél:um F, ideoque in cubL1lo pr:rcipuc longio-

lmpecu, qua rnblllus in aquam immergimr, dum

ri, quia illc angulus eíl: valde acucus, aer rninlls

enim cl:iufus dígito , in litperiori orificio aqu:c

premar aquam, qu:r proprerea ur minus preífa,

immittimr, non afcendir, dum amem amovecur

ab oppolica

in alio latiori vafe contenta ,

digims, afcender aqua; licet jam pridem ddierir

magis prefsa furfum propellatur ,

inquam ha:c

imperus, qua tubulus demerfus eíl: in aquarn;ergo

ratio valercr, quorief.cumque effer eadem diffe•

alia nccefforio cau

accer[enda eíl:. Deinde quo

rencia angulorum, in diveríis valibus communi·

majori impern immiterewr, eo magis afccnderer,

canribus, tories eadem eífer elevado, quod ramen

nec darcmr ulla ratio cur in longiori alci1is

af-

cíl: contra expericntiam. Addo quod li fiar rubus

cen dar.

Cercum eíl: itcm, m demoníl:ravimtt$ momcn-

tum aq11a:, in vafe BF exiíl:cncis non effe majus,

momento aqure exif\cntis in mbulo FG, quorief–

cumque endem faerit aldcudo ; lici:r majus

lit

unius pondus, quam alcetius. Q;da momenmm ur

jam fa:pc monui, coalcfcit ex pondere

difpoli–

cione ad mornm. Nequc eciam cogiranda eíl: vÍ5

aliqua adhadiva, qua una gutta aqua:,aliam aura–

lrnt illiq•1e,copulerur,

confequenrcr quia madi–

dus eíl: canaliculus , ideo humor qua imbucus eft

al ium anrahat, fcd cum id c::rpcrti limus in cana

liculo liceo

& afcenderit aqua i¡ltra fuperficiem

aqua: in vafe concemam , ideo hic clf«:él:us ar–

rraéboni cr buendus non eíl:.

Nequc eriam affignari poreft major in uno, ,

quam in alío gravirncio acris' li {ra:cisc

lim–

plicitet fumatur. Poffcr enim aliquis cogitare in

vafe laciori aérem gravitare per piures lineas non

rancum perpendiculares ; fcd ctiam obliquas ' eo

quod lacera vaíis cales prdiiones non incerci–

pianr : hoc eft

fuperficies aqure non mulrum

diíl:et

!abrís iplius valis , fere

roto acris quali

hcmifpherio poffunt duci linea: ad íingula fuper–

liciei aqu:r punél:a , arque adeo acr per piurimas

lineas in aquam majoris valis gravicer. Ar vero

in minutiore rnbnlo ,

oblongo, quia non pof–

fonr duci nili fer

linea: perpendiculares, ideo aer

non gravirabit per ror lineas; arque adeo, non ita

prcmer humorem in cubnlo concenrum unde ma–

jor proporrionalirer erir preffio, in cubo latiori

quam in minuriori,& etiam poffet reddi ratio cur

bulo longiori alrius afcendat. H ic ramen mo–

dus cxplicanoi-non arrider,nam oftendirnus litpra,

piures preffionrs nni a:quivalere,

unam pluri–

bus. Deinde in cubis laxioribus, licec obíerverur

eade~n

proporcio,nempe lir um1s rubus,centuplus

altenus, li parvus íic valde minucus, accider qui–

d~m

in co

~qua

aícendar ínpra l1bellam, at ve–

ro li

bus mtnor

lic

laxior, eciam

comparemr

cu.m roro

ma~i

, quod illo cric plu[quam centies

m11lecuplu~? ~d

.<amen

n~n

evenier. Nam li preí–

:fio ma¡or oens

111

vaíemdlecuplo potcíl: in cubulo

elevare aquam ad duos digicos; pccffio rocius ma-

PR,in fuperiori parre R

obr~ratus,

excepto exi•

guo foramine , preffio acris !ier per a

ngulum val–

dc acmum ; cujus balis erir diamcrer foraminis.Et

ramen aqua non aícender, Ít paulo laxior

m–

bus. Paricer ,

vas oppolicum habeac exiguum

foramen in S , arque adeo preffio fiar Íecundum

angulum valde acucmn, non deÍtner in oppolico

bulo capillari aqua arcendere: ergo preliio

fa.

&a per angulum acurnm , pra:cisc ex eo c,apice

non minuicur. lgirur faifa eíl: ratio ab aliquibus

aliara , nempe quod afrenfus aqu:r: in rubnlo ca–

pillari , oriarnr ex imminuca acris prrffione,

quod per angulum acmiffimum fiar. Experrus

enim lltm mili ies acrcm per exiguum foramen im–

miffum, tam bene gmvicare in aquam vafe con·

clufam, ac fublaro operculo; modo angull:ia:

fo.

raminis non conrinuentur diurius.

Admitto igirur acris graviracionem, fareorque

me non poífe explicare afcenfom aqua: in

rubu~o

capillari 'fine acris gravicatione, paulo tamenah·

rer rem roram explicare conabor. Supponendo

primo parres acris non ira fluidas eífe, ur

~dh:r·

r~.re corp~ribus

non pofiim!licec enim.

f~p~;~:i;:

aerem

fatt~.

purum ,

füudu~

omJim:Jtis alíe-,

P?ffimus,a_crem

ra~e_n

quem

~ªt(.s

"::rrnixtum

111s corporibus,vap1d1s

fapevil

::e;,tia uori–

e~e

nemo ncgore

pote~.

Cmn

e~~~n

folar(radio

diana conll:er,excranea 11la corpo

videri. Non dubimn igicur eft quin pai:res

~ ~

tangendo' folidonun corporum foperfic1es

illrs

r acque adeo ranriÍper foftenrencur,

a:r~an

iij

illa